14. Hukuk Dairesi 2016/10398 E. , 2019/7953 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/10398 E. , 2019/7953 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 14.08.2006 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.03.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, davaya konu 896 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Davalılardan ..., ... ve ... ortak vekili, taşınmaz üzerindeki iki katlı evin müvekkillerinden ...’ye, üç katlı binanın ...’ye ve dört daireden oluşan iki katlı evin ise ...’ye ait olduğunu iddia ederek öncelikle taşınmazın aynen taksimini, mümkün olmadığı takdirde taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini istemiş; diğer davalılar ise, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davaya konu 896 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ..., ... ve ... ortak vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Somut olaya gelince, dosyadaki tapu kaydına göre taşınmazda hissedar olan muris ...’nın dosyadaki mirasçılık belgesi ile davalılardan muris ...’nın mirasçılık belgesinde mirasçı olarak ismi geçen ...,... ’nın davaya dahil edilmeden yargılamaya devam edilerek hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı HMK’nın 27. maddesinde de “Hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; ...,...’nın yaşıyor ise kendilerinin, ölü iseler ibraz edilecek mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya dahil edilerek savunmaları alınmalı, varsa delilleri toplanmalı ve tüm bu eksiklikler giderildikten sonra esas hakkında hüküm vermek olmalıdır.
Tüm bu hususlar gözardı edilerek mankemece esas hakkında karar verilmesi doğru olmamış ve hükmün bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de, davalılardan ..., ... ve ... ortak vekilinin 11.12.2006 tarihli cevap dilekçesinde taşınmaz üzerindeki yapılarla ilgili muhdesat iddiasında bulunmuşsa da mahkemece, kendisine muhdesatın aidiyeti davası açması için süre verilmememesi, dosyada bulunan 05.07.2007 tarihli ziraatçi bilirkişi ile inşaat bilirkişisinin ortak tanzim ettikleri raporda muhdesat oranlamasının doğru yapılmaması ve mahkemece, kararda muhdesat oranlamasına yer verilmemesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle davalılardan ..., ... ve ... ortak vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 27.11.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.