13. Hukuk Dairesi 2016/12690 E. , 2019/4321 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/12690 E. , 2019/4321 K.


'İçtihat Metni'

........
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı, davalıdan 2007 model aracı 79.000,00 TL bedelle satın aldığını, sonradan araca 4.735,00 TL masraf yaptığını, aracı satmak istediğinde ağır hasar kaydı olduğunu öğrendiğini, piyasa değeri yaklaşık 45.000,00 TL olduğu halde davalının bu ayıbı gizleyerek kendisine 79.000,00 TL bedelle sattığını bu nedenle yaptığı masraflarla birlikte 38.750,00 TL zararının olduğunu ileri sürerek, 38.750,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne 24.000,00 TL'nin satış tarihi olan 29/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava ayıplı mal nedeniyle bedelin indirilmesi ve uğranılan zararın tazminine ilişkin olup, mahkemece alınan bilirkişi raporunda aracın, ......plaka numarasına sahip iken 11/03/2013 tarihinde trafik kazasına karıştığı ve ağır hasar gördüğü, 10/05/2013 tarihinde davalı tarafından dava dışı 3. kişiden satın alındığı, bu satış senedinde aracın kasko değerinin 75.000,00 TL, satış bedelinin ise 55.000,00 TL olduğu, bu durumda davalının aracı hasarlı olduğunu bilerek satın aldığı sonucuna varılabileceği, davacının aracı 3 ay sonra alması sebebiyle aracın gerçek değerinin 55.000,00 TL, hasarsız değerinin ise 75.000,00 TL olduğu tespit edilerek davacının zararının 79.000,00 TL - 55.000,00 TL = 24.000,00 TL olduğu sonucuna varılmış, mahkemece bu rapor esas alınarak hüküm kurulmuştur.
Ayıp nedeni ile satış bedelinden indirilecek miktarın tespitinde, doktrinde, 'mutlak metod', 'nispi metod' ve 'tazminat metodu' adıyla bilinen değişik görüşler mevcutsa da gerek Dairemiz gerekse Yargıtay tarafından öteden beri uygulanan 'nispi metod' olarak adlandırılan hesaplama yöntemi benimsenmektedir. Nisbi metoda göre; satış tarihi itibariyle satılanın, ayıpsız ve ayıplı değerleri arasındaki oranın, satış bedeline yansıma miktarı belirlenmektedir. Başka bir ifade ile satılanın, tarafların kararlaştırdıkları satış bedeli gözetilmeksizin, satış tarihi itibariyle gerçek ayıpsız rayiç değeri ile ayıplı haldeki rayiç değeri ayrı ayrı belirlenerek, bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oran, satış bedeline uygulanmaktadır.
Şu durumda mahkemece yapılacak ..., emniyetten ve sigorta şirketinden ve diğer yerlerden ilgili tüm belge ve kayıtlar celbedildikten sonra araç üzerinde inceleme yapılmak suretiyle aracın kaza sebebiyle değerini etkileyen hususların (hasarın) tespit edilmesi ve bundan sonra satış tarihindeki hasarsız değeri ile hasarlı rayiç değerlerinin hesaplanarak, oranının tarafların arasındaki satış sözleşmesinde belirlenen satış bedeline uyarlanması ile araç bedelinden indirilecek miktarın belirlenmesi için gerekirse 2. el araç satış piyasasına hakim, kıymet takdiri yapabilecek (mümkünse bu işi meslek edinmiş) bir bilirkişi de eklenerek oluşturulacak bilirkişi heyetinden davacının itirazları da dikkate alınarak denetime elverişli ve gerekçeli bir rapor alınarak sonucuna göre karar vermesi iken bu husus gözetilmeden yalnızca davacı tarafından sunulmuş tramer çıktısı ile önceki satış senedi üzerinden hazırlanan bilirkişi raporu ile yetinilerek karar verilmiş olması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.

......