16. Hukuk Dairesi 2016/9450 E. , 2019/4944 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/9450 E. , 2019/4944 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 226 parsel sayılı 732.087,48 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, çekişmeli taşınmazın bir kısmının tapu kaydının iptali ile adına kayıt ve tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafın talep sonucunu somutlaştırmadığı ve meraların zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır. Davacı, dava dilekçesi ile çekişmeli taşınmazın, kendisine ait 104 ada 3 parsel sayılı taşınmazın bitişiğindeki Hazineye ait mera parseli olduğunu bildirdiğine göre, dosya arasına alınan belgelerden ve davalı Hazinenin savunmasından, çekişmeli taşınmazın 101 ada 226 sayılı mera parseli olduğu açıktır. Ayrıca, meralar üzerinde sürdürülen zilyetlik hukuken bir değer taşımaz ise de, bir taşınmazın mera vasfında olup olmadığı, mahkemece yapılacak araştırma sonucu hükmen tespit edilmelidir. Yine meraların mülkiyeti Hazineye, yararlanma hakkı ise Köy Tüzel Kişiliğine ait olduğundan, mera parseli hakkındaki davaların, Hazine ve Köy Tüzel Kişiliği birlikte hasım gösterilmek suretiyle açılması gerekir. Somut olayda, Hazineye husumet yöneltilmiş ise de, Köy Tüzel Kişiliğinin de davada taraf olması gerektiği gözden kaçırılmıştır. Taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında re'sen göz önünde bulundurulmalıdır. O halde, mahkemece öncelikle, davacı tarafa davasını Hazine ile zorunlu dava arkadaşı olan Köy Tüzel Kişiliğine de yöneltmek üzere süre verilmeli, taraf teşkilinin sağlanması halinde Köy Tüzel Kişiliği'nin de savunma ve delilleri sorulmalı, bildirmesi halinde delilleri toplanmalı, sonrasında toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacının temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01.07.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.