16. Hukuk Dairesi 2016/16052 E. , 2020/2044 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/16052 E. , 2020/2044 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ...e Köyü çalışma alanında bulunan 109 ada 33 parsel sayılı 2.700,74 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacılar ... ve ..., miras yoluyla gelen hakka dayanarak tapu iptali ve adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı ... ile ..., çekişmeli taşınmazın kök muris ... terekesine dahil olduğu, ölümüyle taksimen miras bırakanları ...’a isabet ettiği, Asiye’nin ölümüyle ise, taşınmazın zilyetlik ve tasarrufunun kendilerine geçtiğini ileri sürerek taşınmazın tapu kaydının iptali ve eşit hisselerle adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır. Davalı ise, çekişmeli taşınmazın kök muris ...’ın ölümüyle taksim edildiğini, ardından becayiş suretiyle kendisine isabet ettiğini savunmuştur. Mahkemece işin esasına girilmek suretiyle davalının savunmasına itibar edilerek davanın reddine karar verilmiştir. Ne var ki, davacılar taşınmazın miras bırakanları ...’dan intikal ettiğini belirttikleri ve Asiye’nin davacılardan başka mirasçısı bulunduğu halde, davacı taraftan taşınmazın kendilerine ne şekilde intikal ettiği (taksim, hibe, satış) sorulup açıklattırılmadığı gibi, diğer mirasçıların taşınmazda hakları bulunup bulunmadığı hususunda gerekli araştırma ve inceleme yapılmamış bir başka ifade ile davacı tarafın aktif dava ehliyeti bulunup bulunmadığı belirlenmeden eşit paylarla adlarına tescile karar verilmiş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Aktif dava ehliyeti dava şartı olup, bu şartın varlığı saptanmadan işin esasına girilerek karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için mahkemece öncelikle, davacılardan taşınmazın ne şekilde kendilerine intikal ettiği sorulmalı ve taşınmazın taksim, hibe ve benzeri hukuki bir yolla intikal etmediği anlaşıldığı takdirde, bir mirasçının terekeye karşı üçüncü kişi konumundaki birine karşı muristen gelen hakka dayanarak kendi adına tek başına dava açamayacağı göz önünde bulundurularak, davacı tarafın aktif dava ehliyetinin bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği gözetilmeli, çekişmeli taşınmazların hukuki bir yolla davacı tarafa intikal ettiğinin iddia ve ispat edilmesi halinde ise işin esasının incelenmesine geçilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar göz ardı edilerek işin esası hakkında hüküm kurulmuş olması isabetsiz olup, tarafların temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair yönlerin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.