15. Hukuk Dairesi 2020/801 E. , 2020/3164 K.

[İctihat]

15. Hukuk Dairesi 2020/801 E. , 2020/3164 K.


'İçtihat Metni'


Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tük. Mah. Sıf.)

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili gelmedi. Davalı ... vekili Avukat ... geldi. Diğer davalılar ve vekili gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı ... Akın avukatı dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, davacı tüketicinin yükleniciden temlikine dayalı olarak tapu iptâl ve tescil, olmadığı takdirde satış bedelinin istirdatı ve cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece tapu iptâli ve tescil talebinin reddine, alacak davasının kısmen kabulü ile, 54.792,00 GBP'nin davalılar ...,...,...ve ... Yapı Kliniği İnşaat Tic. Ltd. Şti.'den alınarak davacıya verilmesine, cezai şart talebinin reddine, davalılar ..., ... ve ... aleyhine açılan alacak davasının reddine dair verilen karar, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, davalı arsa sahipleri ile davalı yükleniciler ...ve ... arasında Bodrum 2. Noterliği’nin 22.10.1999 tarih ve 021583 yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi akdedildiğini, devamında 05.10.2004 tarihli ek sözleşmenin imzalandığını, 22.07.2005 tarihli sözleşme ile de davalı ... nın ...Halas Yapı Kliniği İnş. Tic. Ltd. Şti. adı altında F Blok 2 nolu daireyi müvekkiline satmayı, mülkiyetini intikâl ettirmeyi ve tapuda gerekli satış işlemlerin yapmayı taahhüt ettiğini, kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanırken ... ve Recep Uğur Bıçakçı'nın da imzalarını ...İnşaat adı altında attığını, müvekkilinin iş bu sözleşme gereği almak istediği gayrimenkul için 22.07.2005 tarihinde 1.000,00 GBP ve 18.08.2005 tarihinde 53.793,00 GBP ödemede bulunduğunu, Recep Uğur Bıçakçı, ...Halas Yapı Kliniği İnş. Tic. Ltd. Şti.’nin 59.400,00 GBP değerinde teminat senedi verdiğini, müvekkilinin tüm edimlerini yerine getirmesine rağmen davalı yüklenicilerin sözleşmeye aykırı hareket ederek edimlerini yerine getirmediklerini, terditli olarak, bağımsız bölümün müvekkili adına tesciline, yahut gayrimenkulün bütününe olan oranı nispetinde davacı müvekkilinin taşınmaz maliki olarak addedilmesine, bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde müvekkili tarafından ödenen 59.400,00 GBP'nin ve sözleşmede belirlenen 6.000,00 GBP cezai şartın davalı ... Bıçakçı, ..., ...Hals Yapı Kliniği RH İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti.'den tahsilini talep etmiş, davalı ... vekili ise, müvekkili ile davacı arasında imzalanan bir sözleşmenin bulunmadığını, bu nedenle de müvekkilinin davacıya karşı bir sorumluluğunun da bulunmadığını, müvekkilinin sadece arsa sahipleri ile ...arasında imzalanan sözleşmede taraf olduğunu, ancak kesinlikle şirket ortağı ya da temsilcisi olarak yer almadığını, inşaatlar için gerekli yapı ruhsatı alamadıkları için diğer yüklenici ile müvekkilinin 2004 yılında Adi Ortaklıklarının faaliyetine son verdirdiklerini ve bunu da resmi makamlara bildirdiklerini, ayrıca müvekkilinin arsa sahipleri ile yüklenici arasında imzalanan 05.10.2004 tarihli ek sözleşmede imzasının da bulunmadığını beyanla davanın reddini, davalı arsa sahipleri ise yüklenici ile olan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedildiğini, taraflar arasında sözleşme ilişkisi olmadığından dolayı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece tapu iptâli ve tescil talebinin reddine, alacak davasının kısmen kabulü ile, 54.792,00 GBP'nin davalılar ...,... ve ...Yapı Kliniği İnşaat Tic. Ltd. Şti.'den alınarak davacıya verilmesine, cezai şart talebinin reddine, davalılar ..., ... ve ... aleyhine açılan alacak davasının reddine karar verilmiş, hüküm davalı ... vekilince temyiz olunmuştur.
Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti, dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı, tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatının bu anlamda önemli özelliği ise, def'i değil itiraz niteliğinde olması nedeniyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebileceği gibi taraflar ileri sürmemiş olsalar bile mahkemece re'sen nazara alınmasıdır. Somut olayın incelenmesinde ise; dava konusu F blok 2 nolu bağımsız bölüm 22.07.2005 tarihli Gayrimenkul Satış Sözleşmesi’ne göre davacı ile dava dışı ... tarafından birlikte satın alınmış olup, sözleşmede tapunun davayı açan davacıya devredileceğine dair bir hüküm de bulunmadığından birlikte mülkiyetleri sözkonusu olması nedeniyle satış sözleşmesinde adı geçen kişilerin birlikte açmaları ya da açılan davaya diğer alıcının muvafakat etmesi gerektiğinden, bu konuda davacıya süre verilip diğer alıcının davaya muvafakati sağlandıktan, bunun mümkün olmaması halinde eldeki dava ile birleştirilmek üzere dava açılıp taraf teşkili sağlanmak suretiyle işin esasının incelenip davanın sonuçlandırılması gerekir. Bu usullere uymadan yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması doğru olmamış, hükmün bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı ... vekilinin işin esasına dair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 2.540,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay'daki duruşmada vekille temsil olunan davalı ...'a verilmesine, ödenenden 5766 sayılı Kanun'un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı ... Akın'a iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 09.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.