16. Hukuk Dairesi 2018/1587 E. , 2020/6274 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2018/1587 E. , 2020/6274 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; 'Mahkemece bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 2.156,67 metrekare ve (B) harfi ile gösterilen 800.17 metrekare yüzölçümündeki taşınmazların davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş ise de yapılan orman ve zilyetlik araştırmalarının hüküm kurmaya yeterli olmadığı belirtilerek; yörede orman kadastrosu yapılıp yapılmadığı araştırılmak suretiyle öncelikle taşınmazın orman kadastrosuna göre konumunun belirlenmesi; kesinleşmiş orman kadastrosu sınırları dışında olup 6831 sayılı Yasa'nın 7. maddesi kapsamındaki yerlerden değilse ayrıntılı zilyetlik araştırması yapılması” gereklerine değinilmiştir. Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile 30.04.2016 tarihli Harita Mühendisi bilirkişisinin raporu ve ekli krokisinde (A) ile işaretli 2.092,31 metrekare ve (B) ile işaretli 835,72 metrekarelik alanların davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalılardan Hazine ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 4721 sayılı TMK'nın 713/1., 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 17. maddelerine dayalı olarak açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. TMK'nın 713/3. maddesi uyarınca, bu nitelikteki davalarda Hazine ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliğine birlikte husumet yöneltilmesi zorunludur. Somut olayda dava, Hazine ve köy tüzel kişiliği aleyhine açılmış, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ... davaya dahil edilmiş ise de; anılan Yasa uyarınca Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın da ilgili kamu tüzel kişiliği olarak davada yer alması gerektiği gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle davada taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Taraf teşkili, dava şartı olup yargılamanın her aşamasında gözetilmesi zorunlu olduğundan, bu şart sağlanmadan davanın esasına ilişkin değerlendirme yapılması mümkün bulunmadığı gibi, uyulan bozma ilamının gerekleri de yerine getirilmemiştir. Şöyle ki, orman bilirkişisinin kesinleşmiş orman tahdit haritasına dayalı uygulamasına göre taşınmazın kesinleşmiş orman sınırları dışında kaldığı bildirilmiş ise de orman kadastrosuna ilişkin çalışma tutanakları ve orijinal harita getirtilmediği için bu tespit denetlenememektedir. Orman tahdidi seri bazda yapıldığı için taşınmazın önceki niteliğinin belirlenmesi için en eski tarihli hava fotoğraflarının incelenmesi gerekirken en eski tarihli hava fotoğrafları incelenmemiştir. Mahalli bilirkişilerin taşınmazların kullanılan yerlerden olduğuna ilişkin beyanları hava fotoğrafları ve ortofoto haritaları ile denetlenmediği gibi, denetimde komşu parsellerin dayanak kayıtlarından da yararlanılmamış; (A) harfiyle gösterilen bölümün batısındaki 853 parsel sayılı taşınmaza revizyon gören 3753 sayılı Zeytincilik Kanunu'na göre tescil edilmiş olan Kasım 1957 tarihli ve 20 numaralı zeytincilik tapusu batı yönünde davacının dedesi olduğu bildirilen “... '’e tevdi edilen zeytinlik” okuduğu halde yörede yapıldığı anlaşılan zeytincilik çalışması sırasında davaya konu taşınmazların da bu çalışmaya konu edilip edilmedikleri, edilmiş ise akıbetlerinin ne olduğu da araştırılmadığından yapılan araştırma ve inceleme de hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle, davacıya, davasını Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na da yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı; taraf teşkilinin sağlanması halinde, adı geçen Belediye'nin de savunma ve delilleri sorulmalı; bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı ve bundan sonra, yörede yapılan orman kadastrosuna dair işe başlama, çalışma, işi bitirme, sonuçlandırma, sonuçların askı ilanı ve orijinal renkli orman kadastro haritası örneği eksiksiz bir şekilde orman işletme müdürlüğü veya şefliğinden; yöreye ait ve 1989 tarihine kadar olan tüm hava fotoğrafları ve ortofoto haritaları Harita Genel Müdürlüğünden, zeytincilik çalışmasına dair tüm evraklar ilgili kurumlardan getirtildikten sonra; önceki keşiflerde görev almamış, bir orman yüksek mühendisi, bir ziraat mühendisi, bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi ile bir harita mühendisi bilirkişi yardımıyla ve mahalli bilirkişi ve taraf tanıkları hazır bulundurularak yeniden yapılacak keşifte, orman kadastro haritası, hava fotoğrafları ve ortofoto haritaları ölçekleri ile kadastro paftası ölçekleri eşitlenerek çakıştırılıp, hava fotoğrafları ve ortofoto haritalarına aplike edildikten sonra, öncelikle kesinleşmiş orman kadastrosuna göre taşınmazların konumları belirlenmeli; orman kadastro haritası ile irtibatlı krokide farklı renkli kalemlerle taşınmazların konumları gösterilmeli; taşınmazların orman kadastrosunda orman sınırları dışında bırakılan yerlerden olduğu belirlenirse, orman kadastrosu seri bazda yapıldığı için en eski tarihli hava fotoğraflarında taşınmazların niteliği, üzerindeki bitki örtüsü, varsa ağaçların cinsi, yaşı, kapalılık oranı ve varsa tasarruf edilen yerlerden olup olmadıkları, eğimleri belirlenmeli; usulünce yapılacak orman araştırmasında öncesinin orman sayılmayan yerlerden olduğu belirlenirse, yörede zeytincilik çalışması yapılmışsa zeyincilik paftası uygulanarak, zeytincilik parseli içinde kalıp kalmadığı belirlenmeli, zeytincilik parseli içinde kalıyorsa dağıtılıp dağıtılmadığı, dağıtılmayan yerlerden ise nedeni araştırılmalı, zeytincilik parseli içinde kalmadığı, imar ihya edilen yerlerden olduğu belirlenirse dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları ortofoto haritaları incelenerek, taşınmazın o tarihlerdeki nitelikleri, kullanılan yerlerden olup olmadıkları, kullanım varsa niteliği, kullanım sınırlarının bulunup bulunmadığı belirlenmeli, buna göre taşınmazların önceki niteliği ve imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, öyle ise imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığı belirlenmeli; aplikeli hava fotoğrafları ve ortofoto haritaları denetime imkan sağlayacak şekilde rapora eklenmeli; ziraat bilirkişiden taşınmazın üzerinde bulunan zeytin ağaçlarının dikme mi yoksa aşılama yoluyla mı geldiğini ve aşılama yoluyla geldiyse aşı yaşlarının ne olduğunu açıklayan rapor alınmalı; harita mühendisi bilirkişiden komşu parsellere ait tapu sınırlarını ve taşınmazı ne olarak okuduklarını gösterir açıklayıcı kroki alınmalı, mahalli bilirkişi ve tanıklardan taşınmaz üzerindeki zilyetliğin ne zaman başladığı, taşınmazların nasıl kullanıldığı, babasından davacıya nasıl kaldığı sorulup kesin tarih ve olgulara dayalı açık yanıtlar alınıp, komşu parsel kayıtları da uygulanmak suretiyle ve hava fotoğraflarındaki görüntüler ile yerel bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmeli; taşınmazın eğiminin yüzde on ikiden fazla olduğu ve delicelerden oluştuğu, dağıtılmayan zeytincilik parseli içinde kaldığı belirlenirse 6831 sayılı Kanun'un 1/i ve 1/j maddeleri uyarınca zilyetlikle iktisaba elverişli yerlerden olmadığı nazara alınmalı ve tüm deliller toplanıp usulünce orman ve zilyetlik araştırması yapıldıktan sonra oluşacak sonuca
göre karar verilmelidir. Açıklanan nedenlerle davalı Hazine ile Milas Belediye Başkanlığının temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalıya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.