16. Hukuk Dairesi 2017/5147 E. , 2018/4638 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2017/5147 E. , 2018/4638 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK
DAVA TÜRÜ : TESCİL



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın onanmasına ilişkin yukarda belirtilen ilamın karar düzeltme yolu ile incelenmesi ... tarafından süresinde istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'keşfe katılan zirai bilirkişi raporunda 2 katlı evin taşınmazın (A2) bölümü üzerinde bulunduğu, fen bilirkişi rapor ve haritasında ise evin (Al) bölümü üzerinde bulunduğunun bildirildiği, bu durumda iki raporun birbiriyle çeliştiği, çelişki giderilmeden karar verilmesinin doğru olmadığı belirtilerek çekişmeli taşınmazın 06.12.1995 tarihinde imar planı kapsamına alındığı göz önüne alınarak taşınmazın öncesinin taşlık, kayalık, çalılık gibi imar-ihya gerektirir yerlerden olup olmadığının belirlenmesi, bu nitelikteki yerlerden ise hangi tarihte imar-ihyaya başlanıldığı ve tamamlandığı, tamamlanan bölüm üzerinde imar planına alınma tarihine kadar zilyetlikle iktisap için gerekli koşulların davacı lehine gerçekleşip gerçekleşmediği, taşınmazın öncesi imar-ihyayı gerektiren yerlerden değilse dava tarihine kadar davacı lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarının değerlendirilmesi' gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine, fen bilirkişi raporunda (Al) ve (A2) ile gösterilen bölümlerin ... adına tapuya tesciline karar verilmiştir. Davacı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 04.07.2017 gün ve 2016/3774 Esas ve 2017/5094 Karar sayılı ilamıyla hükmün onanmasına karar verilmiştir. Bu kez davacı ... vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
1- Mahkemece taşınmazın öncesinin taşlık, kayalık ve çalılık gibi imar-ihyayı gerektirir nitelikte bir arazi olduğu ve taşınmazın imar planına alındığı 1995 yılına kadar ... Kanunu'nun 14. ve 17. madde şartlarının gerçekleşmediği gerekçesiyle bu bölüm hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, dosya içerisinde bulunan teknik bilirkişi raporları ve uydu fotoğraflarına göre fen bilirkişi raporunda (A2) ile gösterilen bölümün öncesinde imar-ihyayı gerektirmeyen boşluk vasfında bir yer olduğu anlaşılmaktadır. Ne var ki davacı tarafından bu bölüm üzerinde sürdürülen zilyetlik dava tarihine kadar kazanmayı sağlayacak süreye ulaşmadığına göre taşınmazın (A2) ile gösterilen bölümü hakkındaki davanın bu gerekçe ile reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz ise de ret kararı sonucu itibariyle doğru olduğundan hükmün gerekçesinin açıklandığı üzere düzeltilerek onanmasına karar verilmesi gerekirken doğrudan onanmasına karar verildiği anlaşılmış olmakla davacı vekilinin karar düzeltme istemi açıklanan nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile Dairemiz'in 04.07.2017 gün ve 2016/3774 Esas ve 2017/5094 Karar sayılı onama ilamının ortadan kaldırılmasına ve hükmün yukarıda belirtildiği şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
2- Davacı vekilinin fen bilirkişi raporunda (Al) ile gösterilen bölüm hakkındaki karar düzeltme istemine gelince; Mahkemece, taşınmazın öncesinin taşlık, kayalık ve çalılık gibi imar-ihyayı gerektirir nitelikte bir arazi olduğu ve taşınmazın imar planına alındığı 1995 yılına kadar ... Kanunu'nun 14. ve 17. madde şartlarının gerçekleşmediği gerekçesiyle yazılı biçimde karar verilmiştir. Ne var ki, dosyadaki teknik bilirkişi raporlarından çekişmeli (Al) bölümünün öncesinin imar-ihyayı gerektirmeyen hali arazi niteliğinde olduğu ve bu bölüm üzerine 1970'lerde ev inşaa edildiği anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere 17. madde gereğince imar-ihyayı gerektirmeyen yerlerde sürdürülen zilyetliğin 3402 sayılı Kanun'un 14. maddesinde de yazılı koşulların dava tarihi itibarı ile varlığı halinde taşınmazın kazanılması mümkündür. Ancak, somut olayda (A) ile gösterilen taşınmaz bölümünün ev haricinde kalan bölümünde zilyetliğin hangi tarihte başladığı, ne şekilde ve ne kadar süre ile devam ettiğine ilişkin araştırma ve inceleme ile bilirkişi raporları hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, Mahkemece, ziraat mühendisi, fotogrametri ve harita mühendisi bilirkişi huzuruyla usulünce mahallinde yeniden keşif yapılarak hava fotoğrafları fotogrametri ve harita mühendisi bilirkişi aracılığıyla yeniden incelemesi yapılmalı, ziraat mühendisi bilirkişiden taşınmazın önceki ve hali hazırdaki kullanım durumu, zirai faaliyete konu olup olmadığı, zilyetliğin hangi tasarruflar ile ne kadar süre sürdürüldüğü açıklar rapor alınmalı, öncesinin imar-ihyayı gerektirmeyen çekişmeli bölüm üzerinde davacı yararına dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa'nın 14. maddesi koşullarının oluşup oluşmadığı araştırılmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu yanlar göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi; öncesi hali arazi niteliğinde olup, imar-ihya gerektirmeyen taşınmaz üzerinde ev yapmak suretiyle sürdürülen zilyetliğe değer verilebileceğinin ve evin kapsadığı alanda dava tarihine dek 20 yılı aşan süre ile ekonomik amaca uygun zilyetlik bulunduğuna göre, bu kısmın davacı adına tescili gerektiğinin göz ardı edilmesi dahi isabetsiz olup, hükmün açıklanan nedenle bozulması gerekirken sehven onandığı anlaşılmakla davacı vekilinin yerinde görülen karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 04.07.2017 gün ve 2016/3774 Esas ve 2017/5094 Karar sayılı taşınmazın (Al) bölümü hakkındaki onama ilamının ortadan kaldırılmasına, bu bölüm hakkındaki hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 05.07.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.