14. Hukuk Dairesi 2019/3488 E. , 2019/7887 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2019/3488 E. , 2019/7887 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23/07/2010 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27/02/2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R


Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, murisi ... adına paylı olarak kayıtlı 60 parsel sayılı taşınmazın ana yola bağlantısının bulunmadığını belirterek davalılara ait 61, 62 ve 63 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulmasını talep etmiş, davacının Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/1604 Esas sayılı dosyasında murisi ... 'a ait terekeye temsilci olarak atandığı, hükmün 15.07.2013 tarihinde temyiz edilmeden kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davalılardan ... ve ... davayı kabul etmiş; davalılardan ... davanın reddini savunmuş; diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, ... ili, ... ilçesi, ... Köyü 61 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda A harfi ile gösterilen 46,34 m²'lik kısmı, ... ili, ... ilçesi, ... Köyü 62 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda D harfi ile gösterilen 16,75 m²'lik kısmı ve ... ili, ... ilçesi, ... Köyü 63 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda E harfi ile gösterilen 34,53 m²'lik kısmı üzerinde, ... ili, ... ilçesi, ... Köyü 60 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit irtifakı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir.
Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir. Bu güzergah üzerindeki taşınmazların maliklerine dava dilekçesi ile husumet yöneltilmemiş olması kabul edilebilir bir yanılgıya dayandığından 6100 sayılı HMK’nin 124. maddesi gereğince dürüstlük kuralına aykırı olmayan bu taraf değişikliği talebi kabul edilerek davacının bu kişilerin harçsız olarak davaya katılmalarını sağlamasına imkan verilmelidir.
Uygun güzergah saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir.
Yukarıdaki ilkeler ışığında somut olaya gelince; aleyhine geçit hakkı kurulması istenen 62 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ... yargılama sırasında 20.02.2014 tarihinde vefat etmiştir. Dairemizin mahalline iade kararı sonrası temin edilen mirasçılık belgesine göre mirasçılarının ..., ..., ..., ..., ... ve ... olduğu ancak bu kişilerin davada taraf olarak yer almadıkları anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; taşınmazda yukarıda adı geçen tapu kayıt malikinin mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya dahil edilmesi, taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekirken, bu hususun gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...'ın temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 27.11.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.