13. Hukuk Dairesi 2017/9094 E. , 2019/6538 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2017/9094 E. , 2019/6538 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalılar avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalılar ... Gümrük Müş. Ltd. Şti. ve diğerleri vekili avukat ...ile davacı vekili avukat ... İnal'ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, davalı şirkette çalıştığını, bir araç satın almak istediğini, satıcı firmanın ticari müşterilere uygulayacağı indirimlerden faydalanmak amacı ile satın alınacak aracın davalı şirket adına gösterilmek ve önce şirket adına tescil edilip daha sonra borcu bitince adına tescilini sağlamak üzere davalı şirket yetkilisi davalı ... ile anlaştığını, buna dayanarak kendine ait...plakalı aracın dava dışı ... Mot. A.Ş’ye 21.150,00-TL’ye satıldığını, 19.000,00-TL’sini alacağı araca peşinat olarak virman talimatıyla davalı şirket adına dava dışı ... Mot. AŞ’nin hesabına aktardığını, bakiye ile de yeni aracın kaskosunu yaptırdığını, kalan bedel için davalı şirket adına 60.000,00-TL otomobil kredisi kullanıldığını, aracın davalı şirket adına tescil edildikten sonra ruhsat ve anahtarları ile kendisine teslim edildiğini, kredi taksitlerini vadesinde davalı ...'in ... Bankası ... Şubesindeki hesabına yatırdığını, bilinmeyen bir tutum nedeniyle davalı ...’ın davalı ... üçüncü kişiye muvazaalı olarak borçlandırarak bu borç sebebiyle davalı şirket aleyhine başlatılan icra takibinde araca haciz konularak aracın elinden alındığını ileri sürerek; davalı şirket adına kayıtlı ...plakalı ... marka aracın trafik kaydının iptali ile adına trafik siciline kayıt ve tesciline, bu mümkün olmaz ise araç için davalılar adına yatırılan 19.000,00-TL peşinat, 32.112,00-TL kredi taksit ödemesi olmak üzere toplam 51.112,00-TL’nin avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, aracın şirket tarafından satın alınıp şirket adına kaydedildiğini, peşinatın da şirket tarafından ödendiğini, davacının araçta hiçbir hakkı olmadığını, inançlı işlem iddiasının yazılı delille kanıtlanması gerektiğini, tüm vergi ödemelerinin şirket tarafından yapıldığını savunarak davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece;... plakalı aracın 3. bir kişiye satılmış olması nedeni ile iadesi mümkün bulunmadığından iadesine yönelik talebin reddine, alacağa yönelik istemin kısmen kabulü ile 50.475,66-TL araç bedelinin dava tarihi 06.04.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazla istemin reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı, satın almak istediği aracın ticari müşterilere uygulayacağı avantajlardan yararlanmak için aracın davalı şirket adına alınması konusunda davalı şirket yetkilisi ... ile anlaştıklarını, aracın peşinatının ve kasko masraflarının kendisi tarafından ödendiğini, bakiye borç için davalı şirket adına açılan kredi taksitlerini ödemeye devam ederken davalı şirket yetkilisi tarafından aracın elinden alındığını ileri sürerek; aracın trafik kaydının iptali ile kendisi adına trafik siciline kayıt ve tesciline, bu mümkün olmaz ise araç için davalılar adına ödenen 19.000,00-TL peşinat, 32.112,00-TL kredi taksit ödemesi olmak üzere toplam 51.112,00-TL’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalılar, aracın şirkete ait olduğunu ve tüm ödemelerin şirket tarafından yapıldığını savunarak davanın reddini dilemişlerdir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 50.475,66-TL araç bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
TMK 6. maddesi hükmü uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatlamakla yükümlüdür. Gerek doktrinde gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere, ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer. Öte yandan, ileri sürdüğü bir olaydan kendi yararına haklar çıkarmak isteyen kimsenin, iddia ettiği olayı ispatlaması gerekir.
Somut olayda; ... Motorlu Taşıtlar A.Ş. tarafından dosyaya gönderilen 07.12.2009 tarihli cevap yazısı içeriği ve tüm dosya kapsamından davaya konu aracın peşinatının, davacıya ait ... plakalı aracın takası sureti ile ödendiği, yine davacıya ait bu aracın kaskosunun dava konusu araca aktarıldığı ve bir kısım kasko bedelinin davacı tarafından ödendiği, toplam 20.477,32-TL ödemenin davacı tarafından yapıldığının mevcut delillerle ispatlandığı anlaşılmaktadır. Davacı, bir kısım kredi taksitlerini de ödediğini ileri sürmüş ise de ispat yükü üzerinde olan davacı taraf, bu iddiasını yazılı deliller ile ispat edememiştir. Ne var ki, davacının dava dilekçesinde belirttiği delilleri arasında 'yemin' delilinin de yer aldığı anlaşılmakla, davacıya iddiasını ispat noktasında yemin teklif etme hakkı hatırlatılmadan hüküm tesisi doğru görülmemiştir. Bu itibarla mahkemece, yukarıda ifade edilen yasa hükmü ve açıklamalar dikkate alınmak suretiyle, ispat yükü üzerinde olan davacıya yemin teklif hakkının 6100 sayılı HMK’nun 225 vd. maddelerine uygun şekilde hatırlatılması ve sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre, davalıların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 2.037,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıdan alınarak davalılara ödenmesine, peşin alınan 31,40 TL harcın istek halinde davalılara iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.