17. Hukuk Dairesi 2015/14204 E. , 2018/7723 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2015/14204 E. , 2018/7723 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazmnat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin desteğinin yolcusu olduğu, zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan motosiklet ile davalı ... ... A.Ş.'ye zorunlu mali sorumluluk sigortalı aracın çarpışmaları ile gerçekleşen kazada desteğin öldüğünü açıklayıp 17.980,90 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, desteğin motosiklete kasksız binmesi nedeni ile müterafik kusurunun bulunduğunu ve motosiklette hatır için taşındığını, tazminattan indirim yapılması gerektiğini ileri sürmüş, esas yönlerden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyan etmiştir.
Davalı ... ... A.Ş. vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece toplanan delillere göre davanın kabulü ile 14.930,86 TL'nin davalı ... ... A.Ş.'den, 3.050,04 TL'nin davalı ...'ndan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, birden fazla müterafik kusur indirimi sebebi olsa dair tek bir indirim oranı uygulanacak olmasına göre, davacı vekilinin ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalmaya dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir.
2-Davacının uğradığı zarar tek bir olaydan kaynaklanmakta olup, 2918 sayılı ....’nun 88. ve BK.’nun 50. maddesi uyarınca haksız fiile karışanların her biri zarardan müteselsilen sorumludurlar. Davacı, zararını müştereken ve müteselsilen talep edebileceği gibi yasanın verdiği müteselsilen talep hakkından açıkça vazgeçerek her bir failin kusuru oranında da talepte bulunabilirler.
Davacı vekili, maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Bu durumda mahkemece, davalıların kusuru oranında bir ayrıma gidilmeksizin tespit edilen zararın tümünün davalıların müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kusur oranına göre karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
3-Davalı ... vekilii yargılama aşamasındaki savunmasında; desteğin araçta hatır için taşındığını ileri sürerek belirlenecek zarardan indirim yapılması gerektiğini bildirmiştir.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK.’nun 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse ... İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hâkim, tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları göz önüne alınarak araştırma ve inceleme yapılması gerekmekte olup bu nedenle hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
4-Somut olayda kaza; desteğin, ehliyetsiz sürücünün motosikletinde kask ve diğer koruyucu önlemleri almaksızın yolcu olarak bulunduğu sırada gerçekleşmiş, kaza neticesinde, desteğin boyun kırığı sebebi ile öldüğü tespit edilmiş, olaya ilişkin olarak alınan ... Kurumu kusur raporunda yolcu olan desteğin kask takmadığından %10 oranında kusurlu bulunduğu belirtilmiştir.
6098 sayılı Borçlar Yasasının, 'Tazminatın belirlenmesi' üst başlıklı 51/1 maddesi ile( 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 43.maddesi); Hâkimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği hükme bağlanmıştır.
Tazminattan indirim sebeplerini düzenleyen, Türk Borçlar Yasasının 52.maddesinde (Borçlar Kanunu 44. madde) öngörülen sebepler, daha çok zarar görenle ilgilidir. 'Hiç kimsenin kendi kusurundan yararlanamayacağı' yönündeki genel hukuk ilkesinin etkisiyle, maddede sayılan belirli hal ve durumlarda tazminattan indirim yapılması mümkün bulunmaktadır.
Davacının desteği, meydana gelen kazada yolcu olup, kusursuzdur. Desteğin motosiklette nizamlara aykırı ve kendi can emniyetini tehlikeye atacak şekilde koruyucu önlemler almaksızın yolculuk yapması ise sürüş kusurlarından olmayıp, hakim tarafından tazminattan indirim sebebi olarak kabul edilmelidir. Yolculuk yapmaya uygun olmayan araçta bulunmak, yolculuk için gerekli koruyucu önlemleri almamak veya kurallara aykırı yolculuk yapmak gibi hususlar bilirkişi tarafından kusur oranı belirlenirken dikkate alınacak hususlar değildir. ... mahkemece alınan bilirkişi raporunda destek kask takmaksızın yolculuk yapmasına göre %10 oranında kusurlu görülmüştür. Belirlenen indirim oranı az olduğu gibi, müterafik kusura ilişkin hususun kusur raporunda irdelenmesi de hatalıdır.
Mahkemece; öncelikle desteğin trafik akışına ilişkin olarak kusursuz olduğu kabul edilerek daha sonra desteğin kask takmaksızın yolculuk yaptığı hakim tarafından değerlendirilerek, Dairemizin yerleşik uygulamasına göre %20 oranında müterafik kusuru indirimi yapılmak üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ...'na geri verilmesine 13/09/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.