16. Hukuk Dairesi 2017/4124 E. , 2018/5603 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2017/4124 E. , 2018/5603 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVATÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ...köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 20, 27, 30, 42 parsel; 109 ada 12, 13, 21, 22 parsel; 116 ada 4 parsel sayılı, sırasıyla 1.957.51, 27.340.69, 21.027.55, 2.612.18, 11.918.23, 2.289.61, 797.04, 2.766.62, 631,96 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlardan irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle 109 ada 13, 21 ve 116 ada 4 parseller ...; 109 ada 22 parsel ..., 101 ada 20 parsel ..., 101 ada 27 ve 109 ada 12 parsel ... ve müşterekleri, 101 ada 30 parsel ... ve müşterekleri, 101 ada 42 parsel ... ve müşterekleri adına tespit ve tescil edildikten sonra, yargılama devam ederken 22.10.2014 tarihinde 109 ada 12, 13, 21 ve 22 parseller kamulaştırma nedeniyle Devlet Su İşleri adına, 101 ada 27 parsel sayılı taşınmaz ise kamulaştırma nedeniyle aynı tarihte ifraz edilerek 101 ada 56 parsel numarası ile ve 1.333,77 metrekare yüzölçümü ile tapu kayıt malikleri, 101 ada 57 parsel sayılı ve 26.006,92 metrekare yüzölçümü ile Devlet Su İşleri adına kayden tescil edilmiştir. Davacı Hazine temsilcisi, taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu iddiasıyla tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.Mahkemece çekişmeli taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olmadıkları kabul edilerek davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli değildir.Şöyle ki, çekişmeli 109 ada 12, 13, 21 ve 22 parsel sayılı taşınmazlarla yine çekişmeli 101 ada 27 parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan 101 ada 57 parsel sayılı taşınmaz yargılama sırasında kamulaştırma nedeniyle Devlet Su İşleri adına kayden tescil edilmiş olmasına rağmen mahkemece yeni tapu maliki Devlet Su İşleri davaya dahil edilmeden yargılamaya devam edilmiştir. Ayrıca yapılan keşifte taşınmazlar tek tek gezilmeksizin bilirkişi ve tanık beyanları alınmış olup keşif sonrası dosyaya sunulan fen raporuna ekli krokide tüm taşınmazlar paftasında işaretlenmemiş, ziraat bilirkişisi raporu taşınmazların niteliğini belirleme açısından bilimsel verilerden uzak ve soyut nitelikte hazırlandığı gibi, çekişmeli 101 ada 20 parsel sayılı taşınmaza ilişkin rapor dahi hazırlanmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için; Mahkemece öncelikle DSİ Genel Müdürlüğü davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve tespit bilirkişileri ile 3 ziraat mühendisi ve jeolog bilirkişisinden oluşturulacak bilirkişi heyetiyle mahallinde yeniden keşif yapılmalı, gayrimenkulün aynına ilişkin davalarda, bilirkişi ve tanıkların taşınmaz başında dinlenmeleri zorunlu bulunduğu dikkate alınarak taşınmazlar ayrı ayrı gezilerek, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olmaları halinde imar ve ihyaya konu edilip edilmedikleri, imar ve ihyaya konu edilmiş iseler ihyanın hangi tarihte başlayıp, ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup, maddi olaylara dayalı olarak ayrı ayrı açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasındaki çelişki yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, alınacak beyanlara göre tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde, tespit bilirkişileri arazi başında tanık sıfatıyla ve gerekirse yüzleştirme yapılmak suretiyle dinlenilmeli, teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, zirai bilirkişi kurulundan ve jeoloji mühendisinden taşınmazın niteliği, eğimi, toprak yapısı, bitki örtüsü, kullanım durumu, çekişmeli parseller ile komşu parseller arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını belirtir ve önceki ziraatçi bilirkişi raporunu da irdeler şekilde bilimsel verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazların dört taraftan fotoğrafları çektirilmeli, mahkeme gözlemi keşif zaptına ayrıntılı olarak geçirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 09.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.