14. Hukuk Dairesi 2017/5299 E. , 2018/661 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2017/5299 E. , 2018/661 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacılar tarafından, davalı aleyhine 01.07.2013 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 18.02.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ..., diğer davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, mirasın hükmen reddi talebine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı ... ve bir kısım davacılar vekili temyiz etmiştir.
Dava, TMK'nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu'nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanunu'nun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
1-Bir kısım davacılar vekilinin temyiz itrazları bakımından; bir kısım davacılar vekili Av. ... hükmün verilmesinden ve kararı temyizinden sonra UYAP üzerinden gönderdiği 02.07.2015 tarihli dilekçesi ile davadan feragat ettiğini bildirmiş, dosyada mevcut 13.08.2013 tarihli ve 22256 yevmiye numaralı vekaletnamesinde davadan feragate yetkili bulunduğu anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nun 307. maddesinde feragatin, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi olduğu belirtilmiştir.
6100 sayılı HMK’nun “Feragat ve kabulün şekli” başlıklı 309. maddesi hükmüne göre de feragat ve kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. Feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. Kısmen feragat veya kabulde, feragat edilen veya kabul edilen kısmın, dilekçede yahut tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir. Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır.
Yukarıda belirtildiği üzere feragatin kati bir hükmün hukuki neticelerini hasıl edeceği hükme bağlanmıştır. Yine belirtmek gerekir ki feragatin geçerliliği karşı tarafın muvafakatine bağlı değildir. Etkisini onu yapanın tek yönlü irade beyanı ile doğurur. Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamaları da bu doğrultudadır. (11.4.1940 tarihli ve 70 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27.5.1992 tarihli ve 1992/2-250/364 sayılı kararı)
2- Davacı ...'in temyiz talebine gelince; mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de, mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüte neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekir. Mahkemece ölüm tarihi itibariyle muris adına araç kaydı bulunup bulunmadığı, pasifi oluşturan Ankara 8. İcra Dairesi 2007/6141, Ankara 26. İcra Dairesi 2008/13603 sayılı dosyalardaki borcun ne kadar olduğu araştırılmamıştır. Dairemizin mahalline iade kararıyla dosya arasına alınması sağlanan Ankara 8. İcra Dairesi 2007/6141 sayılı dosyada, dava dışı alacaklı vekilinin 14.11.2016 tarihli dilekçesinde icra takibine konu alacağın haricen tahsil edildiğini belirtmekteyse de alacağın kimden ve hangi tarihte tahsil edildiği anlaşılamamaktadır. Ayrıca, davalı vekili 09.02.2015 havale tarihli dilekçesinde Ankara 26. İcra Dairesi 2008/13603 sayılı dosyadaki alacaklarının murisin aktifinden fazla olması halinde, fazla olan kısmından vazgeçtiklerini bildirdiği anlaşılmakla birlikte bu vazgeçmenin icra dosyasında da yapılıp yapılmadığı tespit edilememiştir. Mahkemece eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle bir kısım davacılar vekilinin davadan feragati hakkında bir karar verilmesi ve davacı ... açısından yeniden araştırma yapılarak sonucuna göre karar verilmesi amacıyla hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.01.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.