13. Hukuk Dairesi 2017/2865 E. , 2019/12307 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2017/2865 E. , 2019/12307 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, davalı tarafından aleyhine başlatılan ilamsız icra takibine konu bononun takip alacaklısı davalıya boş vaziyette, teminat senedi olarak verildiğini, davalıya borcu olmadığını, alacağın zamanaşımına uğradığını ileri sürerek, takip dayanağı senet nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, takip dayanağı senedin, bononun zorunlu unsurlarından tanzim tarihini haiz olmaması nedeniyle adi senet vasfında olduğu, senette yazılı vade tarihinden itibaren on yıllık zamanaşımı süresi dolmadan icra takibine geçildiğinden, zamanaşımı iddiasının yerinde olmadığı, davacının, senedin teminat olarak verildiğine ve boş olarak verilen senedin davalı tarafça anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğuna ilişkin iddialarını yazılı delillerle ve karşı tarafça eda edilen yemin ile ispatlayamadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 Türk Ticaret Kanunu (TTK)'nın 4. maddesine göre; bir davanın ticari dava sayılabilmesi için tarafların tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğmuş bulunması veya anılan yasa maddesinde sayılan mutlak ticari davalardan sayılması gerekir. Kanunun 5. maddesi uyarınca ticari davalarda görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi olup, Asliye Hukuk Mahkemesi ile Asliye Ticaret Mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisidir. Görev kamu düzeni ile ilgili olup, yargılamanın her safhasında ve re'sen nazara alınmalıdır.
TTK'nın 776/1. maddesinde, 'ödeme yeri' ile 'düzenleme yeri ve tarihi' bonoda bulunması gereken unsurlar arasında sayılmıştır. Aynı Kanunun 777. maddesinin 1. fıkrasında; 'ikinci ilâ dördüncü fıkralarda yazılı hâller saklı kalmak üzere, 776. maddede gösterilen unsurlardan birini içermeyen bir senet bono sayılmaz' hükmüne yer verilmiş, 777. maddenin 3. fıkrasında; açıklık bulunmadığı taktirde senedin düzenlendiği yerin ödeme yeri sayılacağı, 777. maddenin 4. fıkrasında ise; düzenlendiği yer gösterilmeyen bir bononun, düzenleyenin adının yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılacağı belirlenmiştir.
Somut olayda, davalı yanca davacı aleyhine ... 12. İcra Müdürlüğünün 2014/6137 Esas sayılı takip dosyası üzerinden girişilen genel haciz yolu ile ilamsız icra takibinde, keşidecisi davacı ..., lehtarı davalı ... olan, 15.03.2010 vade tarihli, 25.000,00 TL bedelli bonoya dayanılmış ve bakiye 7.500,00 TL asıl alacak ile 2.716,88 TL işlemiş faiz talebinde bulunulmuştur. Takip konusu bono, üzerinde düzenleme tarihi ve düzenleme yeri belirtilmediğinden kambiyo senedi vasfını haiz bulunmamaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlığın çözümünde kambiyo senetlerine ilişkin kuralların dolayısıyla Türk Ticaret Kanununa ilişkin hükümlerin tartışılması gerekmeyeceğinden davanın mutlak ticari dava niteliğinde olduğu söylenemez. Tarafların tacir oldukları da iddia edilmediğine göre, uyuşmazlığın genel hükümler çerçevesinde, Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. O hâlde, mahkemece, davaya bakmakla görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğundan görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi usûl ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre, davacının temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle kararı temyiz eden davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 29,20 TL harcın davacıya iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 10/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.