14. Hukuk Dairesi 2016/14920 E. , 2020/761 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/14920 E. , 2020/761 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalı aleyhine 02/01/2014 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 09/06/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

_ K A R A R _

Davacı, ... Köyü 117 ada 84 parsel sayılı taşınmazı Hazineden satın alarak malik olduğunu, taşınmazına ev yaptırmak istediğini ancak yolu olmadığından ruhsat alamadığını belirterek 117 ada 84 parsel sayılı taşınmazı yararına en uygun geçit yeri olan davalı Hazineye ait 117 ada 83 sayılı taşınmazdan bedeli karşığılında geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne, davacının 117 ada 84 parsel sayılı taşınmaz yararına davalı Hazineye ait 117 ada 83 parsel sayılı taşınmazda fen bilirkişi raporu ve eki krokide gösterilen A harfli birinci alternatif olan kırmızı boyalı yerden 341,88 m2 miktarlı geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı Hazine vekili temyiz etmiştir.
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Somut olayda; davacı taşınmazının genel yol ile bağlantısının olmadığı sabittir. Mahkemece, geçit kurulabilecek alternatifler değerlendirilmiş ve hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre davalıya ait 117 ada 83 parsel sayılı taşınmazın A harfi ile gösterilen kısmından 7 metre genişliğinde geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazar alınarak özellikle tarım alanlarında nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5- 3 metre) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Geçit hakları kurulurken tarafların yarar ve zarar dengesi fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesine göre belirlenmelidir. Taraf taşınmazları tapuda ham toprak niteliği ile kayıtlıdır. Davacı parseli lehine kurulacak 2,5- 3 metre eninde bir geçitin ihtiyacı karşılamaya yeteceği genelde kabul edildiği halde 7 metre genişlikte geçite hükmedilmesi doğru görmediğinden hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hakkın taşınmaz leh ve aleyhine kurulması gerektiği halde 'Davacı ... lehine geçit hakkı kurulması' ve yine kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün 'İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili' başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmesi gerekirken bu hususa hükümde yer verilmemiş olması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine; 2. bent uyarınca temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/01/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.