16. Hukuk Dairesi 2016/9949 E. , 2019/3079 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/9949 E. , 2019/3079 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... İlçesi, Alıntepe Köyü çalışma alanında bulunan 123 ada 35, 45, 71 ve 84 parsel sayılı sırasıyla 19.631.54, 10.398.13, 14.594.62 ve 8.825,73 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar mera olarak sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, davalı Hazine ve ... adına kayıtlı dava konusu Alıntepe Köyü 132 ada 84, 71, 45 ve 35 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve davalı köy tüzel kişiliği temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; dava konusu taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki; mahkemece yöntemince mera araştırması yapılmamış, bu kapsamda komşu köyler halkından mahalli bilirkişi dinlenilmemiş, taşınmaz başında yapılan ilk keşifte taşınmazların mera niteliğinde olduğu beyan edilmesine rağmen ikinci keşifte davacıya ait olduğu beyan edildiği halde taşınmazların öncesinin ne olduğu, mera olup olmadığı kesin olarak saptanmamış, tek kişilik ziraat bilirkişi raporu ile yetinilmiş, uyuşmazlığın çözümünde komşu parsel tutanak ve dayanaklarından yararlanılmamış, çekişmeli taşınmazlarla ilgili toprak tevzi evrakı getirtilmemiştir. Öte yandan, bir arazisinin niteliğini ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini en iyi belirleme yöntemi olan hava fotoğrafları olduğu halde hava fotoğrafı incelemesi de yapılmamıştır. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; sağlıklı sonuca varılabilmesi için, öncelikle çekişmeli taşınmazlara ait tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları ile taşınmaza komşu durumunda bulunan taşınmazların kadastro tespit tutanakları ile varsa dayanakları ve çekişmeli taşınmazla ilgili toprak tevzi evrakı getirtilerek dosya ikmal edilmeli, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu ile fen bilirkişisi hazır olduğu halde yeniden keşif icra edilmelidir. Keşif sırasında mahalli bilirkişi ve tanıklardan taşınmazların kime ait olduğu, öncesinde kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, öncesinin mera, yaylak, kışlak ya da genel harman yeri olup olmadığı, taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, toprak tevzi komisyonu evrakı ve haritası mahallinde uygulanmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yargılama boyunca dinlenen bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı, taşınmazların görüntüsü ile mera parseli ile aralarında doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı hususlarındaki hakim gözlemi keşif tutanağına aynen yansımalı, teknik bilirkişiden toprak tevzi komisyonu dağıtım haritası ile kadastro paftasını çakıştırmalı şekilde gösteren, aynı harita üzerinde zemindeki kullanım durumu işaretlenmiş ayrıntılı rapor alınmalı ve keşfi takibe imkan verir, kayıt uygulamasını ve bilirkişi sözlerini denetlemeye elverişli harita düzenlettirilmeli, 3 kişilik uzman ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmazları komşu parsellerle birlikte ele alan, mera ile ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını ve taşınmazın öncesini ve mevcut niteliğini açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazların sınırları ve niteliği, mera parseli ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, öncesinin ne olduğu, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, dava konusu parseller 123 adada bulunmasına rağmen 132 ada 35, 45, 71 ve 84 parsellerle ilgili hüküm kurulması da isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı Köy Tüzel Kişiliğine iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.