17. Hukuk Dairesi 2017/790 E. , 2019/9973 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2017/790 E. , 2019/9973 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili, davalı ... ve ... İnşaat Ltd. Şti. vekili ile davalı ...Ş vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; davalılardan ...’in yönetimindeki ve ... Madencilik Nakliyat Ltd. Şti.'nin maliki olduğu araç ile müteveffa Mehmet Karademir’in yönetimindeki ve ... Ltd. Şti.'nin maliki olduğu araçların kusurlu olarak sebebiyet verdiği trafik kazasında müvekkillerinin
murisi ...’nun vefat ettiğini, kaza nedeniyle müteveffa ...'na ait minibüsün büyük hasar gördüğünü, aracın tamiri için 3.500.00 TL harcama yapıldığını, aracın tamirinin 30 gün sürdüğünü, bu tamir süresince günlüğü 30,00 TL olmak üzere 900,00 TL araç mahrumiyet zararı meydana geldiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkillerinden müteveffanın eşi ... için 1.000,00 TL, oğulları ... için 1.000,00 TL, ... için 1.000,00 TL, ... için ise 1.000,00 TL olmak üzere toplam 4.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihi olan 04/10/2001 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılarda müştereken ve müteselsilen, davalı ... şirketinden poliçe limiti dahilinde tahsiline, yine müteveffa ... adına kayıtlı aracın tamir masrafı, işten kalma ve değer kaybı tazminatı olmak üzere toplam 4.900,00 TL tazminatın da fazlaya ilişkin haklar saklı kalma kaydıyla kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen , davalı ... şirketinden poliçe limiti dahilinde tahsiline, müvekkillerinden müteveffanın eşi ... için 15.000,00 TL, oğulları ... için 10.000,00 TL , ... için 10.000,00 TL, ... için 10,000,00 TL , kardeşleri ... için 2.500,00 TL, ... için 2.500,00 TL, ... için 2.500,00 TL, ... için 2.500,00 TL, ... (...) için 2.500,00 TL, ... (...) 2.500,00 TL olmak üzere toplam 60.000,00 TL manevi tazminatın da kaza tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı ... şirketi hariç olmak üzere davalılardan müştereken ve mütesilselin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davaya konu kaza 04/10/2001 tarihinde gerçekleşmiş olup davanın ıslah tarihinin 29/03/2016 olması, zamanaşımı süresinin olay tarihinde yürürlükte bulunan 765 sayılı TCK'nın 102/3 maddesi uyarınca 10 yıl olması nedeni ile, bu hususu ileri süren davalılar ... ve ... Madencilik Ltd. Şti. bakımından ıslah edilen kısmın zamanaşımı bakımından reddine, maddi tazminat talebinin ... yönünden, davalılar ... Sigorta A.Ş ..., ... Elektrik Malzeme San. Tic. Ltd. Şti., ...bakımından kabulü, davalılar Nuh
Taşdemir ve ... Madencilik Ltd. Şti. bakımından kısmen kabul kısmen reddi ile, 142.848,95 TL maddi tazminatın davalı ... şirketleri bakımından teminat limiti ile sınırlı olmak üzere, davalılar ... ve ... Madencilik Ltd. Şti. bakımından zamanaşımı itiraz nedeni ile 1.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalılar ... ve ... Madencilik Ltd. Şti. açısından fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... bakımından maddi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile, 191,42 TL maddi tazminatın, davacı ... bakımından maddi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile, 463,19 TL maddi tazminatın davalılardan sigorta şirketleri bakımından teminat limiti ile sınırlı olmak üzere müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacı ... bakımından ve davalılar Anadolu Sigorta A.Ş, ..., ... Elektrik Malzeme San. Tic. Ltd. Şti., ...bakımından kabulü, davalılar ... ve ... Madencilik Ltd. Şti. bakımından kısmen kabul kısmen reddi ile, 3.448,98 TL maddi tazminatın davalı ... şirketleri bakımından teminat limiti ile sınırlı olmak üzere, davalılar ... ve ... Madencilik Ltd. Şti. bakımından zamanaşımı itiraz nedeni ile 1.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalılar ... ve ... Madencilik Ltd. Şti. açısından fazlaya ilişkin talebin reddine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, ... lehine 15.000,00 TL, davacı ... lehine manevi 10.000,00 TL, davacı ... lehine 10.000,00 TL, davacı ... lehine 1.000,00 TL, davacı ... lehine 1.000,00 TL, davacı ... lehine 1.000,00 TL, davacı ... lehine 1.000,00 TL, davacı ... lehine 1.000,00 TL, davacı ... lehine 1.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... şirketleri hariç diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, 09 UH 282 plakalı araçta meydana gelen değer kaybı ve hasar bedeli tazminatı talebinin kısmen kabulü ile, 3.977,95TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili, davalılar ... ve ... İnşaat Ltd. Şti. vekili ile davalı ...Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde ve özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalılar ... ve ... İnşaat Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a-Davacılar vekilince maddi ve manevi tazminatlara kaza tarihinden itibaren yasal faiz uygulanması talep edilmiş, ancak mahkemece bu hususta olumlu olumsuz bir karar verilmemiştir.
Davalılar yönünden temerrüt tarihleri belirlenerek talep gibi yasal faize karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
b-Mahkemece gerekçeli kararın 5. bendinde yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine karar verilmesi gerekirken, 'hazineye irat kaydına' şeklinde karar verilmesi doğru değildir.
c-Davanın kabulüne karar verildiği halde HUMK.’nun 389. maddesi (HMK md. 297) uyarınca, hükmün taraflara yükletilen ödevlerin ve bahsedilen hakların hiçbir kuşku ve tereddütü gerektirmeyecek şekilde çok açık ve icra (infaz) edilebilir nitelikte olması gerekirken, infazda tereddüt yaratacak şekilde davalı ... şirketlerinin sorumlu oldukları poliçe limitleri rakamsal olarak belirtilmeden sadece poliçe limiti ile sorumlu olduklarının belirtilmesi, usul ve yasaya uygun değildir.
3-Davalı ...Ş vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a-Somut olayda davalı ...Ş., zarara neden olan davalı işleten/sürücüye ait aracın ihtiyari mali sorumluluk sigortacısıdır. Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur. Davalı ...Ş. ise yine zarara neden olan davalı işleten/sürücüye ait aracın trafik sigortacısı olup, zorunlu mali sorumluluk sigortasına ilişkin poliçe dosya kapsamında yer almaktadır.
Olay tarihinde zorunlu mali sorumluluk sigortasının kişi başına ölüm teminatı limiti 11.000,00 TL, ihtiyari mali sorumluluk sigortası kişi başına ölüm teminatı limiti 3.500,00TL olup, mahkemece, hükmedilen maddi tazminat miktarının zorunlu mali sorumluluk sigortası teminat limitini aştığı gözetilerek, davalı ...Ş. aleyhindeki davanın da kabulüne karar verilmiş, ancak sigorta şirketlerinin sorumlu olduğu poliçe limitlerinin hüküm fıkrasında rakamsal olarak açıkça belirtilmemesi, doğru görülmemiştir.
b-Somut olayda mahkemece müteveffa ...'nun kullandığı 09 UH 282 plakalı araçta meydana gelen değer kaybı ve hasar bedeli tazminatı talebinin kısmen kabulü ile, 3.977,95TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Davalı ...Ş ... plakalı aracın imms poliçesini düzenleyen şirket olup, hükümde teminat limiti sınırlandırılmadan ve trafik poliçesi teminat limitini aşıp üstünde kalan miktar olup olmadığı araştırılmadan araçta meydana gelen 3.977,95 TL lik araç hasar bedelinin tamamından sorumlu tutulması doğru olmamıştır. İhtiyari Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi trafik poliçesi teminat limitini aşan zararlar için limitle sınırlı olmak üzere yapılmaktadır. 2001 yılında trafik poliçesinden maddi hasarlara verilen imms teminat limiti 3.500,00TL'dir. Mahkemece, davalı ...Ş'nin zmms limitini aşan kısım yönünden araç hasarına ilişkin tazminattan sorumlu tutulması gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetli değildir.
c-Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda davalı ...Ş.'nin kaza tarihi itibariyle poliçe limiti 3.500,00 TL olmakla birlikte mahkemece davalı ...Ş.'nin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olmasına karar verilmiş ise de, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.2.b maddesi uyarınca, davalı ... şirketine yükletilecek harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin sorumlu olduğu miktara oranlanarak hüküm altına alınması gerekirken, sigorta şirketinin harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması doğru olmamış, hükmün bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... ve ... İnşaat Ltd. Şti. vekilinin tüm
temyiz itirazlarının REDDİNE, (2-a), (2-b) ve (2-c)nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin, (3-a), (3-b) ve (3-c) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 7.783,55 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... ve ... İnşaat Ltd. Şti.'nden alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalı ...Ş.'ye geri verilmesine 24/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.