16. Hukuk Dairesi 2017/1000 E. , 2020/5487 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2017/1000 E. , 2020/5487 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu,... İlçesi ...Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 101 ada 77, 79, 83 ve 118, 103 ada 42, 105 ada 4 ve 12, 106 ada 12, 110 ada 16, 111 ada 3, 43 ve 61, 114 ada 5, 118 ada 14, 119 ada 1, 46, 49, 55 ve 62, 121 ada 52, 128 ada 6 ve 34, 133 ada 4, 137 ada 60 parsel sayılı muhtelif yüzölçümlü taşınmazlar, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle 1/4’er payla ..., ..., ... ve ... adlarına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... ve arkadaşları, çekişmeli taşınmazların müşterek muristen intikal ettiği ve mirasçılar arasında terekenin taksim edilmediği iddiasına dayanarak, tapu iptali ve miras payları oranında adlarına tescil istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davacılar ..., ..., ..., ... ve ...’in davalarının reddine, diğer davacıların davasının 101 ada 118 parsel sayılı taşınmaz yönünden kısmen kabulüne, bu taşınmazın 11.06.2013 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün tapu kaydının iptali ile ayrı bir parsel numarası verilmek suretiyle 64/896 payının davacı ... adına, 16/896’şar payının davacılar ..., ..., ... ve ... adına tapuya kayıt ve tesciline, kalan payların tapu malikleri üzerine bırakılmasına; 101 ada 77, 79 ve 83, 103 ada 42, 105 ada 4 ve 12, 106 ada 12, 110 ada 16, 111 ada 3, 111 ada 3, 43, 61, 114 ada 5, 118 ada 14, 119 ada 1, 46, 49, 55, 62, 121 ada 52, 128 ada 6, 34, 133 ada 4 ve 137 ada 60 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davalarının kabulü ile tapu kayıtlarının 128/896 payının iptaline, 64/896 payının davacı ... adına, 16/896’şar payının davacılar ..., ..., ... ve ... adlarına tapuya kayıt ve tesciline, kalan payların tapu malikleri üzerine bırakılmasına karar verilmiş; hüküm, davacılar ..., ..., ... ve ... vekili, davalılar ...ve ... vekili ile davalılar ... ve arkadaşları vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar, temyize konu taşınmazların kök murisleri ...’den intikal eden taşınmazlar olduğunu ve taksim edilmediğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tescilini talep etmişlerdir. Keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanıkların, taşınmazların tarafların kök murisi ...’den intikal ettiğini söylemeleri üzerine, davalılar tarafından, bir kısım tapu kayıtları ve zilyetlik devir sözleşmesi sunulmak suretiyle yeniden keşif talep edilmiştir. Mahkemece, söz konusu tapu kayıtları ve zilyetlik devir sözleşmesinin tahkikat aşaması bitip sözlü yargılama aşamasında sunulduğu gerekçesiyle değerlendirilmemiş, davacılardan ..., ..., ..., ... ve ... adına belgesizden tescil edilen taşınmaz miktarının 100 dönüm sınırını aşmış olduğu gerekçesiyle bu kişiler yönünden davanın reddine, diğer davacılar yönünden ise, bir kısım parseller hakkındaki davalarının kabulüne, bir parsel hakkında davalarının reddine karar verilmiş ise de, verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Dava,...Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış olup, ön incelemenin duruşmalı olarak yapılmasına karar verildiği halde, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin kapatılması nedeniyle dosyanın ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesine devredilmesi üzerine 6100 sayılı HMK'nın 139. maddesi gereğince taraflar çağrılmak suretiyle usulünce ön inceleme duruşması yapılmamış, taraflara HMK’nın 140/5. maddesi gereğince delillerini sunmaları için imkan tanınmamış ve tarafların delilleri toplanılmaksızın karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle, taraflara delillerini bildirmek üzere yöntemince süre verilmeli, davalı tarafın dosyaya ibraz etmiş olduğu tapu kayıtlarının tüm tedavülleri dosya arasına alınmalı, tapu kayıtlarına dayanan davalılara hangi taşınmaz için hangi tapu kaydına dayandıkları açıklattırılmalı ve bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklara, tapu kayıtlarının sınırları tek tek okunmak sorulmak suretiyle kayıtlar yöntemine göre uygulanmalı, yerel bilirkişilerin gösterdikleri sınırlar fen bilirkişisine işaret ettirilmeli, tapu kayıtlarında okunan yönler komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, tapu kayıtlarının uymaması halinde tüm bilirkişi ve tanıklardan, her bir parselde kim ya da kimlerin zilyet ettikleri, zilyetliklerinin başlangıç tarihinin ve süresinin ne olduğu, zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü hususları olaylara dayalı olarak ayrı ayrı sorulup saptanmalı, tapuların hukuki kıymetlerini koruyup korumadıkları değerlendirilmeli; yine davalıların dayanmış olduğu zilyetlik devir sözleşmesinin çekişmeli taşınmazları kapsayıp kapsamadığı yerel bilirkişi ve tanıklardan sorulmak suretiyle belirlenmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe, yerel bilirkişi ve tanık sözlerini denetlemeye imkan veren ayrıntılı rapor ve kroki sunması istenilmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen şekilde araştırma ve inceleme yapılmadan karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi; kabule göre de dava, aynı murisin mirasçıları arasında görülüp uyuşmazlık terekenin paylaşılıp paylaşılmadığı noktasında olduğu; davada Hazine taraf olmayıp, 3402 sayılı Kanunun 30. maddesi gereğince re'sen araştırma yapılması gereken haller de bulunmadığı halde, bir kısım davacılar adına tescil edilen taşınmazların 100 dönüm sınırını aştığı gerekçesiyle davalarının reddine karar verilmesi de isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacı ve davalılara iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.11.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.