13. Hukuk Dairesi 2016/13242 E. , 2020/454 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/13242 E. , 2020/454 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, birleşen ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/29 E. 2014/181 K. Sayılı dosyasında davanın reddine, birleşen ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/70 E. 2014/95 K. Sayılı dosyasında davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı ..., ... davalı ... ve ... Tarım Ürünleri Tic. Paz. Ltd. Şti avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan gelen olmadığından incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı ... asıl davasında, sebze üreticisi olduğunu, 2008-2011 dönemlerinde ürettiği sebzelerini davalı şirkete sattığını, alacağına karşılık davalı şirket tarafından Yapı Kredi Bankası Aksu Şube Müdürlüğüne yazılan 04.08.2011 tarihli 36.522,00 TL bedelli belgeyi teslim aldığını, bu belgenin en azından yazılı delil başlangıcı teşkil edeceğini, alacağın 20.522,00 TL'lik kısmının aradaki güven ilişkisine dayalı elden tahsil edildiğini, ancak kalan 16.000,00 TL'nin tahsil edilemediğini ve alacağın tahsili amacıyla başlattığı takibe de haksız itiraz edildiğini ileri sürerek; itirazın iptali ile takibin devamına ve %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davacı ... birleşen davasında, sebze üreticisi olduğunu, 2010-2011 dönemlerinde ürettiği sebzelerini davalı şirkete sattığını, alacağına karşılık davalı şirket tarafından Yapı Kredi Bankası Aksu Şube Müdürlüğüne yazılan 04.08.2011 tarihli 68.866,00 TL bedelli belgeyi teslim aldığını, bu belgenin en azından yazılı delil başlangıcı teşkil edeceğini ve alacağın tahsili amacıyla başlattığı takibe de haksız itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davacı şirket birleşen davasında, davalı ... ile aralarında 12.11.2010-9.6.2012 tarihleri arasında cari hesap ilişkileri olduğunu, davalının kendilerine mal getirdiğini, karşılığında ödeme yaptığını, bazen de bu ilişkiye istinaden avans verdiğini, en son 40.000,00 TL'lik avans verdiğini, bunun avans olduğunun açıkça yazıldığını, toplamda 99.770,30 TL'lik cari hesap ilşkilerinin olduğunu, davalının bunun karşılığı 73.491,00 TL'si değerinde mal teslim ettiğini, ancak teslim edilen malın cari hesabı karşılamadığını ve alacağın tahsili amacıyla başlattığı takibe de haksız itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davalılar asıl ve birleşen davalarda, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, asıl davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 11.169,56 TL yönünden itirazın kısmen iptali ile takibin devamına, birleşen ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/29 Esas sayılı dosyasında davacının davasının ve tüm taleplerinin reddine, birleşen ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/70 Esas sayılı dosyasında davacının davasının kabulü ile davalının itirazlarının iptaline, takibin devamına ve icra inkar taleplerinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ..., birleşen dava davacısı ..., asıl dava davalısı şirket ile birleşen dava davalısı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, Birleşen ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/29 Esas sayılı dosyası açısından; davacının yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün onanması gerekir.
2-Asıl dava yönünden yapılan temyiz incelemesinde; davacı, davalı şirkete sebze-meyve sattığını, ancak bedelinin eksik ödendiği iddiası ile icra takibine vaki itirazın iptalini istemiş, mahkemece 25.3.2014 tarihli mali müşavir raporu hükme esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; usulüne uygun tutulmuş davalı şirketin ticari deterleri üzerinde yapılan incelemede, davacının 31.691,56 TL müstahsil makbuzu karşılığı mal teslim ettiği, davalı şirketin ise 19.004,00 TL ödeme yaptığı, geriye kalan 12.687,56 TL'nin ise başka bir müstahsilin borcu davacının alacağından mahsup edilerek kapatılmış olarak gözüktüğü ancak, bu mahsuba davacının muvafakatı olduğuna dair bir belge ibraz edilemediğinden bu ödemenin kabul edilemeyeceği ve davacı dava dilekçesinde 20.522,00 TL ödeme aldığını ikrar ettiğinden defterde yazan ödeme tutarının değil, dilekçesindeki ödeme tutarının esas alınması gerektiği, defterde yazılandan daha fazla mal sattığını ispatlama yükünün davacıda olduğu görüşü ile davacının 11.169,56 TL alacağı olduğu tesbitine yer verilmiştir. Davacı, rapora şirkette iki cari hesabının olduğunu, bunlardan birincisinin ... (1) diğerinin ...(2) hesabı olduğunu, bilirkişice yalnızca ...(1) hesabının incelendiğini, diğer hesabının incelenmediğini, diğer hesap da incelendiği takdirde alacağının icra takibine koyduğu tutar olduğunun anlaşılacağı ve verilen belgede alacağın daha yüksek miktar olarak gözüktüğü, bu belgeye itibar edilmesi gerektiği itirazında bulunmuştur. Dosya mahkemece ek rapora gönderilmesine rağmen bu itirazlar hususunda bilirkişi olumlu-olumsuz bir değerlendirmede bulunmamıştır. Mahkemece davacı itirazı karşılanmaksızın eksik inceleme ile hüküm tesis edilmesi kabul edilemez. O halde, mahkemece davacı itirazlarını karşılar mahiyette ek rapor alınarak, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
3-Birleşen ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/70 Esas sayılı dosyasında yapılan temyiz incelemesinde; davacı, davalı ile olan ticari ilişkileri çerçevesinde davalıya 40.000,00 TL avans verdiğini, ancak avans bedelinin bir kısmının ödenmediği iddiası ile icra takibine vaki itirazın iptalini istemiş, mahkemece 1.7.2014 tarihli mali müşavir ek raporu hükme esas alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda usulüne uygun tutulmuş davacı şirketin ticari deterleri üzerinde yapılan incelemede, davalının 155.029,55 TL müstahsil makbuzu karşılığı mal teslim ettiği, davacı şirketin ise 193.990,00 TL ödeme yaptığı, bu durumda şirketin 38.966,45 TL alacaklı olduğu hesaplanmıştır. Davalı duruşmada yaptığı rapora itirazında yapılan ödemeler karşılığı mal teslim ettiğini ve buna dair hal kayıtlarının incelenmesi talebinde bulunmuştur. Mahkemece, davalının itirazlarını karşılamak için alınan ek rapor yeterli ve doyurucu açıklamayı içermemektedir. O halde, mahkemece davalı itirazlarını karşılar mahiyette açıklayıcı ve denetime açık ek rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
4-Bozma nedenine göre asıl davada, davacı ile davalı şirketin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan 1. bent gereğince birleşen dosya davacısı ...'in tüm temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın 2. bent gereğince asıl dava davacısı ..., 3. bent gereğince birleşen dosya davalısı ... lehine BOZULMASINA, 4. bent gereğince asıl dava davacısı ile davalı şirketin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 191,00 TL. harcın istek halinde asıl dosya davalısı ... Tarım Ürünleri Tic. Paz. Ltd. Şti.'ye, peşin alınan 646,45 TL. harcın istek halinde birleşen dosya davalısı ...'e iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde davacı ... açısından kapalı, diğer temyiz edenler açısından karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.