16. Hukuk Dairesi 2015/19268 E. , 2018/1107 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2015/19268 E. , 2018/1107 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 192 ada 20 parsel sayılı 1.634,15 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle kargir ev ve çeşme ve tarla vasfıyla ... adına tespit ve tescil edildikten sonra 15.06.2009 tarihinde kayden satış sonucu ... adına tapuya tescil edilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazın bir bölümünün tüm köylünün kullanımında olan çeşme olduğu iddiasına dayanarak bu bölümün tapu kaydının iptali ile dava dışı Köy Tüzel Kişiliği adına tescili, olmadığı takdirde tapuda kendisi adına kayıtlı bulunan 192 ada 19 parsel lehine geçit hakkı tesisi talebiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının davalılar ... ve ... Köyü Tüzel Kişiliği'ne karşı açmış olduğu davasının husumet yokluğu nedeniyle reddine; davalı ... aleyhine açmış olduğu tapu iptali ve tescil davasının kabulü ile; çekişmeli 192 ada 20 parsel nolu taşınmazın tapu kaydının iptali ile fen bilirkişisinin 15.04.2015 tarihli bilirkişi raporuna ekli kroki de (B) harfi ile gösterilen 93,64 metrekare yüzölçümlü bölümün çeşme ve bahçesi vasfıyla bulunduğu adanın son parsel numarası adı altında Hatip Köyü Tüzel Kişiliği adına; krokide (A) harfi ile gösterilen 1.540,51 metrekare yüzölçümlü bölümün ise kargir ev ve tarla vasfıyla bulunduğu adanın son parsel numarası adı altında önceki malik davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde kendisinin kayden malik olduğu 192 ada 19 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı tanınması istemine ilişkindir. Davacı, davalı adına tespit ve tescil edilen taşınmazın bir bölümünün aslında köye ait olduğunu belirterek davalı adına olan tapu kaydının iptali ile köy tüzel kişiliği adına tescil edilmesini, olmadığı takdirde kendi taşınmazı lehine geçit hakkı tesisi talebiyle terditli olarak dava açmıştır. Somut olayda; dava köy halkından olan gerçek kişi tarafından açılmıştır. Köy adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi ile köy aleyhine açılan davalarda köyü temsil yetkisi 442 sayılı Köy Kanunu'nun 37/7. maddesi uyarınca köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukuki bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanun'un 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır. Bu açıklamalardan sonra kısaca belirtmek gerekirse, o köyden bazı kişilerin köyün menfaatini ileri sürerek şartlar oluşmadan köy adına veya köyü temsilen dava açma yetkileri bulunmamaktadır. Bu nedenle Mahkemece, davacının tapu iptal ve tescil istemine yönelik talebinin aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddedilmesi gerekirken; taşınmaz içerisinde yer alan çeşmenin köyün umumi çeşmesi olarak yıllardır kullanıldığı, bu yerin davalılar tarafından da mülkiyet oluşturacak şekilde sahiplenilmediği gerekçesi ile çekişmeli taşınmaz bölümünün tapu kaydının iptali ile köy adına tesciline dair hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ...'ün temyiz itirazları açıklanan bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalıya iadesine, 20.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.