16. Hukuk Dairesi 2015/18764 E. , 2018/3330 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2015/18764 E. , 2018/3330 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'taraflara tüm delillerini, tanıklarını ve varsa iddialarının dayanağını oluşturan senet ve diğer kayıtları sunmaları için süre ve imkan tanınması, bundan sonra yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri, taraf tanıkları, varsa dayanak senet ve kayıtlarda imzaları bulunan şahısların katılımıyla mahallinde keşif yapılması, çekişmeli taşınmazların evveliyatları, kimden kime ne şekilde ve hangi tarihte intikal ettikleri, mirasçılar arasında yöntemine uygun şekilde yapılmış bir taksim veya pay temliki bulunup bulunmadığı hususlarının bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı olarak sorulup saptanması, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmesi' gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu taşınmazlara ilişkin ... komisyon kararlarının iptali ile çekişmeli taşınmazların kök muris ... Kazım Abanoz mirasçıları adına miras payları oranında tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ile davalı ... tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazların kök muris ...’dan kaldığı ve mirasçılar arasında yapıldığı iddia edilen taksim ve pay satışlarının da ispatlanamadığı gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre, bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz şekilde yerine getirilmesi gerekir. Çünkü, bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Hükmüne uyulan bozma ilamında, taraflara tüm delillerini, tanıklarını ve varsa iddialarının dayanağını oluşturan senet ve diğer kayıtları sunmaları için süre ve imkan tanınması gerektiği belirtildiği halde, Mahkemece bozmadan sonra taraflara delil ve tanıklarını bildirmek üzere süre verilmemiş, taraflarca yeni tanık ve delil listesi sunulmamış ve mahallinde yapılan keşifte de herhangi bir tanık dinlenilmemiştir. Yine bozma ilamında yerel bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılması, ... tespit tutanaklarının edinme sebebinde kısmında yeralan açıklamalara aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişileri ile komisyon tutanaklarında imzası bulunan kişilerin tanık sıfatıyla dinlenilmesi gerektiği belirtildiği halde taşınmaz başında yapılan keşifte bir mahalli bilirkişi ve bir tespit bilirkişisi dinlenilmiş ve bunların uyuşmazlığı çözmekten uzak ve ayrıntı içermeyen çelişkili beyanlarıyla yetinilerek karar verilmiştir.
Kural olarak, mirasçılar arasında yöntemine uygun şekilde taksim yapıldığını veya mirasçılar arasında pay devirleri bulunduğunu iddia eden tarafın bunu ispat etmesi gerekir. Çekişmeli taşınmazlara ilişkin tespit ve ... komisyon tutanakları incelendiğinde, çekişmeli ... ada ... ve ... ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazların öncesinin tarafların amcaları ...’e ait olduğu ve davalılarca satın alındığı, çekişmeli ... ada ... ve ... parsel sayılı taşınmazların tarafların miras bırakanı ... ile ...’e ait iken ...’ın payını ...’a sattığı, tarafların murisi ..’a ait olan veya ... tarafından satın alınarak terekesine dahil edilen taşınmazların ölümüyle birlikte mirasçılarına kalıp, mirasçılar ..., ... ve ... arasında pay satışları yapıldığı belirtilerek tespit edildikleri anlaşılmaktadır. Uyulmasına karar verilen bozma ilamında, çekişmeli taşınmazların öncesinin ...’e mi yoksa ...’a mı ait olduğu, ...’a ait taşınmazlarda mirasçılar arasında pay satışları mı, yoksa taksim mi bulunduğu hususlarında doğan çelişkiler giderilmeden karar verildiği belirtilmiştir. Ne var ki, bozma ilamına uyulmasından sonra yapılan yargılama ve mahallinde yapılan keşifte de sözkonusu çelişkiler yine giderilmemiştir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca doğru sonuca varılabilmesi için, öncelikle taraflara uyuşmazlık konusu olan hususların aydınlatılmasına yönelik olarak tüm delillerini ve tanıklarını bildirmek üzere yeniden süre verilmeli, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, tespit bilirkişilerinin tümü, ... komisyon tutanaklarında imzaları bulunan şahıslar ve taraf tanıkları ile 1 fen bilirkişisinin katılımıyla keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte yerel bilirkişi kurulu ve tanıklardan çekişmeli taşınmazların öncesinin ...’a mı yoksa tarafların amcaları ...’e mi ait olduğu, bu taşınmazlarda kök muris ... ve ... Kazım dışında başkalarının hisselerinin bulunup bulunmadığı, bulunmakta ise bu hisselerin akıbetinin ne olduğu, çekişmeli taşınmaların kim tarafından ne zamandan beridir ve ne şekilde kullanıldığı, zilyetliğin kimden kime ve nasıl geçtiği, tarafların amcası ...’e ait taşınmazlar ve hisselerin kim tarafından, ne zaman ve ne şekilde satın alındığı, kök muris ... Kazım’dan kalan taşınmazlar yönünden mirasçılar arasında yöntemince yapılmış bir taksim bulunup bulunmadığı ve mirasçılar arasında pay satışları olup olmadığı, taksim veya pay satışları yapılmış ise hangi tarihte, hangi mirasçılar arasında ve ne şekilde yapıldığı, taksim yapılmışsa her bir mirasçının miras payına hangi taşınmazların düşüp bu taşınmazların akıbetlerinin ne olduğu, taksimde taşınmaz almayan mirasçıların miras paylarına karşılık olarak ne aldıkları, ... Kazım mirasçısı Dursun’a ait miras payının diğer mirasçı Yusuf’a satılıp satılmadığı, satılmış ise ne zaman ve ne şekilde satıldığı hususları tek tek ve maddi olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalı, varsa tarafların dayanaklarını oluşturan kayıtlar ve senetler yöntemince mahalline uygulanarak kapsamları belirlenmeli, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, beyanlar arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmelidir. Dinlenecek yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin sonucunda, ... ve komisyon tutanaklarına aykırı sonuçlara ulaşılması halinde, tespit bilirkişileri ve ... komisyon tutanaklarında imzaları bulunan şahıslar tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılıkların giderilmesine çalışılmalı, davalı ... Rıza’nın hissedar olduğu taşınmazlar yönünden davayı kabul beyanı dikkate alınmalı, çekişmeli taşınmazların tapusuz olmaları sebebiyle satış ve pay temliklerinin her türlü kanıtla ispatlanabileceği göz önünde bulundurulmalı, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalılara ayrı ayrı iadesine,
21.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.