16. Hukuk Dairesi 2016/15998 E. , 2020/2521 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/15998 E. , 2020/2521 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek, dava tarihinden en az 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı hava fotoğrafları ile aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ilgili yerlerden getirtilerek dosya arasına konulması, bundan sonra, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu, 3 kişilik jeolog bilirkişi kurulu ve harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri aracılığıyla yapılacak keşifte, harita mühendisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli çekişmeli taşınmaz ile komşu parsellerin konumlarını yan kesit krokisi ile gösteren rapor ve harita düzenlettirilmesi, belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop ile jeodezi ve fotogrametri uzmanına inceleme yaptırılması, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğraflarının değerlendirilmesi, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılması, tanık ve yerel bilirkişi ifadelerinin de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmazın kadastro paftasındaki konumunun bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılması, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu vasıtasıyla taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı ve zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususlarının özellikle irdelenmesi, 3 kişilik jeolog bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın nehir yatağı olup olmadığı ve özel mülke konu edilip edilemeyeceği hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim tarafından ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığı, nehir yatağı olup olmadığı sorulup saptanması, taşınmazın değişik yönlerden fotoğraflarının çektirilmesi, komşu parsellerdeki rapor ve uygulamaların değerlendirilmesi' gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, ... ve arkadaşları tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda (B) ve (C) harfleri ile gösterilen bölümlerin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 4721 sayılı TMK'nın 713/1., 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 17. maddelerine dayalı olarak açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. TMK'nın 713/3. maddesi uyarınca bu nitelikteki davalarda, Hazine ve ilgili kamu tüzel kişiliğine birlikte husumet yöneltilmesi zorunludur. Somut olayda dava, Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliği’ne karşı açılmıştır. Ne var ki; hükümden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun'un 1. maddesi gereğince çekişmeli taşınmaz bölümünün bulunduğu ... Büyükşehir Belediyesi'nin sınırlarının il mülki sınırları olarak belirlenmesi nedeniyle, tescil davası yönünden ilgili kamu tüzel kişiliği olarak yasal hasım sıfatını kazanan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve ... Belediye Başkanlığı’nın da davada yer alması gerektiği mahkemece gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Oysaki taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilemez.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve ... Belediye Başkalığı’na da davasını yöneltmesi için davacı tarafa süre verilmeli, taraf teşkilinin sağlanması halinde, belediyelerin de savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı, bundan sonra tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece, bu husus düşünülmeden ve yöntemince taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.07.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.