14. Hukuk Dairesi 2019/4711 E. , 2019/8702 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2019/4711 E. , 2019/8702 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 11/10/2001 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 24/05/2017 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, ... ili, ... ilçesi, 150 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın mümkün ise aynen taksim, mümkün değil ise satış yoluyla giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ...muhdesat iddiasında bulunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine dair verilen kararın davalılardan ... ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 12.07.2011 günlü 2011/7453 - 7977 E - K sayılı ilamı ile '.... dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan han niteliğindeki muhdesatın davalılar ... ve ...'e ait olduğu kesinleşen mahkeme kararı ile belli olduğuna göre yukarıda açıklanan esaslar çerçevesinde bütünleyici parçanın değerinin taşınmazın toplam değerine oranlanması suretiyle satış parasının paylaştırılmasına karar vermek gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir' gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine dair verilen karar davalı ... tarafından temyizi üzerine Dairemizin 23.01.2014 günlü ve 2013/15463 Esas ve 2014/1156 Karar sayılı ilamıyla '....dava konusu taşınmazın paydaşlarından ...'ün yargılama sırasında 04.09.2012 tarihinde vefat ettiği, karardan sonra dosyaya ibraz edilen mirasçılık belgesinden anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece, davalı ...'ün mirasçılık belgesinde adı geçen tüm mirasçılarına usulüne uygun dava dilekçesinin tebliğ olunması ve taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir' gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile dava konusu 150 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, bir kısım davalılar vekili ile davalı ... temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince; Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 12.07.2011 günlü 2011/7453 - 7977 E - K sayılı ilamında dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan han niteliğindeki muhdesatın davalılar ... ve ...'e ait olduğu kesinleşen mahkeme kararı ile belli olduğuna göre bütünleyici parçanın değerinin taşınmazın toplam değerine oranlanması suretiyle satış parasının paylaştırılmasına karar verilmiştir. Mahkemece, kararın gerekçesinde satış bedelinin fen bilirkişisi tarafından hazırlanan rapordaki yüzde hisseleri oranında ortaklara paylaştırılmasına şeklinde hüküm kurulduğu belirtilmiş ise de hükümde satış bedelinin tapudaki hisseleri oranında paylaştırılmasına karar verilmiştir. Satış bedelinin paydaşlara dağıtılmasında muhdesat oranları dikkate alınmadan karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; bir kısım davalılar vekili ile davalı ...'in temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 16.12.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.