16. Hukuk Dairesi 2016/8604 E. , 2019/4587 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/8604 E. , 2019/4587 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'Yargıtay bozma ilamından sonra ıslah yapılmasının mümkün olmadığı belirtildikten sonra, mahkemece talep edilenden fazlası hakkında hüküm kurulmasının ve yöntemince hava fotoğrafı incelemesi yapılmamasının isabetsiz olduğu, bu nedenle fotoplan, fotogrametrik paftalar ile tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin hava fotoğraflarının getirtilerek, stereoskopik yöntemine uygun inceleme yapılmak suretiyle detaylı zilyetlik araştırması yapılması' gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dosya içerisinde mevcut 01.12.2015 havale tarihli fen bilirkişi raporu ve ekindeki kroki esas alınarak (A) harfi ile gösterilen kırmızı ile boyalı 3.000,05 metrekarelik kısmın iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına oluşan usuli müktesep hakkın zedelenmemesi için, bozma gereklerinin tam olarak yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir. Bozma ilamında, doğru sonuca ulaşılabilmesi için tespitten geriye doğru 15-20-25 yıllık hava fotoğraflarının getirtilip jeodezi ve fotogrametri bilirkişisine tevdi edilerek, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetlik olup olmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi hususlarını açıklar nitelikte rapor alınması ve sonucuna göre bir hüküm kurulması gereğine değinilmiştir. Ne var ki, hava fotoğrafı incelemesi harita mühendisi olmayan fen bilirkişi tarafından yapılmış olup, rapora ekli hava fotoğraflarında da taşınmaz tam olarak seçilememektedir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, ziraatçı bilirkişi ile jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişiden, önceki raporları irdeler, çelişkileri giderir ve çevre parsellerle birlikte mukayeseli değerlendirmeyi içerir şekilde, çekişmeli taşınmazın güncel niteliği ile taşınmazın ne zaman imar ve ihya edilmiş sayılabileceği, sonrasında taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresi hususlarında bilimsel verilere dayalı ayrıntılı rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişilerden, üç ayrı dönemde bindirmeli olarak çekilmiş hava fotoğrafları ve uydu fotoğrafları üzerinde stereoskopik aletlerle inceleme yapılarak, çekişmeli taşınmazın imar-ihya öncesindeki niteliğinin ne olduğu, imar-ihyaya hangi tarihte başlandığı ve ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın bitirilişinden itibaren zilyetliğin hangi dönemde sürdürüldüğü hususlarını açıklayan ayrıntılı rapor alınmalı; fen bilirkişisinden, keşif ve uygulamayı denetlemeye olanak verir, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırların işaretlendiği, kadastro paftası ile bölgeye ait imar planını çakıştırmalı şekilde gösteren ayrıntılı rapor alınmalı ve bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte tartışılıp, sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik inceleme ile karar verilmiş olması isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan, kabulü ile hükmün BOZULMASINA, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,18.06.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.