17. Hukuk Dairesi 2015/16926 E. , 2018/9930 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2015/16926 E. , 2018/9930 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ve davalı Basra Gıda Pazarlama Dış Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, davacılardan ...'un oğlu, davacı ...'un eşi, diğer davacıların babası ...'un yolcu olarak bulunduğu... plakalı çekici ve çekiciye bağlı ... plakalı römorka davalı ...'nin kullandığı ... plakalı çekici ve çekiciye bağlı ... plakalı römorkun 04/07/2013 tarihinde çarpması sonucu ...'un vefat ettiğini, ...'nin kazada tam kusurlu olduğunu, davacı ... dışındaki müvekkillerin murisin ölümü nedeni ile destekten yoksun kaldıklarını, davalı ...'nin kullandığı aracı davalı ... Gıda Dış Ticaret Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğunu, bu aracın diğer davalı ...Ş tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ile sigortalanmış bulunduğunu, davalı ... şirketine yaptıkları başvuru sonucunda müvekkillerine toplam 132.711 TL tazminat ödemesi yapıldığını, ancak bu miktarın müvekkillerinin zararını karşılamadığını, ...'un vefatından önce yurt içi ve yurt dışı yük taşımacılığı kapsamında şoförlük ve çiftçilik yaptığını açıklayarak; fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak davacı ... için 5.000,00 TL, davacı ... dışındaki murisin çocukları davacılar için 1.000,00'er TL olmak üzere toplam 12.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı araç sürücüsü ve işleteninden kaza
tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalı ... şirketinden 31/07/2013 (şirketin temerrüte düştüğü tarih) tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsilini istemiş, ayrıca davalı araç işleteni ve davalı sürücüden kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davacı ... için 60.000,00 TL, davacı ... için 20.000,00 TL diğer davacı murisin çocukları için 35.000,00'er TL olmak üzere toplam 325.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... Gıda Pazarlama Dış Tic. Ltd. vekili ve sigorta şirketi vekili davanın reddine karar verilmesini savunulmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak davanın kısmen kabul kısmen reddi ile
1-)Davacı ... bakımından 54.851,07 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 857.019,00-TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 6.625,87 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 6.681,54 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 4.433,40 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 4.327,11 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 27.836,06 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı ... bakımından 17.194,44-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ...Ş'den 12/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte diğer davalılar ... ve ... Gıda San. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti.'den 04/07/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine, davalı ...Ş'nin hükmedilen toplam 122.806,68 TL'nin ödenmeyen poliçe limiti olan 117.289,00 TL'den sorumlu tutulmasına,
Fazlaya ilişkin 16.193,32 TL'lik destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine,
2-)Davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 30.000-TL manevi tazminatın, davacı ... bakımından 10.000-TL manevi tazminatın 04/07/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ... ve ... Gıda San.
Paz. Dış Tic. Ltd. Şti.'den müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine,
Fazlaya ilişkin 75.000,00 TL manevi tazminat talebinin reddine, karar verilmiş; hüküm davacılar vekili ve davalı ... Gıda Pazarlama Dış Tic. Ltd. Şti vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacılar vekili ve davalı ... Gıda Pazarlama Dış Tic. Ltd. Şti vekilinin aşağıdaki bentler dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Gerekçeli kararın dosya ile uyum içinde olması ve kararın çelişkili ve tereddüt uyandırıcı olmaması gerektiği ilkesi, gerek 10.04.1992 gün 7/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı'nda; gerekse 1086 sayılı HUMK'nun 381-389. (6100 sayılı HMK'nun 294-297.) maddelerindeki kararın tesisi ve yazımına ilişkin kurallarda açıkça tespit edilmiştir. HUMK’nun 388. maddesinde (HMK'nun 297/II maddesi); hüküm sonucu kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır. Başka bir anlatımla, tesis edilen hüküm, infazı kabil ve uygulanabilir olmalıdır.
Somut olayda; hükmün gerekçe kısmında hesap bilirkişi raporunun hükme esas alındığının belirtildiği, hesap bilirkişi raporunda davacılardan ... için 857,19 TL maddi tazminat hesaplandığı, mahkemece kurulan hükümde ise davacı ... için 857.019,00 TL destekten yoksun kalma tazminatına hükmedildiği böylece kararın gerekçesi ile sonucu arasında çelişki yaratıldığı görülmektedir. Bu durum, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297/2. maddesine aykırılık teşkil ettiğinden, 10.4.1992 gün ve 1991/7 Esas-1992/4 Karar Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı uyarınca, gerekçe ile hüküm arasındaki çelişkinin giderildiği, hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların ayrı ayrı gösterildiği bir hüküm kurulmak üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu'nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı'nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, desteğin davacı çocukları ...,...,...,...,..., lehine takdir olunan manevi tazminatların bir miktar fazla olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
4- Davacılar vekilince temerrüt faizi olarak avans faizi istenilmiş, mahkemece yasal faize hükmedilmiştir. Oysa davalının sorumluluğunu üstlendiği, zarara neden olan araç ticari araç olup davada temerrüt faizi olarak avans faize hükmedilmesi gerekirken yasal faize hükmedilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili ve davalı ... Gıda Pazarlama Dış Tic. Ltd. Şti vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Gıda Pazarlama Dış Tic. Ltd. Şti vekilinin temyiz itirazlarının, (4) no lu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalı ... Gıda Paz. Dış Tic. Ltd. Şti'ye geri verilmesine, 31/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.