16. Hukuk Dairesi 2016/17845 E. , 2020/201 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/17845 E. , 2020/201 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Yargıtay bozma ilamında özetle; 'hükmü temyiz edenlerin vergi kaydına ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayandıkları, çekişmeli 80 parsel sayılı taşınmazın krokisinde ...,...,... ve L harfleriyle gösterilen bölümlerin 2510 Sayılı Kanuna göre Hazinenin temlik işlemine dayalı oluşturulan Aralık 1951 günlü 1 ila 9 sayılı tapu kayıtlarının kapsamında kaldığının, mahkemece getirtilen kayıt örneği, yapılan keşif, uzman bilirkişinin krokili raporu ve toplanan diğer delillerle saptanmış olup, 2510 saylı Kanun’un 3667 Sayılı Kanun ile değişen 23. maddesi hükmünce tapu kaydının oluşturulduğu gün ile tespit günü arasında geçen süre nedeniyle varsa zilyetlerin hakkının bedele dönüşmüş olması nedeniyle bu itibarla diğer temyiz itirazlarının yerinde olmadığı, ancak, Tapulama Hakiminin taşınmazın tümüyle ilgili olarak sicil oluşturmakla yükümlü olduğu, oysaki olayda tapu kayıt malikleri adına taşınmazın bir bölümünün tesciline karar verildiği, krokisinde (A) harfiyle gösterilen bölümün batısında kalan 4040 metrekare yüzölçümündeki bölüm hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmediği gibi, ayrıca tapulama tutanağında taşınmaz üzerinde 3. kişiler tarafından oluşturulan muhtesadın varlığına işaret edildiği ve mahkemece de taşınmaz üzerinde ev ve ağaçlar olarak üçüncü kişilere ait muhdesatın varlığı saptanıldığı halde, öncesi Hazine adına kayıtlı olan taşınmaz üzerinde Tapulama Kanunu’nun 40. maddesinin uygulanamayacağı gerekçe gösterilmek suretiyle hüküm kurulduğu, Tapulama Kanunu’nun 40. maddesinde taşınmaz üzerinde arzın malikinden başkasına ait muhdesat mevcut ise muhdesatın cinsi ve ihdas tarihi tutanağın iktisap sebebi sütununda izah edilmek suretiyle muhtesadın sahibinin tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilmesinin öngörüldüğü, 3. kişiler tarafından Hazine adına özel mülkiyet olarak kayıtlı olan taşınmaz üzerinde oluşturulan muhdesat hakkında Tapulama Kanunu’nun 40. maddesinin uygulanmasına engel bir yön bulunmadığı belirtilerek, mahkemece bu yönler göz önünde tutulmaksızın taşınmazın bir bölümü hakkında sicil oluşturulmamasının ve Tapulama Kanunu’nun 40. maddesi hükmünün uygulanmamış olmasının isabetsizliğine' değinilmiştir. Bozma ilamı sonrası yapılan yargılama aşamasında, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tapu kaydı ve vergi kaydı nedeniyle ... ve arakadaşları adlarına tespit ve tapuya tescil edilmiş olan 100 parsel sayılı 1.109.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz hakkında ... ve arkadaşları tarafından Hazine ile ... ve arkadaşları aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan tapu iptal ve tescil, inşaatın kal’i ve elatmanın önlenmesi davası bulunduğu anlaşılmakla, söz konusu dava dosyası ve taşınmaza ait kadastro tutanağı kadastro mahkemesine aktarılmış ve eldeki dava dosyası ile birleştirilmiştir. Kadastro Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; çekişmeli 80 (yeni 115 ada 51) numaralı parsele yönelik davacılar ... oğlu ... ve arkadaşlarının davalarının kabulüne, davacılar ..., ... ve diğer kişiler ile müdahiller ... ve diğer kişilerin davalarının reddine, çekişmeli 100 (yeni 115 ada 121) numaralı parsele yönelik, birleşen dava dosyasında davacılar ... ve diğer kişilerin davasının kabulüne, davacı Hazinenin davasının kısmen kabulüne, davacılar ... oğlu ... ve arkadaşlarının davasının kısmen kabulüne, çekişmeli 100 (yeni 115 ada 121 parsel) numaralı parsel sayılı taşınmazın tapulama tespitinin ve usulsüz yapılan tescil işlemlerinin iptaline, çekişmeli 260612,01 metrekare yüz ölçümünde ve tarla vasfındaki 80 (yeni 115 ada 51 parsel) parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi tarafından hazırlanan 14.9.2015 havale tarihli rapor ve eki haritasında (A) harfiyle gösterilen 55000,00 metrekare yüzölçümündeki bölümünün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adına, (B) harfiyle gösterilen 38500,00 metrekare yüzölçümündeki bölümünün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adlarına, (C) harfiyle gösterilen 15400,00 metrekare yüzölçümündeki bölümünün eşit paylarla ...,... adlarına, (D) harfiyle işaretli 31900,00 metrekare yüzölçümündeki bölümünün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adına, (E) harfiyle gösterilen 30000 metrekare yüzöçümündeki bölümünün ve 100 (yeni 115 ada 121 parsel) numaralı taşınmazın (E1) harf ve sayısı ile gösterilen 1900 metrekare yüzölümündeki bölümün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adlarına, (F) harfiyle gösterilen 21000 metrekare yüzölçümündeki bölümünün ve 100 (yeni 115 ada 121) numaralı taşınmazın (F1) harf ve sayısı ile gösterilen 2650 metrekare yüzölçümündeki bölümün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adlarına, (G) harfiyle gösterilen 20650 metrekare yüzölçümündeki bölümünün ve 100 (yeni 115 ada 121) parsel sayılı taşınmazın (G1) harf ve sayısı ile gösterilen 3000 metrekare yüzölçümündeki bölümün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adlarına, (H) harfiyle gösterilen 20000 metrekare yüzölçümündeki bölümünün ve 100 (yeni 115 ada 121) parsel sayılı taşınmazın (H1) harf ve sayısı ile gösterilen 3650 metrekare yüzölçümündeki bölümün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adlarına, (L) harfiyle gösterilen 28162 metrekare yüzölçümündeki bölümünün ve 100 (yeni 115 ada 121) parsel sayılı taşınmazın (L1) harf ve sayısı ile gösterilen 3737,99 metrekare yüzölçümündeki bölümün eşit paylarla ... ve diğer kişiler adlarına tapuye tesciline, 80 (yeni 115 ada 51) parsel sayılı taşınmazın tapulama tespit tutanağının beyanlar hanesinde belirtilen üzerindeki binaların ...oğlu ..., ... oğlu ...,... oğlu ...,...,.. oğlu ..., ...'ya ait olduklarının tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerh edilmesine, 100 (yeni 115 ada 121) parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi tarafından düzenlenen 14/09/2015 havale tarihli rapor ve eki krokide (M) harfiyle gösterilen 100000 metrekare, (N) harfiyle gösterilen 200000 metrekare ve (O) harfiyle gösterilen 100000 metrekare olmak üzere toplam 400000 metrekare yüzölçümündeki bölümün tarla vasfıyla 15/11/1955 tarihli tapulama tespit tutanağında olduğu gibi 20160 hisseye itibar edilerek kararda gösterilen payları oranında ... ve arkadaşları adlarına tapuya tesciline, taşınmazın aynı rapor ve krokide (P) harfiyle gösterilen 684173,84 metrekare yüzölçümündeki bölümün 100 yeni 115 ada 121 parsel olarak ve tarla vasfıyla, rapor ve eki haritasında ifraz edildiği belirtilen 66 metrekare yüzölçümündeki 115 ada 122 numaralı parsel sayılı taşınmazın da direk yeri olarak Hazine adına tapuya tesciline, karar verilmiş; hüküm, davacı-birleşen dosyanın davalısı Hazine vekili, davalı-birleşen dosyanın davacısı ... mirasçıları ... ve arkadaşları vekili, davacı ... vekili, davacı ... ile davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı ve birleşen dosya davacı ... mirasçılarından ... ve arkadaşları vekili, davacı ... mirasçısı ... vekili, katılan ... mirasçısı ... ile davacı ... mirasçısı ... vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle, dava konusu 80 parsel sayılı taşınmaza ilişkin usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- Dava konusu 100 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince;
a- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı-birleşen dosyanın davacısı ... mirasçılarından ... ve arkadaşları vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
b- Davacı-birleşen dosya davalısı Hazine vekilinin temyiz itirazları yönünden ise; Mahkemece, çekişmeli 100 parsel sayılı taşınmazın tespitine esas Şubat 1325 tarih ve 113 sıra numaralı tapu kaydı ile 1937 tarih, 137 tahrir numaralı vergi kaydının miktar fazlası yönünden çekişmeli 100 parsel sayılı taşınmazın tespit malikleri lehine zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğundan bahisle yazılı şekilde karar verilmiştir. Dayanılan tapu kaydı 100 dönüm miktarlı, vergi kaydı ise 300 dönüm miktarlı olup, aynı sınırları okumaktadır. Sınırların değişebilir ve genişletilebilir nitelikteki sınırlarından olması nedeniyle de kapsamlarının miktarlarına göre belirlenmesi gerekir. Aynı sınırları okuyan, aynı yere ait (iç içe geçen) kayıtlardan miktarları fazla olana değer verileceği göz önüne alındığında somut olayda da yüzölçümü fazla olan vergi kaydı miktarına değer verilmesi gerekeceği kuşkusuzdur. Yargılama sırasında taşınmaz başında yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişilerin beyanları, keşif sonrası dosyaya ibraz edilen öğretim görevlisi ziraat yüksek mühendisi tarafından hazırlanan 24.6.2015 havale tarihli rapor ve jeoloji bilirkişisi tarafından hazırlanan 29.9.2015 havale tarihli rapor ve tüm dosya kapsamından taşınmazın vergi kaydının miktar fazlasını oluşturan bölümünün öncesinde sazlık-bataklık niteliğinde olduğu belirlenmiş olup bu husus mahkemenin de kabulündedir. Bu durumda tespit tarihi itibari ile taşınmazın vergi kaydı miktar fazlası olan bölümü üzerinde tespit malikleri lehine zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiğinden söz edilemeyeceği gibi, vergi kayıt miktar fazlası olan bu bölüm üzerinde zilyetliğin varlığı kabul edilmiş olsa bile, taşınmazın vergi kaydının oluştuğu 1937 yılı ile kadastro tespitinin yapıldığı 1955 yılı arasında 3402 sayılı Kanun'un 14. maddesine göre zilyetlik yoluyla taşınmaz iktisabı için gerekli olan 20 yıllık zilyetlik süresinin dolmaması nedeniyle de edinme koşullarının gerçekleşmediği kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca, mahkemece dava konusu taşınmazın, fen bilirkişi düzenlenen 14/09/2015 havale tarihli rapor ve eki 7 numaralı krokide taşınmazın tespitine esas ve miktarı fazla olan 1937 tarih, ... tahrir numaralı vergi kaydının kayıt miktarı olan ve (M) harfiyle gösterilen 100000 metrekare yüzölçümündeki bölüm ile (N) harfiyle gösterilen 200000 metrekare yüzölçümündeki bölümlerin (toplam 300.000 metrekare ) taşınmazın tespit malikleri adlarına tapuya tesciline, aynı rapor ve krokide (O) harfiyle gösterilen 100000 metrekare ve (P) harfiyle gösterilen 684173,84 metrekare yüzölçümündeki geri kalan bölümlerin (toplam 784.173,84 metrekare) ise ifrazen Hazine adına tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup, davacı-birleşen dosyanın davalısı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.02.2020 gönünde oybirliğiyle karar verildi.