17. Hukuk Dairesi 2017/3576 E. , 2019/10546 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2017/3576 E. , 2019/10546 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; müvekkilinin davalı ...’e kullandırılan kredilerin geri ödemlerinin yapılmadığını, davalı borçlunun kredinin teminatını teşkil etmek üzere bono düzenleyerek müvekkil bankaya verdiğini, borcun ödenmemesi sebebi ile davalı borçlu aleyhine ... 1. İcra Müdürlüğü’nün 2014/7738 sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, takibin kesinleştiğini, borçlunun adına kayıtlı ... ili, Merkez İlçesi, Yenice Mah. 3300 ada, 8/11 parselde zemin kat 2 nolu bağımsız bölümün düşük bedel ile ...'a devredildiğinin öğrenildiğini, davalı borçlunun mal kaçırma saiki ile hareket ettiğini beyan ile davalılar arasındaki tasarrufun iptalini, icra dosyasından cebri icra yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK'nun 277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
İİK'nun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da 'iyiniyet kurallarına aykırılık' nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nispi nitelikte, yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.
Mahkemece; dava dayanağı olan haczin usulüne uygun yapılmadığı, aciz vesikası ile tasarrufun iptali davalarının amacının, gerçekten haczi kabil malı bulunmayan borçlunun yapmış olduğu tasarrufların bazı şartlar dahilinde iptalini sağlamak olduğu, aksi durumun mülkiyet hakkı ile bu hakta tasarruf imkanını kısıtlayacağı, davacı taraf her ne kadar son celsede geçici aciz vesikası sunmuş ise de bu vesikanın dayanağı olan haciz tutanağı usulüne uygun olmadığından geçici aciz vesikasına itibar edilmediği ve bu haliyle dava şartının da gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Aciz belgesinin dava açılmadan, dava açıldıktan sonra veya temyiz aşamasından ve hatta hükmün Yargıtay'ca onanmasından veya bozulmasından sonra bile sunulma olanağı vardır. Somut olayda davacının son celse 25.05.2016 tarihli borç ödemeden geçici aciz vesikası ibraz ettiğinin anlaşılmasına göre sunulan belgenin geçici aciz vesikası niteliğinde olduğunun kabulü ile dava şartının gerçekleştiği düşünülerek işin esasına girilmek suretiyle tarafların delillerinin toplanması, ondan sonra hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 13/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.