14. Hukuk Dairesi 2016/13908 E. , 2019/5458 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/13908 E. , 2019/5458 K.


'İçtihat Metni'

14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalılar aleyhine 20/08/2015 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın ... yönünden kabulüne, diğer davalılar yönünden reddine dair verilen 09/06/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, 142 ada 2 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, davalılara ait 142 ada 4 parsel sayılı taşınmaz ile 142 ada 2 parsel sayılı taşınmaz arasında 2,5 metre genişliğinde kadastral yol bulunduğunu ancak davalılar tarafından bu yolun daraltıldığını, tarım aletlerinin geçebilmesi için mevcut yolun genişletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., kadastro sırasında araç geçişini sağlayacak şekilde yol bırakıldığını, davacının yoldan ziyade kendi parseline toprak katma amacında olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının davasının davalılardan ... yönünden kabulüne, “fen bilirkişilerinin 12.04.2016 tarihli raporuna ekli krokide B harfi ile sarı renkli taralı olarak gösterilen ... İli, ... İlçesi, ... Köyü, 142 ada 4 parsel sayılı davalı ... T.C. Kimlik Nolu ...’na ait taşınmazın 9,32 m2'lik kısmında davacı ... oğlu, ... T.C. Kimlik Nolu ... adına kayıtlı ... İli, ... İlçesi, ... Köyü 142 ada 2 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı tesisine”, diğer davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir.
Somut olaya gelince, davacıya ait taşınmazın nisbi geçit ihtiyacı olduğu anlaşıldığından mahkemece, bilirkişi raporlarında en uygun ve masrafsız alternatif olarak belirlenen güzergahtan davalılara ait taşınmaz aleyhine geçit tesisine karar verilmesi yerinde ise de geçit hakkının taşınmaz leh ve aleyhine kurulması gerekirken davalılardan ... yönünden davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. Bu husus kararın bozulmasını ve yeniden hüküm kurulmasını gerektirmediğinden hükmün 1.bendinde yer alan “davalılardan ... yönünden” kelimelerinin çıkartılması suretiyle, hüküm fıkrasının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7. maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun 1. bendinde yer alan 'davalılardan ... yönünden' sözcüklerinin hükümden çıkarılmasına, hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.09.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.