16. Hukuk Dairesi 2017/5504 E. , 2020/4870 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2017/5504 E. , 2020/4870 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU: TEMYİZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'Mahkemece, öncelikle ... Büyükşehir Belediyesine husumet yöneltilmesi, varsa delillerini bildirmesi için süre ve imkan tanınması, ayrıca dava konusu taşınmazların bulunduğu yerle ilgili olarak dava tarihinden 20-30 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının merciinden getirtilerek işin uzmanı bilirkişiler marifetiyle mahalline uygulanması, bilirkişilerden dava tarihinden 20-30 yıl önce imar-ihya işlemine başlanıp başlanmadığı, bu işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı, ayırıcı sınırların oluşup oluşmadığı, güney sınırda orman olması nedeniyle bu yerin orman ya da çalılık ve fundalık yerlerden açılıp açılmadığı konusunda kapsamlı ve ilmi verilere uygun rapor alınması, imar ve ihya işlemine tabi yerlerden olması halinde imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten, dava tarihine kadar 20 yıllık sürenin aralıksız ve davasız geçip geçmediğinin belirlenmesi, yerel bilirkişi ile taraf tanıklarının mümkün olduğunca nizalı taşınmazın bulunduğu yerde ve birbirlerinden ayrı olarak yöntemine uygun biçimde dinlenmesi, özellikle nizasız 31 nolu parsele revizyon gören vergi kaydının getirilip uygulanması, dava konusu bu yerle ilgili olarak neyi ya da kimi okuduğunun açıklığa kavuşturulması, taşınmazın niteliği ve zilyetliği hakkında kapsamlı bilgiler alınması ve tüm bu bilgi ve belgelerin, keşfi izlemeye, infazı sağlamaya elverişli tapu fen memuru yetki ve yeteneğine haiz uzman bilirkişiye düzenlettirilecek ölçekli kroki ve rapora yansıttırılması, davacı yararına kazanma koşullarının gerçekleştiğinin belirlenmesi halinde yukarıda isimleri yazılı kök murisin mirasçılarının muvafakatlarına ilişkin dosyada mevcut kimlik bilgilerinin, dilekçe kapsamına, mübaşir, yazı işleri müdürü ve hakim onayı ile dilekçe ve kimlik fotokopileri bulunan kişilere ait olup olmadığının yöntemine uygun olarak tespit edilerek dosyasına konulması, dosyadaki veraset belgesine göre, ... isimli mirasçının oluru bulunmadığından bu kişi sağ ve olur vermek istiyorsa bununda kimlik bilgileri yukarıda yazılı olduğu üzere tespit edilerek dilekçesinin dosya arasına alınması, ölmüş ise mirasçılarının belirlenmesi, nizalı taşınmazın kuru - sulu olup olmadığının 5453 sayılı Kanun hükümlerine göre saptanması ve hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi' gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 10.905,37 metrekare ve (B) harfi ile gösterilen 5.429,80 metrekare yüzölçümlü taşınmazların davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalılar ... ve Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan, tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde davacı lehine imar-ihya ve zilyetlik yoluyla kazanım koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiştir. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşacağı gibi, mahkemeye de bozma ilamı doğrultusunda işlem yapma zorunluluğu doğar. Hükmüne uyulan bozma ilamında; diğer hususların yanında “nizasız 31 parsele revizyon gören vergi kaydının getirtilip uygulanması” hususuna işaret edilmesine rağmen, söz konusu vergi kaydı getirtilerek kaydın dava konusu taşınmaz yönünü ne olarak gösterdiği üzerinde durulmamış ve bu yolla mahalli bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmemiş, kadastro tutanağının harita mühendisi bilirkişi tarafından incelenmesi ile yetinilmiş, bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde hava fotoğraflarından yeterince ve yöntemine uygun şekilde yararlanılmamış, taşınmazın sınırında orman bulunmasına rağmen usulünce orman incelemesi yaptırılmamış, bu konuda orman tahdit harita ve tutanakları ile kadastro paftası uygulanmak suretiyle taşınmazın orman ile sınırlarını göstermeyen eksik rapora dayalı olarak karar verilmiş, böylelikle bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamının gerekleri göz önüne alınmak suretiyle, taşınmazın bulunduğu yörede dava tarihinden önce yapılıp kesinleşen orman kadastrosu bulunup bulunmadığı hususu araştırılarak varsa buna ilişkin orman kadastro harita ve tutanakları; yoksa bulunabilen en eski tarihli hava fotografları ve memleket haritası ile dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlerde çekilmiş en az 3 hava fotoğrafı, bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ve yeni tarihli uydu fotoğrafları ile çekişme konusu taşınmaza komşu 31 parsele revizyon gören vergi kaydı getirtilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile bir ziraat, bir orman ve bir jeodezi ve fotogrometri uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, yerel bilirkişiler marifetiyle 31 parsel sayılı taşınmaza revizyon gören vergi kaydı uygulanmalı, hava ve uydu fotoğrafları üzerinden bilirkişilere bilimsel yöntemlerle (orman kadastro haritası hava fotoğrafı ve memleket haritası ile kadastro paftası ölçeği harita çizim programları aracılığıyla eşitlenerek çekişmeli taşınmazın konumunun çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi suretiyle, orman kadastro haritası, hava fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle) inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazların öncesinin ne olduğunun ve davacı tarafça ne şekilde kullanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; uzman orman mühendisinden, çekişmeli taşınmazın sınırında bulunan orman niteliğindeki taşınmaz göz önünde bulundurulmak suretiyle dava konusu taşınmazın da bu nitelikteki taşınmazlardan olup olmadığı hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; orman sayılan yerlerden olmadığının belirlenmesi halinde uzman ziraat mühendisinden, çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu taşınmazların toprak yapısının mukayese edilmek suretiyle taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, yine bu raporda taşınmazın imar-ihya işleminin tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa dava tarihi ile tamamlanma tarihi arasında ne kadar süre geçtiği hususlarına yer verilmesi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğraflarının eklenmesi istenilmeli; komşu parsellerin dayanak kayıtlarının çekişmeli taşınmaz yönünü ne şekilde okuduğu belirlenmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri komşu taşınmaz tutanak ve dayanaklarıyla ve ayrıca bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanacak söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra, iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller gözönünde bulundurularak sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin eksik araştırma ve incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı ...'na iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.10.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.