14. Hukuk Dairesi 2019/1524 E. , 2019/8151 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2019/1524 E. , 2019/8151 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 02/03/2015 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, müdahalenin men'i talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 01/12/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, müvekkiline ait 172 ada 2 parselde kayıtlı 3145,75 m2 yüzölçümlü taşınmazsın ...Belediyesince yapılan imar uygulaması sonucu 470 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlara şuyulandırıldığını, taşınmazın bir kısmının da yol olarak terkin edildiğini, yapılan imar uygulamasının idari yargı yerinde iptal edildiğini belirterek, 470 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının iptali ile yol olarak belirlenen 628,88 m'lik kısım ile birleştirilmek suretiyle eski 172 ada 2 parsel sayılı taşınmazın yeniden oluşturularak davacı adına tesciline ve davalı ... tarafından kazı ve inşaat yapmak suretiyle yapılan müdahalenin men'ine karar verilmisini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davaya konu imar parselinin ...Belediyesi tarafından Hazineye bağış suretiyle devrolunduğundan pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; tapu sicilinin tutulması prensiplerinden biri tescil, diğeri sicilin aleniliği (güvenilirliği), bir diğeri Hazinenin kusursuz sorumluluğu, sonuncusu ise geçerli bir hukuki sebebinin bulunması, yani kaydın illetten mücerret olmamasıdır.
O halde; imar parselinin dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesi ile sicilin dayanıksız kalacağı ve TMK'nın 1025. maddesi hükmü uyarınca yolsuz tescil durumuna düşeceği; bu durumda; dayanaksız kalan tapu kaydının iptal edilerek kadastral parselin geometrik ve hukuki durumunun ihyasına karar verilmesi gerekeceği tartışmasızdır.
Ayrıca; kadastral parselin ihyasının, imar uygulamasıyla kadastral parsel sınırları üzerinde oluşturulan imar parsellerinin kadastral parsel içerisinde kalan kısımlarının tapu kaydının iptali ile eski hale getirilerek tescili suretiyle mümkün olabileceği gözetildiğinde; ihyası istenilen kadastral parselin çap sınırları içerisinde kalan imar parsellerinin tamamının tespitiyle kayıt maliklerinin davada yer almaları gerektiği de açıktır.
Somut olaya gelince; 172 ada 2 parsel sayılı taşınmazın, 'Tarım Kredi Kooperatifi Binası ve Arsası' vasıflı, 3145,75 m2 yüzölçümlü olduğu ve 18/10/2001 tarihli, 1772 yevmiye sayılı devir işlemi sonucu davacı Kooperatif adına tescil olunduğu, taşınmazın kütük sayfasının ... Belediye Encümeninin 29/02/2008 tarihli ve 25 sayılı Kararına istinaden yapılan imar uygulaması sonucu 11/07/2008 tarihli, 2596 yevmiye sayılı işlem ile kapatıldığı, anılan imar uygulamasının idari yargı yerince iptal edilip, iptal kararının kesinleşmesi üzerine imar parsellerine ilişkin kütük sayfalarının 06/03/2018 tarihli, 1216 yevmiye sayılı işlemle kapatıldığı ve kadastral parselin dönüş işleminin gerçekleştiği, 08/03/2018 tarihli, 1286 yevmiye sayılı tapuya tescil işlemi ile dava konusu taşınmazda yeniden imar uygulaması yapıldığı anlaşılmaktadır. Dosya içerisinde yapılan imar uygulamasına ilişkin encümen kararı ve şuyulandırma evrakının bulunmadığı, yapılan imar uygulamasının idari yargı yerince iptal edilip edilmediği anlaşılamadığından mahkemece öncelikle bu evrakın dosya arasına alınarak yapılan imar uygulamasının iptaline yönelik idari yargı yerince dava açılıp açılmadığı araştırılmalı, dava açılması halinde iptal istemli davanın sonucu beklenilerek yapılan imar uygulamasının iptal edilmesi halinde kadastral parselin ihyasına yönelik tapu iptali ve tescil istemine ilişkin yukarıdaki ilkeler doğrultusunda araştırma yapılmalıdır.
O halde, mahkemece, 172 ada 2 parsel sayılı kadastral parselin eksiksiz bir şekilde tedavüllü tapu kayıtlarının, (geldi ve gitti parselleri denetlenebilir şekilde kütük sayfası suretlerinin) ve taşınmazda yapılmış olan imar uygulaması veya imar uygulamalarına dair belediye encümen kararları ile şuyulandırma cetvellerinin ve dayanak tüm belgelerin temin edilmesi; mahallinde keşif yapılmak suretiyle dava konusu kadastral parsel sınırları üzerinde imar uygulaması ile oluşturulan alanlar ( imar parselleri, yol, park vb.) belirlenenip, bu kapsamdaki imar parsellerinin tapu kayıtları getirtildikten sonra, dava dışı tapu kayıt malikleri ile idari işlemi yapan Belediye aleyhine 172 ada 2 parsel sayılı kadastral parselin ihyası talepli dava açmak üzere davacıya usulüne uygun süre verilmesi, açıldığı taktirde eldeki dava dosyası ile birleştirilmesi; taraf teşkili sağlandıktan ve taşınmazın bulunduğu alanda yapılan imar uygulamaları ve bu uygulamaların idari yargı yerince iptal edilip edilmediği usulünce araştırıldıktan ve varsa derdest iptal davalarının sonucu beklenildikten sonra toplanan ve toplanacak olan deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03/12/2019 gününde oy birliği ile karar verildi.