14. Hukuk Dairesi 2016/11595 E. , 2019/3783 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/11595 E. , 2019/3783 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalı aleyhine 07.12.2015 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.04.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 47 parsel sayılı taşınmazının yanında bulunan yolun Orman İdaresi Müdürlüğü'ne ait olduğunu, taşınmazının kadastral yolu olmadığını belirterek taşınmazı lehine geçit hakkı kurulmasını ve geçit hakkına istinaden inşaat yapılabileceğine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Genel Müdürlüğü vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile 10.03.2016 tarihli bilirkişi raporu ve krokisinde A-1 ve A-2 ile gösterilen yerden, davacı lehine geçit hakkı tanınmasına ve 55 numaralı davalı kurum adına olan parselden iptaline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... Genel Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya gelince; her ne kadar davacıya ait 47 parsel sayılı taşınmaz lehine bilirkişi raporunda belirtilen davalıya ait 55 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş ise de, geçit kurulan yerin orman vasfında olduğu anlaşılmaktadır. Bu özelliği itibariyle kamu malı niteliğinde olup, bu nitelikte olan bir yerin kişinin özel istifadesine terki olanaklı değildir. Kısaca belirtmek gerekirse, orman üzerinden geçit kurulamaz.
Bu durumda mahkemece; bilirkişiden ek rapor alınması, gerekirse mahallinde uzman bilirkişiler marifetiyle yeniden keşif yapılmak suretiyle davacıya ait taşınmazdan genel yola kadar kesintisiz bağlantı sağlanacak şekilde alternatifler belirlenerek mümkün olduğu takdirde uygun güzergahtan geçit tesis edilmesi, mümkün olmadığının anlaşılması halinde ise davanın reddine karar verilmesi gerekirken, orman vasfında bulunan yer üzerinden geçit hakkı kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... Genel Müdürlüğü vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30.04.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.