14. Hukuk Dairesi 2016/18138 E. , 2020/8616 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/18138 E. , 2020/8616 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23.10.2015 gününde verilen dilekçe ile altsoyun emeğini aileye özgülemesi iddiasına dayalı denkleştirme alacağı talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine dair verilen 02.06.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Dava, Türk Medeni Kanununun 370 ve 371. maddelerinde düzenlenen altsoyun denkleştirme alacağı istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalılar tarafından, müvekkili ile dava dışı kardeşi ... Kasap aleyhine muris muvazaasına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde tenkis davası sonunda ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen kararın, temyiz incelemesi neticesinde bozulması üzerine mahkemenin 2012/126 Esasına kaydedilerek bu dosya üzerinden yargılamaya devam edildiğini, ancak taraflarınca temyiz edilmediğinden hükmün müvekkili yönünden kesinleştiğini, anılan davada yapılan tereke hesabında sağlararası tasarrufların esas alındığını, murisin ölüme bağlı tasarruflarının dikkate alınmadığını ileri sürerek müvekkilinin, tarafların ortak murisi ... ile birlikte yaşadığı ve çalıştığı dönem için aile bireyi olarak katkıda bulunduğu gelirin ve emeğin tespiti ile saklı paya tecavüz varsa alacağından mahsup edilerek kalan kısmından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00TL'nin murisin ölüm tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davanın kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmesini talep etmiş; aksi halde mirasla ilgili davaların murisin ölüm tarihinden itibaren on yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunu belirterek davanın zamanaşımı nedeniyle reddini savunmuştur.
Mahkemece, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/126 Esas sayılı dosyasında görülmekte olan davada, eldeki davanın konusunu teşkil eden hususların yargılama konusu yapıldığı gerekçe gösterilerek davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
4721 sayılı Türk Medenî Kanununun; “Altsoyun denkleştirme alacağı” kenar başlıklı 370. maddesinde, “Ana ve baba veya büyük ana ve baba ile birlikte yaşayan ve emeklerini ya da gelirlerini aileye özgüleyen ergin altsoylar, buna karşılık uygun bir bedel isteyebilirler. Uyuşmazlık hâlinde hâkim, bedelin miktarı, güvence altına alınması ve ödeme şekli hakkında karar verir.” hükmü yer almaktadır.
4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun, “Aile mahkemelerinin görevleri” kenar başlıklı 4. maddesinin birinci fıkrasının 1. bendinde de “Aile mahkemeleri, aşağıdaki dava ve işleri görürler:
22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun Üçüncü Kısım hariç olmak üzere İkinci Kitabı ile 3.12.2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanuna göre aile hukukundan doğan dava ve işler,” hükmüne yer verilmiştir.
Yapılan bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince;
4787 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının 1. bendi uyarınca görevli mahkeme aile mahkemesi olduğundan, davanın görevli olmayan asliye hukuk mahkemesinde görülmesi doğru değildir. Görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında dikkate alınması gereklidir. Yargı çevresi içinde müstakil aile mahkemesinin bulunması halinde görevsizlik kararı verilmeli; bulunmaması halinde ise aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakılmalıdır.
O halde mahkemece, görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, yargılamaya devam edilerek derdestlik nedeniyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş; bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine,
kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.12.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi. Başkan