16. Hukuk Dairesi 2020/500 E. , 2020/251 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2020/500 E. , 2020/251 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Kadastro sonucu, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 108 ada 29 parsel sayılı 9.402,01 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, tapu kaydı nedeniyle davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli ... ada 29 parsel sayılı taşınmazın Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazda davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmazın önceki niteliğinin ne olduğu tam olarak belirlenmemiş, belirtmelik tutanağının ilgili kısımları dosya arasına getirtilmemiş, davalı Hazine tarafından dayanılan 02.04.1964 tarih ve 65 sıra numaralı tapu kaydı usulüne uygun şekilde uygulanmak suretiyle dava konusu taşınmazı kapsayıp kapsamadığı belirlenmemiş, dava konusu taşınmazın sınırında eylemli orman bulunduğu halde çekişmeli taşınmazın öcesinin orman olup olmadığı hususunda araştırma yapılmamış, Hazineye ait tapu kaydının kuzey ve batı sınırı mera okumasına rağmen taşınmazın öncesinde mera olup olmadığı ya da Hazine tapusunun sınırlarında mera olarak gösterilen yerin orman olup olmadığı üzerinde durulmamış, yerel bilirkişi ve tanıkların soyut ve denetime elverişli olmayan beyanlarına dayanılarak karar verilmiştir. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, bölgede orman kadastrosunun yapılıp yapılmadığı merciinden sorulup tespit edilmeli ve yapılıp kesinleşmiş bir Orman Kadastrosunun varlığı halinde orman tahdit harita ve mazbataları, kesinleşmiş Orman Kadastrosunun bulunmaması durumunda ise bölgeyle ilgili hava fotoğrafları, amenajman planları, 1/25.000 ölçekli memleket haritası ile Hazinenin dayandığı tapu kaydının tesisinden itibaren tüm tedavülleri ve dayanağını oluşturan belirtmelik tutanakları, belirtmelik haritaları, belirtmeliğe dayanak olan kayıtlar ve eki olan tüm belgeler ile çekişmeli parseli dıştan çevreleyen tüm komşu parsellerin kadastro tespit tutanaklarının onaylı suretleri ve dayanaklarını oluşturan kayıtlar ile mera tahsisi yapılmış ise mera tahsis kaydı ve haritası ile eki belgeler getirtilmeli, bundan sonra teknik fen memuru, ziraat mühendisi ve orman mühendisinden oluşturulan bilirkişi heyeti ile çekişmeli taşınmazın öncesini iyi bilen, olabildiğince yaşlı mahalli bilirkişiler ve taraf tanıkları hazır olduğu halde taşınmaz başında yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak bu keşifte Hazinenin dayandığı tapu kaydının haritaları (toprak tevzi haritaları), ormanla ilgili belgeler ve varsa mera tahsis haritası kadastro paftası ile çakıştırılarak yerel bilirkişiler yardımı ve fen bilirkişisi eli ile mahalline uygulanmalı, orman mühendisi ve ziraat mühendisi bilirkişilerinden taşınmazın orman ya da mera sayılan yerlerden olup olmadığı hususunda bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; davalı Hazinenin dayandığı tapu kaydının yöntemince uygulanması suretiyle kapsamı belirlenmeli, bilirkişilerce gösterilemeyen hudutların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanıp, kayıtların kapsamı duraksamaya imkan vermeyecek şekilde tespit edilmeli ayrıca dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, hangi tarihten beri ne suretle tasarruf edildiği, çekişmeli taşınmazın öncesinin bilinmeyen bir zamandan beri geleneksel bir biçimde mera olarak kullanılıp kullanılmadığı, meradan açılıp açılmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; kayıt uygulaması ile bilirkişi ve tanık sözlerinin doğruluğu komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; fen bilirkişisine uygulanan tapu kaydı, belirtmelik tutanağı, mera tahsis haritası ve dava dosyası kapsamını belirtir ve keşfi takibe imkan verir rapor ve kroki düzenlettirilmeli; dava konusu taşınmazın niteliği itibariyle zilyetlikle kazanılacak yerlerden olduğunun anlaşılması halinde, Hazine tapusunun oluştuğu tarihe kadar, Kadastro Kanunu'nun 14. ve 46/1. maddelerinde sözü edilen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleşip gerçekleşmediği yerel bilirkişi ve tanıklara sorularak saptanmalı ve bundan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.