17. Hukuk Dairesi 2018/550 E. , 2019/11816 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2018/550 E. , 2019/11816 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İzmir 10. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine ilişkin karara karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne dair İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince verilen kararın Yargıtay'ca incelenmesi süresi içinde davacı vekili tarafından istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin davalı borçlu ...’dan alacaklı olduğunu, davalı borçlu aleyhine icra takibi yapıldığını, davalı borçlunun mal kaçırma gayesi ile adına kayıtlı gayrımenkulünü komşusu olan davalı ...’a devredildiğinin öğrenildiğini beyan ile davalılar arasındaki tasarrufun iptali ile taşınmaz üzerinde cebri icra yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı borçlu vekili davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacıya 1.000,00 TL ek gider avansı yatırması için kesin süre verildiği, yasal sonuçlarınında ihtar edildiği ve kesin nitelikte süre verilmesine rağmen davacı vekilinin süresinde gider avansını yatırmadığı gerekçesi ile davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiş; karara karşı davacı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesince, yerel mahkeme kararına yönelik olarak davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile esasa ilişkin yeni hüküm tesisine, ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 120. maddesinde davacının, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorunda olduğu, avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde ise, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verileceği hüküm altına alınmıştır. Yine aynı kanunun 324. maddesinde taraflardan her birinin ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorunda olduğu, taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak ödeyecekleri hüküm altına alınmıştır.
Yargılamayı yapan mahkeme tarafından taraflara herhangi bir işlemi yapması, eksikliği gidermesi, avans ve giderleri yatırması, belgeleri sunması vb. nedenlerle süre verilmesi halinde mahkemece bu konuda yapılacak ihtarda taraflardan yerine getirilmesi istenen yükümlülüğün açıkça belirtilmesi, avans ve giderlere ilişkin harcama kalemlerinin ve miktarlarının net olarak belirlenmesi, sürenin hakim tarafından belirleneceği hallerde makul bir sürenin verilmesi, verilen sürenin kesin olup olmadığının belirtilmesi ve yapılması istenen yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sonuçlarının ne olduğunun tereddüte yer vermeyecek şekilde ilgili tarafa bildirilmesi gerekmektedir.
Somut olayda; mahkemece 28/02/2017 tarihli duruşmada davacı vekiline, 17.03.2017 günü, 1 fen ve 1 gayrımenkul değerleme uzmanı bilirkişisi refakatinde keşif icrasına, araç ücretinin keşif mahallinde belirlenmesine, keşif harcı, bilirkişi ücreti ve araç ücretlerinin gider avansından karşılanmasına, gider avansının yetersiz olduğu anlaşıldığından davacı vekiline 1.000,00 TL ek gider avansı yatırması için 2 haftalık kesin süre verilmesine ve kesin süre içerisinde eksik gider avansı yatırılmadığı taktirde HMK’nın 114/1-g,115/2 ve 120/2 maddeleri gereğince davanın usulden reddedileceğinin bildirildiği, ihtaratın da yapıldığı belirtilmiş, verilen kesin süreye rağmen davacının gider avansını yatırmaması gerekçesi ile davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiş, bölge adliye mahkemesi ise davada ön inceleme aşamasının tamamlandığı, talep edilen avansın keşif giderlerini karşılamak için talep edildiği, delil avansı niteliğinde olduğu, davanın İİK 277 ve devamı maddelerine göre açılmış tasarrufun iptali davası olduğu, davanın niteliği itibari ile keşif yapılmasının gerekli olduğu, ihtarda da keşif yapabilmek için avansın talep edildiği, keşif için masraf yatırılmadığından keşif deliline dayanmaktan vazgeçilmiş olduğu, davanın davasını kanıtlayamadığından davanın esastan reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf talebinin kabulüne karar verilmişse de verilen karar dosya kapsamına uygun değildir.
Bölge adliye mahkemesince; Mahkemenin 28.02.2017 tarihli ara kararında, dosyaya ne kadar gider avansı yatırıldığı, ne kadar bakiye gider avansı kaldığı, araç ücretinin ne kadar olacağı yönünde tereddüte mahal verilmeksizin açıkça ve kalem kalem belirtilerek ara karar kurulması gerektiği gerekçesi ile davacının istinaf talebinin kabulüne, yerel mahkeme kararının bozulması yönünde karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu gerekçe ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK'nun 371/1-a maddesi gereğince, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına; aynı Kanun'un 373/1 maddesi uyarınca, dosyanın ilk derece mahkemesine ve kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 11/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.