16. Hukuk Dairesi 2016/14136 E. , 2019/8673 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/14136 E. , 2019/8673 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “hava fotoğrafları uygulanmaksızın ve zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş biçimi konusunda yerel bilirkişi ve tanıkların ayrıntılı beyanları alınmaksızın hüküm kurulmuş olmasının isabetsiz olduğu belirtilerek; dava tarihinden en az 20-30 yıl öncesine ilişkin iki ayrı evreye ait hava fotoğrafları ve stereoskopik inceleme için model oluşturacak ardışık ve bindirmeli yüksek çözünürlükte hava fotoğrafları, memleket haritaları ile komşu parsellerin tapulama tespitine esas tapu ve vergi kayıtları temin edildikten sonra, ziraat mühendisi, kadastro fen bilirkişisi, jeodezi veya harita fotogrametri mühendisinden oluşacak uzman bilirkişi kurulu marifetiyle taşınmaz başında yeniden keşif yapılarak, keşifte yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilen mahalli bilirkişi ve tarafların gösterdikleri tanıklara, her bir taşınmaz bölümünün hangi tarihte, kim tarafından imar-ihyasına başlandığı, imar-ihyasının hangi tarihte bittiği, taşınmaz üzerinde ekonomik amacına uygun zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve kim tarafından ne şekilde sürdürüldüğü, davacılara taşınmaz bölümlerinin nasıl intikal ettiğinin belirlenmesine yönelik açıklamalar yaptırılması, tanık ve mahalli bilirkişilerin sözlerinin, bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde, çelişkinin giderilmesi ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca ulaşılması gereğine ve ayrıca karar tarihinde ölü olduğu anlaşılan Ahmet ve ... adına tescil hükmü kurulmasının ve taşınmazın bir kısmı dava konusu yapıldığı halde, tamamı hakkında tapunun iptaline karar verilmesinin isabetsizliğine' değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Oysaki, bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına oluşan usuli müktesep hakların ihlal edilmemesi için, bozma ilamında belirtilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Dosya kapsamına alınan ziraatçı bilirkişi raporu kendi içinde çelişkili olup, rapordaki çelişkiler giderilmeksizin hükme esas alınmış ve ayrıca bozma ilamında belirtildiği halde, mahalli bilirkişi ve tanıklardan, dava konusu parselin niteliği ve kim tarafından ne şekilde kullanıldığı hususlarında ayrıntılı beyan alınmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; mahkemece, ziraat mühendisi, kadastro fen bilirkişisi, jeodezi veya harita fotogrametri mühendisinden oluşacak uzman bilirkişi kurulu marifetiyle taşınmaz başında yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilen mahalli bilirkişi ve tarafların gösterdikleri tanıklara, her bir taşınmaz bölümünün niteliği, hangi tarihte kim tarafından imar-ihyasına başlandığı, imar-ihyasının hangi tarihte bittiği, taşınmaz üzerinde ekonomik amacına uygun zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve kim tarafından ne şekilde sürdürüldüğü, davacılara taşınmaz bölümlerinin nasıl intikal ettiğinin belirlenmesine yönelik açıklamalar yaptırılarak, tanık ve mahalli bilirkişilerin sözleri bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, beyanları arasında çelişki bulunması halinde, çelişkinin giderilmesine çalışılmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, uyulmasına karar verilen bozma ilamına aykırı şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi; kabule göre de, bozma ilamında belirtilmesine rağmen, karar tarihinde ölü olduğu anlaşılan Ahmet ve ... adına tescil hükmü kurulması ve taşınmazın bir kısmı dava konusu yapıldığı halde tamamı hakkında tapunun iptaline karar verilmesi de isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.12.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.