17. Hukuk Dairesi 2015/15756 E. , 2018/5852 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2015/15756 E. , 2018/5852 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davalılar ..., ..., ..., ... ve ... vekillerince talep edilmiş, davalılar ... ..., ... ve ... vekilince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 5.6.2018 Salı günü davacı ... ile davalı ... ve vekili Av. ... ve davalı ... geldi. Diğer taraflardan gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı alacaklılar vekilleri, ayrı ayrı açtıkları davalarda, borçlu davalı ... hakkında takipler başlatıldığını, borçlunun alacağı karşılayacak malvarlığı bulunmadığı, alacaklılardan mal kaçırma amacı ile dava konusu taşınmazlarını diğer davalılar devrettiğini belirterek, bu tasarrufların iptaline karar verilmesini talep etmişler, davalar arasında irtibat bulunduğu gerekçesi ile mahkemece birleştirme kararı verilmiştir.
Davalılar ..., ..., ..., ... ve ... vekilleri, cevap dilekçelerinde müvekkillerinin taşınmazları raiç bedelden satın aldığı ve iyiniyetli olduklarını, haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Davalı ... duruşmalara katılmamış ve cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkemece, davalılar ..., ... ve ... davalı ...'nin amca çocukları oldukları, her ne kadar bu davalıların davalı ...'nin mali durumunu bilmediklerini söylemiş iseler de yakın akrabalık ilişkisi itibari ile davalı ...'nin ekonomik durumunu biliyor olmaları gerektiğinden, davalı ... ile ilgili olarak yapılan tasarrufun ise ... İflas Kanunun'nun 279. maddesi gereğince batıl olduğundan bahisle bu davalılarla ilgili davanın kabulüne, dava konusu taşımazlardan ... ada ... parsel 11 nolu bağımsız bölümün dava tarihinden önce dahili davalı ...'a satıldığından bu taşınmaz ile ilgili davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar ..., ..., ..., ..., ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve davalı ..., ... ve ...'ın borçlu ...'nin amca çocukları olmaları nedeni ile İİK'nun 280.madde gereğince borçlunun mali durumunu ve alacaklılarını ızrar kastını bilebilecek şahıslardan olmaları gerektiğinden ve harç ve vekalet ücretinin taşınmazların tapu satış değerlerinden daha düşük olan alacak miktarları üzerinden alınmış olmaları nedeni ile davalılar ... ..., ... ve ...'ın vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-... ve İflas Kanunu'nun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da 'iyiniyet kurallarına aykırılık' nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. ... ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da 'iyiniyet kurallarına aykırılık' nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz
kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri ... yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Borçlunun aciz ya da iflasından önce yaptığı iptale tabi tasarrufları, üç grup altında ve İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak, bu maddelerde iptal edilebilecek bütün tasarruflar, sınırlı olarak sayılmış değildir. Kanun, iptale tabi bazı tasarruflar için genel bir tanımlama yaparak hangi tasarrufların iptale tabi olduğu hususunun tayinini hakimin takdirine bırakmıştır (İİK.md.281). Bu yasal nedenle de, davacı tarafından İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerden birine dayanılmış olsa dahi, mahkeme bununla bağlı olmayıp, diğer maddelerden birine göre iptal kararı verebilir (Y.H.G.K.25.11.1987 Tarih, 1987/15-380 Esas ve 1987/872 Karar sayılı ilamı). Genelde denilebilir ki, borçlunun iptal edilebilecek tasarrufları, alacaklılarından mal kaçırılmasına yönelik olarak yapılan ivazsız veya aciz halinde yapılan tasarruflar ile alacaklılarına zarar verme kastıyla yapılan tasarruflardır.
A-Davacı ... tarafından açılan ve ... 2.... Müdürlüğü'nün 2012/341 sayılı takip dosyası ile ilgili olarak davanın kabulüne karar verilmiş ise de, anılan takip dosyasından borçlu adresinde yapılmış haciz olmadığı gibi borçlu hakkında bir aciz belgesi de sunulmadığı, dolayısı ile bu dava yönünden dava koşulu oluşmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi de isabetsiz olmuştur.
B-Dava konularından ... ada ... nolu parseli satın alan davalı ..., sadece davacı ... tarafından açılan davada taraf gösterilmiş, iptaline karar verilen diğer takip dosyası alacaklıları davacılar ... ve ... tarafından taraf
gösterilmemiş sadece dava dilekçelerinde bu taşınmazda dava konusu olarak belirtilmiştir. Davacıların davaları ayrı ayrı açılmış olup daha sonra aralarında irtibat bulunduğundan bahisle HMK'nun 166.maddesi gereğince birleştirme kararı verilmiş ise de davacı ve davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı olup her biri bağımsız dava olup ayrı ayrı değerlendirilmeleri gerekmektedir. (HMK'nun 58)
Bu nedenlerle, davacılar Soner ve Veysel'in açtıkları dava yönünden, dava dilekçesinin davalı ...'a tebliğ edilerek ve davalı sıfatı ile davaya dahili sağlandıktan sonra karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
3-Kabule göre ise, mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılması ... hükmüdür (md.141/3). Mahkemenin, tarafların açıklamalarını dikkate alarak değerlendirmesi ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesi hukuki dinlenilme hakkının da (HMK.md.27) gereğidir. Bu husus aynı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6.maddesinde düzenlenen adil yargılama hakkı kapsamında da güvence altına alınmış haklardandır. Yargı organları her iki tarafın iddia ve savunmaları ile delillerini değerlendirip, sabit görülen maddi vakıaları ve bunlardan çıkardıkları sonuç ve hukuki sebepleri gerekçelerine yansıtmalıdırlar.
A-Somut olayda, davalı ... yönünden İİK'nun 279.maddesi gereğince işlemin batıl olduğu belirtilmiş ise de bunun gerekçesinin ne olduğu belirtilmemiş karar içeriğinden de anlaşılamamıştır. Anılan davalı yönünden İİK'nun 278-279 ve 280.maddelerindeki durumların oluşup oluşmadığı acık net olarak değerlendirilip, hangi gerekçe ile iptaline karar verildiğinin belirtilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi de doğru değildir.
B-Davalı ... yönünden davanın kabul gerekçesinin kararda hiç tartışılmamış ve belirtilmemiş olması da usul ve yasaya aykırıdır.
4-Davacılar ..., ..., ... ve ... davalı ... hakkında dava konusu ... ada ... parselle ilgili tasarrufun iptalini talep etmiş ve talepleri kabul edildiği halde bu
davalının yargılama giderinden sorumlu tutulmayarak diğer tüm yargılama giderinin diğer davalılar aleyhine hükmedilmesi de isabetsiz olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... ..., ... ve ... vekilinin (2-A) ve (4) nolu bent dışındaki diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2-A) ve (4) nolu bent gereğince temyiz itirazlarının kabulüne, davalı ... vekilinin, (2-B) ve (3-A) nolu bentlerine göre, davalı ... vekilinin (3-B) nolu bendine göre temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 1.630,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ...'e verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalılar ..., ..., ..., ... yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ..., ..., ..., ... ve ...'e geri verilmesine 5.6.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.