16. Hukuk Dairesi 2016/16849 E. , 2020/4334 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/16849 E. , 2020/4334 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU: TEMYİZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 1247 parsel sayılı 5.474,28 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kimsenin kullanımında olmayan devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu belirtilerek davalı ... adına tespit edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, tespitin iptali ile taşınmazın murisi .... mirasçıları adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 1247 parsel sayılı taşınmazın 21.06.2016 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A), (B) ve (D) harfleri ile belirtilen bölümlerin miras payları oranında Hüseyin Ergül mirasçıları adına, (C) harfi ile belirtilen bölümünün davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde davacı taraf yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bir taşınmazın niteliğini, kullanım durumunu ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığını belirlemenin en etkili yöntemi hava fotoğrafı incelemesi olup, mahkemece hava fotoğrafı incelemesi yaptırılmış ise de, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin kullanım durumları ve imar-ihyalarının tamamlanıp tamamlanmadığı hususunda kanaat edinmek için yeterli sayıda hava fotoğrafı incelenmemiş, belirtilen hususlarla ilgili kanaat vermeye elverişli tek hava fotoğrafının (1988 tarihli) incelenmesiyle yetinilmiştir. Öte yandan, jeolog bilirkişi raporunda, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olmadığı belirtildiği halde, taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu araştırılmamış, taşınmaz bölümleri üzerinde imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını ve tamamlanma tarihinden dava tarihine kadar zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü açıklamaktan uzak, tek ziraatçi bilirkişi tarafından hazırlanan soyut içerikli rapor hükme esas alınmıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazın tespit tarihi itibariyle zilyetlik yoluyla iktisap koşullarının (imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığının ve 20 yıllık kullanım durumunun) belirlenmesi açısından kanaat vermeye elverişli dönem olan 1988 - 1993 yılları arasında çekilmiş en az üç ayrı zaman dilimine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları getirtilerek dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeolog bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenilecek mahalli bilirkişiler ve tanıklardan, taşınmaz bölümlerinin önceki niteliğinin ne olduğu, kim tarafından ve ne şekilde kullanıldıkları, kimden intikal ettikleri, taşınmaz bölümlerinin imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri ve edilmişlerse imar-ihyalarına ne zaman başlanıp hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanları arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; ziraatçı bilirkişi kurulundan, önceki tarihli ziraat bilirkişi raporununda irdelendiği, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin tarımsal niteliklerini taşınmazların diğer bölümleri ve komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde açıklayan, taşınmaz bölümlerinin toprak yapılarını, eğimlerini, bitki desenlerini ve zirai durumlarını, üzerlerinde sürdürülen zilyetlik mevcut ise zilyetliğin şeklini ve süresini bildiren, taşınmaz bölümlerinin değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeolog bilirkişi vasıtasıyla taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı ve zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususlarının belirlenmesine çalışılmalı, jeodezi ve fotogrametri mühendisinden belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmaz bölümlerinin hava fotoğraflarında gösterilmesi ve taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliğinin, ne olduğu, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadıkları, imar-ihyaya muhtaç yerlerden iseler imar-ihyalarına ne zaman başlanıldığı ve hangi tarihte tamamlandığı hususlarında rapor düzenlenmesi istenilmeli; fen bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli ve bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik araştırma ve incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... temsilcisinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.10.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.