14. Hukuk Dairesi 2016/5091 E. , 2019/2873 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/5091 E. , 2019/2873 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi



Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.10.2014 gününde verilen dilekçe ile paylı mülkiyette ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... (... oğlu) tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, tarafların paylı hisse ile malik oldukları 1376 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın, öncelikle aynen taksim yolu ile, mümkün olmaması halinde satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davalı ... oğlu ... ile ... oğlu ... yargılama aşamasında taşınmazın aynen taksimini; davalı ... Yaman ise taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yolu ile giderilmesi yönünde beyanda bulunmuşlardır.
Mahkemece, dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığının satış suretiyle giderilmesine, taşınmaz üzerindeki yapı ve ağaçlara düşen bedelin davalılardan ... oğlu ...’a aidiyetine karar verilmiştir.
Hükmü, ... oğlu ... temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır. Satış bedelinin paylaştırılmasına yönelik muhdesat oranlarının hükümde infazda tereddüde yol açmayacak şekilde açık ve eksiksiz olarak gösterilmesi gerekmektedir.
Somut olaya gelince; davaya konu taşınmazın tarla vasıflı olduğu, tapu kaydında taşınmaz üzerinde bulunan kargir evin ... oğlu ...’a ait olduğu yönünde şerhin bulunduğu, muhdesat aidiyetinin tüm taraflarca kabul edildiği sabittir. Dosya kapsamında alınan bilirkişi heyet raporunda; taşınmaz üzerinde bulunan bina ve ağaç bedellerinin, ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle hesaplanmadığı, mahkemece kurulan hükümde de muhdesat oranının yüzdelik (%...) oran olarak gösterilmediği anlaşılmaktadır. Ayrıca taşınmazın satışından elde edilecek bedelin muhdesat oranı doğrultusunda, öncelikle muhdesat sahibi davalıya ödenmesi, kalan bedelin payları oranında paydaşlara dağıtılmasına karar verilmesi gerekirken, değinilen yönler gözetilmeden, eksik inceleme ile tanzim olunan bilirkişi raporu nazara alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olup, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden, bakiye harcın davacı üzerinde bırakılarak tarafların hisseleri oranında dağıtılmaması ile yargılama giderleri bakımından olumlu-olumsuz bir karar verilmemesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatıranlara iadesine, 28.03.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.