13. Hukuk Dairesi 2016/22258 E. , 2019/7599 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/22258 E. , 2019/7599 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, eczacı olduğunu ... Eczanesini işlettiğini, davalının 24/02/2011 tarih 0372.311.224 sayılı yazısıyla aralarındaki ilaç teminine ilişkin protokolün 6.3.3, 6.3.10 ve 6.3.19.maddelerine aykırılık nedeniyle sözleşmenin 2 yıl süreyle feshine ve belirtilen miktarlarda cezai şart bedelinin hakedişlerinden kesilmesine ilişkin verdiği kararın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek sözleşmenin feshine ve cezai şart uygulanmasına ilişkin kararın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davalının davacı ile arasındaki ilaç teminine ilişkin protokol hükümlerinin ihlali sebebiyle ceza uygulanmasına ilişkin kararının hukuka aykırı olduğunun tespiti talebine ilişkindir.
Dosya incelendiğinde, davalı Kurumun 24/02/2011 tarih 0372.311.224 sayılı yazısıyla, 48 adet reçetede yer alan ilaçları alan kişi bilgilerinin gerçeğe aykırı olması sebebiyle protokolün eczanenin kuruma fatura ettiği reçetelerde bulunması gereken ve reçete muhteviyatı ilaçların reçete sahibine ya da yakınına teslim edildiğine ilişkin imzanın reçete sahibine ya da ilaçların teslim edildiği yakınına ait olmaması durumunda reçete bedelinin 5 katı ceza uygulanacağına ilişkin 6.3.3.maddesi uyarınca 24.696,25 TL para cezası; 11 adet reçete ile ilgili 2 hastaya ait ifadelerde ilaçların hak sahiplerini kısmen verilmediğinin bildirilmesi nedeniyle protokolün hasta ve yakınlarına teslim edilmeyen fiyat kupürlerinin yer aldığı reçetelerin kuruma fatura edilmesi halinde ilaç bedelinin 5 katı ceza uygulanacağına ilişkin 6.3.10.maddesi uyarınca 4.175,25 TL para cezası; 11 adet reçete ile ilgili 9 adet hastanın reçetelerinin hasta bilgisi dışında sahte olarak tanzim edilmesi sebebiyle protokolün eczacı ya da eczane çalışanlarınca Kurumu zarara uğratmak amacıyla kasıtlı olarak kuruma sahte reçete, fiyat kupürü veya rapor fatura edilmesi halinde reçete bedelinin 10 katı ceza uygulanmasının yanı sıra sözlemenin 2 yıl süreyle feshedileceğine ilişkin 6.3.19.maddesi uyarınca 35.188,90 TL para ile 2 yıllığına fesih cezası; yine 74 adet sahte reçetenin kuruma fatura edilmesi sebebiyle protokolün 6.3.19.maddesi uyarınca 78.425,20 TL para ve 2 yıl yıllığına fesih cezası uygulanmasına karar verildiğinin bildirildiği, mahkemenin ise ... adlı hasta adına düzenlenen reçete nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık (TCK m.58/1-e) suçundan davacı, eczane çalışanı ve doktor hakkında açılan kamu davasının ... Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/58 esas 2013/147 karar sayılı kararıyla delil yetersizliğinden beraat ile sonuçlandığını, hükmün Yargıtay 15. Ceza Dairesinin 2014/20719 esas 2015/1580 karar sayılı kararıyla onanarak kesinleştiğini belirterek, dosyadaki delillerden ve ceza mahkemesi kararından davacının sahte olarak düzenlendiği belirtilen reçetedeki ilaçları hak sahiplerine verdiği, reçete sahiplerinin soruşturma dosyasındaki beyanlarından reçetedeki ilaçları alıp kullandıkları anlaşıldığından sahte reçete veya hastanın bilgisi dışında reçete düzenlendiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verdiği anlaşılmaktadır.
Şu durumda mahkemenin kararının gerekçesi, yalnızca hasta ... hakkında düzenlenen reçete nedeniyle uygulanan cezaya ilişkin olup, davalının 6.3.3, 6.3.10 ve 6.3.19. maddelerine istinaden uyguladığı diğer cezai şart konusu fiil, kupür, reçeteleri kapsamadığı açıktır.
Hal böyle olunca mahkemece, ceza mahkemesi beraat kararlarının hukuk mahkemesini bağlamayacağı da göz önünde tutularak, medeni yargı ispat kuralları çerçevesinde davalının cezai şart uygulanmasına karar verdiği tüm fiiller ile reçete, fiyat kupürü ve benzerlerinin incelenerek uygulanan cezanın ilgili protokol ve kanun hükümlerine aykırı olup olmadığının tespiti için bu konuda uzman bir bilirkişiden veya bilirkişi heyetinden her ceza konusunun davalının işlem gerekçe ve delilleri de gözetilmek suretiyle ayrı ayrı değerlendirildiği, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınarak tarafların varsa itirazları da karşılandıktan sonra uygun sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu husus göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.