17. Hukuk Dairesi 2018/1991 E. , 2019/12489 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2018/1991 E. , 2019/12489 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, müvekkilinin Bölge Trafik Amirliğinde trafik polisi olarak görev yaptığını, 09/11/2006 tarihinde yol uygulaması yaptığı esnada davalı ... yönetimindeki davalı ... ait aracın müvekkilinin ikazlarına rağmen durmayarak müvekkiline hızla çarptığını, müvekkilinin ağır bir şekilde yaralandığını, tedavi sürecinin uzun sürmesi nedeniyle acı ve ızdırap çektiğini, müvekkilinin görevine geri dönemediğini, psikilojik olarak sıkıntılar yaşadığını bu nedenlerle fazlaya ilişkin haklarının saklı kaydıyla 10.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacının davasının kabulü ile
Davacının talep ettiği 41.668,5 TL maddi tazminatın kabulüne, 10.000,00 TL'sinin olay tarihi olan 09/11/2006 tarihinden, 31.668,5 TL'sinin de ıslah tarihi olan 23/11/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,2-Davacının talep ettiği 50.000,00 TL manevi tazminat miktarının 50.000,00 TL'sinin kabulü ile olay tarihi olan 09/11/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
6100 sayılı HMK'nun 27. maddesi uyarınca davanın tarafları, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hak yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasınıda içerir. Bu kapsamda kural olarak, duruşma yapılması zorunlu olan çekişmeli yargıda hakim, kanunun gösterdiği istisnalar dışında tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Bu çerçevede, öncelikle tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi, kural olarak mümkün değildir.
Savunma hakkını güvence altına alan T.C Anayasa'sının 36. maddesinde de buna paralel düzenleme bulunmaktadır.
Eldeki dosyada; davalılar ... ve ... kendini vekil ile temsil ettirmiş, 20.11.2015 tarihli ıslah dilekçesinin davalılar ... ve ... vekiline tebliğ edildiğine dair tebligat belgelesine rastlanmamıştır. Mahkemece, kendini vekil ile temsil ettiren adı geçen davalılar vekiline ıslah dilekçesi tebliğ edilip, beyan ve itirazda bulunma hakkı verilmeyerek davalıların savunma hakkı kısıtlanmıştır.
Bu durumda mahkemece ıslah dilekçesinin davalılar ... ve ... vekiline tebliği ile ıslah dilekçesine karşı beyan ve itirazlarını bildirmesi hususunda süre verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde savunma hakkının kısıtlanması doğru değildir. Bu husus yerine getirilmeden hüküm kurulması, savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik esaslı usul hatası olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Borçlar Kanunu'nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı'nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacı lehine takdir olunan manevi tazminatın bir miktar fazla olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre davalılar ... ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) ve (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekili temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ...'e geri verilmesine, 25/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.