14. Hukuk Dairesi 2016/10740 E. , 2019/3574 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/10740 E. , 2019/3574 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 17.07.2014 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin kaldırılması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05.04.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 10320 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davacıya ait olduğunu, imar uygulaması sonucu taşınmaz üzerinde davalı ... Belediyesi lehine 15.04.1997 tarihli 204.750.000,00ETL (204.75TL) miktarlı '0' dereceli ve '0' faizli 1 yıl süreli ipotek bulunduğunu, davacının ipotek bedelini kanuni faizi ile birlikte İstanbul 10. İcra Müdürlüğünün 2014/1360 Esas sayılı dosyasına yatırdığını, ancak bu bedelin davalı tarafından alınmadığını ve ipoteğin kaldırılmadığını belirterek, taşınmaz kaydındaki ipoteğin kaldırılmasını istemiştir.
Davalı vekili, davacının ipotek bedelini faizi ile birlikte icra dairesine yatırmış olduğunu, ancak İcra ve İflas Kanununun 153. maddesine dayanarak yatırılmış olan ipotek bedeli tahsil edilerek ipoteğin fekkinin istenemeyeceğini, davacıya fazla hisse verildiğini belirterek, güncel arsa bedelinin belirlenmesini ve gerekli işlemlerin yapılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporu ile belirlenen 1132,44TL'yi davacının depo etmesi üzerine davanın kabulüne, dava konusu 10320 ada 2 parsel sayılı taşınmazın kaydında bulunan ipotek kaydının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Bilindiği üzere ipotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacı güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Taraflar mevcut ipoteği iradeleriyle tapuda yapacakları işlem sonucu kaldırabilecekleri gibi, bir tarafın terkine rıza göstermemesi halinde ipotek bedelinin ödenmesi koşulu ile mahkemeden de isteyebilir.
Somut olaya gelince; davacıya ait 10320 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında davalı lehine tesis edilen kanuni ipotek 204.750.000,00TL bedellidir. İpoteğin imar uygulaması sebebiyle davalının maliki olduğu taşınmazdan bir miktar yerin davacı taşınmazına ilavesi zaruretinden kaynaklandığı görülmektedir. Bu nedenle, imar uygulama cetvellerinden davalı taşınmazından kaç m2 yer alındığı tespit edilerek, kanuni ipotek bedelinin alınan bu miktarın taşınmazın dava tarihindeki değerine göre belirlenmesi gerekir. Zira, kanuni ipotekler tarafların serbest iradeleriyle değil, Kanundan kaynaklanan bazı zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilir.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş, 6100 sayılı HMK'nin 266. maddesi gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılarak ve imar uygulama cetvelleri incelenerek, davalı taşınmazından imar uygulanması sebebiyle ne miktar yer alındığını tespit etmek gerekirse keşif de yapılarak bu miktarın dava tarihindeki değerini bilirkişilere hesaplatmak, bu bedeli davacıya depo ettirmek, depo edilirse şimdiki gibi davayı kabul etmek olmalıdır.
Mahkemece bu yönler gözetilmeden, ipotek bedelinin güncelleştirilmesi suretiyle davanın kabulü doğru görülmemiş, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.04.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.