13. Hukuk Dairesi 2016/13191 E. , 2019/7765 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/13191 E. , 2019/7765 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacılar, davalı yüklenici ... ile diğer davalı arsa sahipleri arasında Gaziosmanpaşa 1.Noterliğinde 23/01/2001 tarih ve 03512 yevmiye nolu kat karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini,eşi ve çocukları için yükleniciden 2-8-10-11 nolu daireleri harici sözleşme ile 83.000,00 TL’na satın aldığını,satın aldıktan sonra inşaatlar tamamlanmadan tescilin adlarına yapıldığını,karşılığında yükleniciye 83.000,00 TL ödediğini, ödemeye dair adi sözleşme imzaladıklarını, yüklenici inşaatı devam ettirmek için parası kalmadığını belirtiğinden malzeme bedelinin bir kısmını karşıladığklarını, buna rağmen yüklenicinin işi %30 luk seviyede bırakarak kaçtığını, inşaatın kalanını kendi imkanları ile devam ettirdiklerini,hem ana binanın hemde kendilerine ait dairelerin masraflarını karşıladıklarını, bu duruma arsa sahiplerince ses çıkarılmadığını, arsa sahiplerince yükleniciye sözleşmenin geriye yönelik feshi için dava açıldığını, kendilerine karşı da tapu iptal tescil için dava açıldığını, açılan davaları arsa sahipleri kazandıklarından ve kararlar kesinleştiğinden tapunun tekrar arsa sahiplerine döndüğünü, inşaatın devamı süresince binaya ait ve dairlerine ait vergilerinde kendileri tarafından ödendiğini iddia ederek; davacılardan ... adına ödenen 18.000,00 TL, ... adına ödenen 20.000,00 TL ve ... adına ödenen 20.000,00 TL taşınmaz bedelinin davalı yüklenici ... ile davalı ...'dan ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte iadesine,davacılardan ... adına ödenen 25.000,00 TL taşınmaz bedelinin davalı yüklenici ... ile davalı ...'dan ödeme tarihinden İtibaren avans faizi ile birlikte iadesine, kendi daireleri için yaptırdıkları inşaatın ve ince işçiliğin güncel değerinin belirlenmesine ve 2 nolu bağımsız bölüm için ...'den, 8 nolu bağımsız bölüm için ...'den, 10 nolu bağımsız bölüm için ...'dan, 11 nolu bağımsız bölüm için Vesile Dağlardan 13.6.2013 tarihi itibariyle işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, 2,8,10,11 nolu bağımsız bölümler için karşılanan mali yükümlülüklerin tespitine ve 2 nolu bağımsız bölüm için ...'den, 8 nolu bağımsız bölüm için ...'den,10 nolu bağımsız bölüm için ...'dan, 11 nolu bağımsız bölüm için Vesile Dağlardan 13.6.2013 tarihi itibariyle işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, ana yapı inşaatının ilk %30'luk seviyesi için karşıladığı malzeme bedelinin ve sonrasında bizzat yaptığı inşaat kısmının güncel değerinin belirlenmesine ve davalı arsa sahiplerinden yasal faizi ile birlikte hisseleri oranında tahsiline, davacılardan ... ...'ın ödediği ana taşınmaz elektrik su bedellerinin tespiti ve davalı arsa sahiplerinden ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılardan ..., ..., ... ve ... davacıların açılan davalardan haberdar oldukları halde masraf yapıp bedelerini istemelerinin mümkün olmadığını, yüklenici ile davacıların anlaşmalarına göre vergiler ve ince işçilik kendilerine ait olduğundan bunların da istenemeyeceğini savunmuş, karşı davalarında ise tapunun yeniden üzerlerine geçmesi için 7.352,92 TL ödedikleri iddia ederek bu bedelin faizi ile tahsilini istemişler, diğer davalılar ise davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile satış bedeli olarak talep edilen toplam 83.000,00 TL’nin 25.000,00 TL’ si ..., 20.000,00 TL’si ..., 20.000,00 TL’ si ..., 18.000,00 TL’si ...'a olmak üzere 01/04/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı yüklenici ...'dan tahsiline, arsa sahipleri hakkında açılan davaların reddine, Davalı-karşı davacılar ..., ..., ... ve ...’ın tapuya yaptıkları masraf talebinin iadesine yönelik talebin reddine karar verilmiş; hüküm davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacıların aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacılar, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve bağımsız bölüm tapularının yeniden arsa sahiplerine geçmesi ile birlikte taşınmazlarda yaptıkları imalatlar yönünden davalı arsa sahiplerinin sebepsiz zenginleştiği iddiası ile eldeki davayı açmış, davalı arsa sahipleri ise sözleşmenin feshine yönelik açılan davadan davacılar haberdar oldukları halde inşaatın onlar tarafından tamamlanmasının iyiniyet kurallarına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini dilemişler, mahkemece ise Yargıtayın yerleşik içtihatları gereği masraf talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle bu talebe yönelik davanın reddine karar verilmiştir.
İşlem tarihinde yürürlükte olan 818 sayılı BK’nun 61 (TBK’nun 77) ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir.
Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, faydalı ve zaruri masraflar yönünden geri verme borcu altındadır.
Dava konusu uyuşmazlıkta, dava dışı yüklenici ile arsa sahipleri arasında yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi, müteahhitin işi yarım bırakıp gitmesi ve bırakılan seviyenin kabul edilebilir nitelikte olmaması nedeniyle kesinleşen mahkeme kararı ile geçmişe etkili bir şekilde, 23.01.2001 tarihinden itibaren feshedilmiştir. Mütahitin terk tarihinden önce yaptığı imalatların mütahite ait olacağı kabul edilir. Bu imalatlar, terk tarihinden sonra yapılmış ise, bu takdirde davalı arsa sahiblerinden istenebilecektir. Bu imalatların arsa sahiplerinden istenebilmesinin diğer bir koşulu da imalatların imar kanunu hükümlerine uygun yapılmasıdır. Bu minvalde yapının iskan alıp alamayacağı, kaçak nitelikte inşaatın bulunup bulunmadığı, diğer bir deyişle yapının ilim ve fen kurallarına göre inşa edilip edilmediği denetlenmelidir.
O halde mahkemece, bu ilkeler ışığı altında, yapılan imalatlar konusuna uzman bir bilirkişi kurulundan rapor alınarak davacılar tarafından yapıldığı iddia olunan imalatların yapıldığı tarih ile faydalı ve zaruri olup olmadığı belirlenip, yapılan bu imalataların imar kanunu hükümlerine uygun olup olmadığı da denetlenmek suretiyle hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacıların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.