14. Hukuk Dairesi 2016/12774 E. , 2020/748 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/12774 E. , 2020/748 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 28/07/2011 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, dava konusu 217, 218, 267, 318, 439, 453, 517 ve 523 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın aynen taksim, mümkün değilse satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., 217 parsel sayılı taşınmazda oturmak amacı ile ev yaptığını, davacıların ikametgahı kendisine ait bu evde herhangi bir alacağının ve hissesinin bulunmadığını, ortaklığın aynen taksim suretiyle giderilmesini savunmuştur.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu 217, 218, 267, 318, 439, 453, 517 ve 523 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, bir kısım davalılar temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, dava konusu 218, 267, 318, 439, 453, 517 ve 523 parsel sayılı taşınmazlar yönünden verilen mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu parseller yönünden onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Dava konusu 217 parsel sayılı taşınmaz yönünden yapılan temyiz incelenmesinde;
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK'nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu 217 parsel sayılı taşınmaz yönünden davalı ...'un yargılama sırasında bir kısım muhdesatların kendisine ait olduğuna yönelik beyanda bulunduğu, ayrıca 18.07.2012 havale tarihli inşaat mühendisi bilirkişi raporunda 217 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 5 adet ev ve 4 adet ahır bulunduğunun tespit edildiği görülmektedir. Mahkemece bu muhdesatlara ilişkin araştırma yapılmadan, değeri ve taşınmaza oranı belirlenmeksizin eksik inceleme ile taşınmazın satışına karar verildiği anlaşıldığından, bu sebeple hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) No'lu bentte açıklanan nedenlerle; 218, 267, 318, 439, 453, 517 ve 523 sayılı taşınmazlar yönünden bir kısım davalıların temyiz itirazlarının reddi ile bu parseller yönünden hükmün ONANMASINA, onanan kısım için taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın % 011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 29,20 TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine, (2) No'lu bentte açıklanan nedenlerle; bir kısım davalıların 217 parsel sayılı taşınmaz yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile bu parsel yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 24.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.