13. Hukuk Dairesi 2017/1455 E. , 2020/2608 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2017/1455 E. , 2020/2608 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalının hava pilot yüzbaşı olarak 1995 yılında hava harp okulunda öğrenime başladığını, 1999 yılında teğmen rütbesiyle mezun olduktan sonra 1967 günlük hizmetin ardından 17.01.2005 tarihinde adi malul olarak emekliye sevk edildiğini, eğitimi sırasında toplam 49.226.565.000-TL (eski) masraf yapıldığını, fiili hizmet süresinin toplamda 1967 gün ve noksan hizmet gününün 3508 olduğunu, buna göre masraf hesaplamasının toplam 31.540.966.214-TL (eski) olduğunu ve davalının bu tutarı ödemesi için tebligat yapıldığını, ancak davalının herhangi bir ödeme yapmadığını ileri sürerek, 31.540,97-TL'nin 17.01.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemenin, davanın kısmen kabul kısmen reddine dair 03.11.2009 tarih ve 2008/148 esas, 2009/1273 karar sayılı kararının Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 25.01.2011 tarih ve 2010/11811 esas, 2011/627 karar sayılı ilamı ile bozulması üzerine, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'ndan kaynaklanan eğitim ve öğretim alacağının tahsili istemine ilişkindir.
926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 112. maddesine 03.07.2003 tarihinde 4917 Sayılı Yasa ile eklenen 5. maddesinde, 'Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburî hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar (Türk Silâhlı Kuvvetleri’nde görev yapamaz şeklinde ... raporu alanlar ile vazife malûlü olarak Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden ayrılanlar hariç), her yıl kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen; askerî öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanunî faizi ile birlikte tazminat olarak öderler. Öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının hangi unsurlardan oluşacağı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar; Millî Savunma, İçişleri ve ... Bakanlıkları tarafından müştereken yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenir' denilmektedir. Yasanın uygulanmasını gösteren ve 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik’in 5. maddesinde ise, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde ... raporu alanlar ile vazife malûlü olarak ayrılanlar hariç olmak üzere her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar ile ilgili maliyet hesabında; öğrencilik dönemine ait 3 Eylül 1985 tarihli ve 18857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Askerî Okullara Alınan Öğrenciler ile Silahlı Kuvvetler Hesabına Fakülte ve Yüksek Okullarda Okuyan Öğrenciler İçin Yüklenme Senedi Düzenlenmesine ve Bu Okullardan Çeşitli Sebeplerle Ayrılacak Öğrencilere veya Kefillerine Ödettirilecek Tazminata Dair Yönetmelik hükümleri uygulanarak yapılacak hesaplamada dikkate alınacak hususlar düzenlemiş olup, anılan yönetmelikte 09.11.2013 ve 11.03.2016 tarihlerinde değişiklikler yapılmıştır. Yine, 30.06.2010 günü yürürlüğe giren 6000 sayılı Yasanın 11. maddesiyle 5401 sayılı Kanunun 3. maddesinde yapılan değişiklikle personel ve amortisman giderlerinin yükümlülerin tazminat hesaplarında dikkate alınmayacağı öngörülmüş, 03.06.2012 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 6318 sayılı Askerlik Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 47. maddesiyle 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik uyarınca muvazzaf subay ve astsubayların mecburi hizmet süresi 15 yıldan 10 yıla indirilmiştir.
Davalı hakkında verilen karar kesinleşmeden önce yürürlüğe girmiş bulunan ve davalı lehine düzenlemeler getiren '6000 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun', '6318 sayılı Askerlik Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 47. maddesiyle 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik', 09.11.2013 tarih ve 28816 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 'Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesi ve 11.03.2016 tarih ve 29650 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 'Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. ve 2. maddeleri ile yapılan değişiklikler değerlendirilerek oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-Sorumlu olunacak borç miktarı, dava tarihinden sonra yürürlüğe giren yasa ve yönetmelik değişikliği hükümlerine göre belirlenmiş olacağından; taraflar yararına hükmedilecek vekalet ücretinin, dava tarihindeki haklılık miktarlarına göre tespiti gerekir. Bu sebeple; mahkemece, yargılama sırasında yürürlüğe giren yasa ve yönetmelik değişiklikleri yürürlüğe girmemiş olsaydı davaya konu miktarın ret ve kabul edilecek miktarları bilirkişiye hesap ettirilip bu miktarlar üzerinden davada kendisini vekille temsil ettiren taraflar yararına vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 468,50 TL harcın davalıya iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.