13. Hukuk Dairesi 2016/25793 E. , 2019/2902 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/25793 E. , 2019/2902 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı, biçer döver ve saman makinesi sahibi olduğunu, 2014 yılında davalının ekinini biçtiğini haricen alacağının bir kısmı olan saman parasını aldığını ancak aralarındaki anlaşma gereği biçme ücreti olarak dönümü 8 TL'den 477 dönümün toplam parası olan 3.816,00 TL’yi alamadığını belirterek alacağının tahsilini yasal faizi ile birlikte talep ve dava etmiştir.
Davalı, davacı ile aralarında hiçbir hukuki ilişkilerinin olmadığını, kendisinden talep edilen alacağın miktar itibariyle yazılı belge ile ispatının şart olduğunu, davacının tanık dinletmesine muvafakatinin olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, yazılan müzekkere cevaplarında biçer döver işi ile uğraşan kişilerle köylüler arasında yazılı aktin bulunmadığı ve bu durumun teamül olarak yerleştiği anlaşılmakla HMK 203/1-b kapsamında olduğu anlaşıldığından, davacı tanıklarının dinlenilmesine karar verilerek yargılamaya devam edilmiş; ancak davacı tanıklarının, taraflar arasındaki anlaşmayı ve dönümü 8 TL'den tarafların anlaştığını bilmediklerini beyan etmeleri üzerine ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ekin biçmeden kaynaklı olup, davacı davalının ekinini biçtiğini,alacağının bir kısmını aldığını ancak aralarındaki sözlü anlaşma gereği biçme ücreti olarak dönümü 8 TL'den 477 dönümün toplam parası olan 3.816,00 TL’yi alamadığını belirterek, bakiye alacağının davalıdan tahsili amacıyla eldeki davayı açmıştır. Davalı, akdi ilişkiyi inkar ederek davacıya borcu olmadığı savunmasında bulunmuş; Mahkemece, davacı tanıklarının, taraflar arasındaki anlaşmayı ve dönümü 8 TL'den tarafların anlaştığını bilmediklerini beyan etmeleri üzerine ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmiştir.
HMK. 203/b. maddesinde senetle ispat kuralının istisnaları arasında “İşin niteliğine ve tarafların durumlarına göre, senede bağlanmaması teamül olarak yerleşmiş bulunan hukuki işlemler” belirtilmiştir.
HMK’nın 203. maddesine göre tanık dinlenebilmesi için teamül unsurunun gerçekleşmesi ve bir çevrede herhangi bir hukuki işlemin devamlı olarak senede bağlanmamasının adet haline gelmesi ve bu hususun zaman içinde herkesçe uyulmak suretiyle istikrarlı bir nitelik kazanmış bulunması ve ayrıca kamuoyunda da bu teamüle inanılmış olması gerekmektedir. Mahkemece İlçe Jandarma Komutanlığına ve İlçe Tarım Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevaplarında biçer döver işi ile uğraşan kişilerle köylü arasında yazılı akdin bulunmadığı ve bu durumun teamül olarak yerleştiği anlaşılmakla HMK 203/1b kapsamında davacı tanıklarının dinlenilmesine karar verilmiştir.Hal böyle olunca dinlenen davacı tanığı ...’ın beyanına göre, davacının biçer döver işinden biçtiği alanlar itibariyle teamüller gereği yazılı sözleşme yapılmayan bu alanda ücrete hak kazandığı tespit edilmiştir.Ancak mahkemece davacının iddiası ile ilgili olarak, davacının biçmiş olduğu tarla miktarının, tarlada o sene itibariyle yetişen ekin miktarının ve bu ekinlerin biçilmeleri karşılığında davacının alabileceği ücret konusunda bir araştırma ve inceleme yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece, davacının iddiası ile ilgili olarak, konusunda uzman bilirkişiden dayanaklarını gösterir, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 05/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.