16. Hukuk Dairesi 2016/11822 E. , 2019/5549 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/11822 E. , 2019/5549 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 1020 ve 1024 parsel sayılı sırasıyla 21.720,80 ve 14.099,59 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, komisyon kararıyla kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 1024 parsel sayılı taşınmazın 24.12.2015 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 3.434,87 metrekarelik kısmının aynı ada aynı parsel numarası ile komisyon kararı gibi davalı ... adına tesciline, aynı raporda (B) harfi ile gösterilen 10.664,72 metrekarelik kısmının aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle ham toprak vasfı ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline; çekişmeli 1020 parsel sayılı taşınmazın 24.12.2015 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 5.314,86 metrekarelik kısmının aynı ada aynı parsel numarası ile komisyon kararı gibi davalı ... adına tesciline, aynı raporda (B) harfi ile gösterilen 16.405,94 metrekarelik kısmının aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle ham toprak vasfı ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davalı ... vekilinin çekişmeli 1020 ve 1024 parsel sayılı taşınmazların fen bilirkişisinin raporuna ekli krokilerde (B) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümlerine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddi ile söz konusu taşınmaz bölümlerine ilişkin usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- Çekişmeli 1020 ve 1024 parsel sayılı taşınmazların fen bilirkişisinin raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümlerine ilişkin hükme yönelik davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, bu bölümler yönünden davalı ... lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Keşifte dinlenilen mahalli bilirkişi ve tanıklar, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin davalının babası Halil tarafından ekilip biçilerek kullanıldığını, köyden terör nedeni ile ayrıldıkları 1992 yılından itibaren geçici bir süre kullanılmadığını, keşif tarihinden 10-12 yıl evveline kadar boş kaldığını, ancak bu süreden sonra taşınmazlardaki zilyetliğin devam ettiğini beyan ettikleri halde, ziraatçı bilirkişi raporunda bu bölümler yönünden taşınmazın henüz yeni sürülmüş olduğu belirtilmiş olup, mahkemece yerel bilirkişi ve tanık anlatımları ile ziraatçı bilirkişi raporu arasında oluşan çelişki üzerinde durulmamış, bir arazinin niteliğini, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde hava fotoğraflarından da usulüne uygun şekilde yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için, mahkemece öncelikle tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlere ait en az 3 stereoskopik hava fotoğrafı, bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları getirtilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişileri, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmazların başında icra edilecek keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişi, tespit bilirkişileri ve taraf tanıklarından, taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulundukları, kime ait oldukları kimden nasıl intikal ettikleri, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldıkları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; mahkeme hakiminin taşınmaza ilişkin ayrıntılı gözlemi tutanağa geçirilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısını, eğimini, bitki desenini ve dava konusu taşınmaz bölümlerinin diğer bölümlerden nasıl ayrıldığını, aralarında doğal ya da yapay ayırt edici bir sınır bulunup bulunmadığını açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, somut verilere dayalı, taşınmaz bölümlerinin öncesini ve mevcut niteliklerini açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine keşfi takibe ve denetlemeye imkan veren rapor ve kroki düzenlettirilmeli; hava ve uydu fotoğraflarının keşifte uygulanması suretiyle bilirkişi ve tanık beyanları denetlenmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde uygulama yaptırılarak, taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliklerinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar yerine getirilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.