13. Hukuk Dairesi 2018/6650 E. , 2020/4802 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2018/6650 E. , 2020/4802 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı ilk derece mahkemesi sıfatıyla ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesince 2017/47 esas 2017/488 karar sayılı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine dair ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin 2018/480-2018/552 karar sayılı kararının süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, hakkında, davalıların açtığı ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/359-2016/567 E-K sayılı ilamı ile alacak adı altında 146.500,00 TL’sini davalılara ödemesi gerektiğine ilişkin hüküm kurulduğunu ve davalıların bu ilamla ... İcra Müdürlüğünün 2017/695 esas sayılı dosyasıyla aleyhine icra takibi başlattıklarını, davacının davalılara karşı mahkeme ilamında gösterilen bedele ilişkin bir borcunun olmadığını, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi dosyasında taraf teşkili sağlanmadan karar verildiğini, anılan hukuk dava dosyasındaki sözleşmenin tarafı olmadığını, bu nedenle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitini, ... İcra Müdürlüğünün 2017/695 esas sayılı dosyasındaki takibin durdurulmasını, davalıların asıl alacağın %20 oranında kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar, taraflar arasında ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2015/359 Esas sayılı dava dosyasının devam ettiğini, her iki davanın da taraflarının, konusunun ve dayanılan nedenlerinin aynı olduğunu, aynı davanın görülmesinin HMK 114.maddesinin (ı) bendine aykırı olduğu gibi, davacının anılan dosyada savunma yaptığı ve istinaf başvurusunda bulunduğu göz önüne alındığında, bu davayı açmakta hukuki menfaati de bulunmadığını, dava şartı noksanlığı sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini belirtip, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiş; hükme karşı, davacı taraf istinaf talebinde bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin kararı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde olmayan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı eldeki dava ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/359-2016/567 E-K sayılı ilamı ile davalıların davacı hakkında ... İcra Müdürlüğünün 2017/695 esas sayılı dosyası ile başlattıkları icra takibinde davacının borçlu olmadığının tespitine ilişkin talepte bulunmuş, davalı davanın reddini dilemiştir. İlk derece mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararına karşı davacının istinaf başvurusu üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince davacının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 114/1-h bendinde “Davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması” dava şartları arasında düzenlenmiş olup her ne kadar mahkemece bu madde hükmüne dayanılarak red kararı verilmiş ise de; taraflar arasında mevcut, konusu ve sebebi aynı olan ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 2015/359-2016/567 E-K sayılı dava dosyası İstinaf kanun yolunda olup karar henüz kesinleşmemiştir. Bu noktada mahkemece, 6100 sayılı HMK’nın 114/1-ı bendi gereğince, aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması dava şartı yokluğunun bulunmadığı dikkate alınarak red kararı verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile red kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir. Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak, ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nun 370/2. maddesi gereğince düzeltilerek onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 09.05.2018 tarih ve 2018/480 E.-2018/552 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.12.2017 tarih ve 2017/47 E. 2017/488 K. sayılı kararının hüküm fıkrasının 1. Bendinde yer alan “hukuki yarar yokluğundan” sözlerinin hükümden çıkarılarak yerine “derdestlik nedeniyle” sözlerinin eklenmesine aynı şekilde gerekçenin de yukarıda anılı gerekçe ile değiştirilmesine, hükmün değiştirilmiş ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 16/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.