17. Hukuk Dairesi 2015/6429 E. , 2018/186 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2015/6429 E. , 2018/186 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; davaya konu 17/05/2009 tarihinde meydana gelen kazada, davalının malik ve sürücüsü olup, müvekkilinin ZMMS ile 3. şahıslara vereceği zararlarının teminat altına alındığı ... plakalı aracın yaya Kemal Şahin'e çarptığını, yayanın öldüğünü ve sigorta poliçesi gereği müvekkilinin ölenin yakınlarına 83.874,40 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını, fakat yapılan ceza yargılaması esnasında davalının kaza anında alkollü araç kullandığının saptandığını, davalı ile aralarındaki sigorta sözleşmesi gereği bu durumda zarar gören 3. şahıslara ödenen bedelin sigortalı tarafından iadesinin gerektiğini, ancak sigortalının bunu iade etmediği gibi, aleyhine yapılan icra takibini de haksız bir itirazla durdurduğunu bildirerek,....İcra Müdürlüğü'nün 2011/19234 sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline ve davalıdan %40 inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2009/2079 E. nolu dosyasındaki bilirkişi raporunda belirtilen kusur değerlendirmesine, 24/08/2009 tarihli dilekçesinde belirttiği hususlarla itiraz etmiş, kazada tüm kusurun müteveffa Kamil Şamil'de olduğunu belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlara ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile İstanbul Ümraniye 3. İcra Müdürlüğü'nün 2011/19234 E. nolu dosyasındaki icra takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 23.198,40 TL asıl alacak üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, işlemiş faiz talebinin temerrüt belgesi bulunmadığından reddine, davacı tarafın %40 icra inkar tazminatı talebinin reddine, dair karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik sigorta poliçesinden kaynaklanan rücuen tazmini istemine ilişkindir.
2918 sayılı KTK.’nun 48. maddesinde; alkollü içki alması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu ifade edilmiştir.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 'Uyuşturucu ve Keyif Verici Maddeler ile İçkilerin Etkisinde Araç Sürme Yasağı' başlıklı 97. maddesinde, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu açıklandıktan sonra, konu ile ilgili olan 'b-2' bendinde, 'alkollü içki almış olarak kandaki alkol miktarına göre araç sürme yasağı kenar başlığı altında; alkollü içki almış olarak araç kullandığı tespit edilen diğer araç sürücülerinden kandaki alkol miktarı 0.50 promil üstünde olanların araç kullanamayacakları açıklanmıştır.
Ayrıca, Zorunlu Mali Mesuliyet Sorumluluk Genel Şartları’nın B.4.d maddesinde; tazminatı gerektirin olay, işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa, sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır.
Bununla birlikte, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.4.d maddesinin dayanağını teşkil eden KTK'nun 48. maddesinin yasaklamayı düzenleyen ilk fıkrasında, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaklanmış olup, aynı maddenin 2. fıkrasındaki yönetmelik düzenlenmesine olanak tanıyan hükümde, yasaklama yetkisi yönetmeliğe bırakılmış olmadığından, Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 97. maddesinde, yukarıda anılan yasa hükmü tekrarlandıktan ve müteakip, uyuşturucu veya keyif verici maddeler ile alkollü içkilerin oranlarının ne şekilde saptanacağı belirlendikten sonra, yasada yer alan hükmü dikkate almadan salt 0.50 promilin üstünde alınan alkol miktarına göre araç kullanma yasağı getirilmesinin yasal dayanağı bulunmadığından geçersiz bulunmaktadır. Geçersiz yönetmelik hükümlerinin yasaya aykırı bir şekilde genel şart olarak kabulü de mümkün değildir.
O halde, zararın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla, sürücünün alkollü olması tek başına zararın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda zararın teminat dışı kaldığının ispat yükü TTK'nun 1281. maddesi hükmü gereğince sigortacıya düşmektedir.
Somut uyuşmazlıkta, sigortalı araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde %30 oranında kusurlu olduğu, dava dışı yayanın da %70 oranında kusurlu olduğu kabul edilmiştir. Bu durumda kazanın meydana gelmesinde salt alkolün etkisinden söz edilemez.
O halde mahkemece, açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin kusura yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma gerekçesine göre sair temyiz sebeplerinin incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 17/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.