16. Hukuk Dairesi 2020/8414 E. , 2020/4544 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2020/8414 E. , 2020/4544 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... Mahallesi, çalışma alanında bulunan 114 ada 1 parsel sayılı 44.014,50 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... adına tespit edilmiştir. Davalılardan ...'ın itirazı kadastro komisyonunca kabul edilerek taşınmazın ... ve arkadaşlarına adına tesciline karar verilmiştir. Davacı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın evveliyatı itibariyle orman olduğu, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunduğu ve zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleşmediği iddiasıyla taşınmazın Hazine adına tescili istemi ile dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine, çekişmeli 114 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmaz üzerinde davalılar yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiştir. Ne var ki, imar ihyanın ne şekilde yapıldığı, hangi tarihte tamamlandığı ve tamamlandığı tarihten 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun Geçici 8. maddesine göre kadastro tespitinin yapıldığı tarihe kadar davalılar yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmamış; dava konusu taşınmazın niteliği, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresine ilişkin olarak ziraat bilirkişisinden rapor aldırılmamış; soyut içerikli ve denetime elverişsiz ziraatçı bilirkişi raporuna itibar edilmiş, 1973 yılında yapılan tesis kadastro sırasında taşınmazın hangi nedenle tescil harici bırakıldığı araştırılmamış; yine söz konusu hususların tespiti amacıyla, dava konusu taşınmazın tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi dönemlere ilişkin en az 3 adet hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından getirtilerek stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi-fotogrametri bilirkişi eliyle inceleme yapılmayıp, bunun yerine zilyetlikle iktisap koşullarının oluşup oluşmadığı hususunda denetime elverişsiz tarihlere ilişkin hava fotoğraflarının incelenmesi ile yetinilmiş ve sadece taşınmazın orman olup olmadığı yönünde değerlendirmeyi içeren taşınmazın öncesinde imar ve ihya edilip edilmediğini belirlemekten uzak bu rapor hükme esas alınmış; taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman, nasıl, kim tarafından ve ne şekilde kullanıldığı hususlarında mahalli bilirkişilerden maddi olaylara dayalı ayrıntılı beyan alınmamış; çekişmeli taşınmazı dıştan çevreleyen tüm komşu parsellerin kadastro tutanak suretleriyle dayanağı olan belgeler ve oluşmuş ise tapu kayıtları getirtilip, mahalline uygulanmak suretiyle bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmemiş olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulması hukuken mümkün değildir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, öncelikle dava konusu taşınmazın bulunduğu yeri de gösterecek şekilde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin en az 3 adet hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığı'ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenmeli; 1973 yılında yapılan kadastro tespiti sırasında dava konusu taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parseller olan 117, 119, 120, 121, 122, 123, 125, 126, 147, 149 nolu parsellerin ve bu parsellerin güneyine düşen parsellerin kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ile davalı iseler dava dosyaları ve dayanakları olan tüm kayıt ve belgeler getirilerek dosya arasına konulmalı bundan sonra iki jeodezi-fotogrametri harita mühendisi bilirkişisi, bir ziraatçı bilirkişisi ile yerel bilirkişiler ve tanıkların katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları, komşu parsellerin tutanak ve dayanağı belgelerden yararlanmak suretiyle etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraatçi bilirkişiden taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden, çekişmeli taşınmazın kadastro paftasındaki konumunun bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılması suretiyle haritaların ait oldukları yıllara göre taşınmazın niteliğini, imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirten rapor düzenlemesi istenilmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.10.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.