13. Hukuk Dairesi 2016/19795 E. , 2019/9488 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/19795 E. , 2019/9488 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalıdan ... plakalı aracı 02/09/2013 tarihinde satın aldığını, davalının ufak çaplı çarpmalar nedeniyle yalnızca ön çamurluk sağ taraf ve sağ kapının boyalı olduğunu söylediğini fakat satın aldığı tarihten 20-25 gün sonra aracın ağır hasar kaydı olduğunu öğrendiğini ve bunun üzerine davalıya 04/10/2013 tarihli ihtarnameyi göndererek araç bedelinin ödenmesini istediğini, davalının ihtara kayıtsız kaldığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak kaydıyla araç bedeli olarak şimdilik 28.000,00 TL'nin davalıdan tahsiline, olmazsa ayıp oranında bedelin tenziline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, aracı 42.000,00 TL karşılığında davalıya sattığını, satım sırasında defalarca kez davacıya aracın hasar kaydı olduğunu söylediğini ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, satım konusu malın ayıplı olması nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedelin iadesi olmazsa bedelin tenzili talebine ilişkindir. Somut olayda satım konusu aracın ağır hasarlı olduğu her iki tarafın da kabulünde olup, uyuşmazlık, bu durumun davacı alıcı tarafından sözleşmenin kurulduğu sırada bilinip bilinmediği noktasında toplanmaktadır.
6098 sy. TBK m.219'a göre satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Ağır hasar durumu kullanım amacı bakımından satılanan değerini ve ondan beklenen faydaları önemli ölçüde azaltan bir maddi ayıp olduğuna ve aracın internet ilanındaki 'aracın ön sağ çamurluğu değişti ve ön kaput boyandı.(hasar kaydı vardır. Bu işlemden dolayıdır. Başka da öncesinde ve sonrasında hiç bir kazası, sürtmesi, değmesi tıklaması yoktur.)' şeklindeki açıklamadan hayatın olağan akışı içinde aracın ağır hasar kaydı olduğu sonucu çıkarılamayacağına göre, davacının satılandaki ayıbı bildiğinin ispatı davalı satıcıya aittir. Buna rağmen mahkemece bu husus gözardı edilerek sadece; aracın noter senedinde gösterilen kasko değerinden %20-30 daha düşük bedelle satıldığından bahisle davacının ayıbı bildiğinin kabul edilmesi ve ispat yükü ters çevrilerek davacının iddiasını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Öte yandan kabule göre de; davacının dava dilekçesinde bedelin iadesi talebinin kabul edilmemesi halinde bedelin tenzilini talep ettiğini belirtmesi, bu şekilde, terditli dava açıldığının anlaşılmasına göre mahkemece, HMK m.111/2'de yer alan 'mahkeme, davacının asli talebinin esastan reddine karar vermedikçe, fer’î talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz' hükmü gereği asli-feri taleplerle ilgili ayrı ayrı bir belirlemede bulunmadan davanın reddine karar verilmesi de hatalı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 29,20 TL harcın davacıya iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi