17. Hukuk Dairesi 2016/18332 E. , 2019/7698 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2016/18332 E. , 2019/7698 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki ölüm ve cismani zarar nedeniyle açılan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ve davalılar ... ve ... İletişim ve Loj. Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar vekili; davalı ... Gıda Tüketim Maddeleri Pazarlama San. Ltd. Şirketi'nin maliki olduğu, davalı ... nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı bulunan, diğer davalı ...’in sevk ve idaresindeki aracın, müvekkillerinin ortak murisi ... idaresindeki motorsiklete çarpması neticesinde 26/11/2010 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu, ...’nın hayatını kaybettiğini, müvekkillerinin, mütevefanın desteğinden yoksun kaldıklarını ve kaza ve kayıptan dolayı büyük bir acı ve üzüntü yaşadıklarını beyanla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak davacı ... için 30.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL olmak üzere toplam 105.000,00 TL destekten yoksun kalma
tazminatının ve müteveffanın cenazesinin nakil ve defin masrafı ile tedavi gideri masrafı için 2.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen davacı ... için 25.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... dışındaki davalılardan müştereken tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... ve ... Gıda Tüketim Maddeleri Pazarlama San. Ltd. Şti. vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; Davacı ...'nın maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 28.281,97 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden yine diğer davalı ...Ş.'den ise dava tarihi olan 02/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ...'nın manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 12.000,00 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, davacı ...'nın maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 1.467,79 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden yine diğer davalı ...Ş.'den ise dava tarihi olan 02/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ...'nın manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 8.000,00 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, davacı ...'nın maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 2.705,77 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden yine diğer davalı ...Ş.'den ise dava tarihi olan 02/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ...'nın manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 8.000,00 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, davacı ...'nın maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 8.038,97 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden yine diğer davalı ...Ş.'den ise dava tarihi olan 02/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ...'nın manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 8.000,00 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bahse konu davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,davacıların cenaze ve defin masraflarına yönelik talebinin kabulü ile; 640,00 TL'nin olay tarihi olan 26/11/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... İletişim ve Lojistik Dağıtım Sanayi Ticaret Limited Şirketinden yine diğer davalı ...Ş.'den ise dava tarihi olan 02/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacıların tedavi giderlerine yönelik talebinin feragat nedeniyle reddine dair verilen hüküm, davacılar vekili ve davalılar ... ve ... İletişim ve Loj Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-6100 sayılı HMK geçici 3/2 maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 1.1.2016 tarihinden itibaren 2.190,00 TL’ye çıkarılmıştır.
Mahkemece, davacı ... lehine 1.000,00 TL maddi tazminata hükmedilmiş olup, temyize konu ... lehine hükmedilen maddi tazminata ilişkin karar anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden temyiz eden davalılar bakımından kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, davacıların desteğinin ölüm nedeninin kafa travması olmamasına göre, davalılar ... ve ... İletişim ve Loj. Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3-Dava trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle manevi tazminat ve destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Dairemizin yerleşmiş içtihatlarına göre; çocuklar için destekten yoksun kalacakları sürenin belirlenmesinde yaşları, okuldaki eğitim durumları, içinde yaşadıkları sosyal ve ekonomik koşullar değerlendirilerek ayrı ayrı değerlendirilmesi, yüksek öğrenim yapacaklar ise, öğrenimlerinin sona erdiği tarih, yapmamakta ise yerleşik ve kabul gören uygulamaya göre, erkek çocukları için 18 yaşın, kız çocukları için 22 yaşın desteğin sona ereceği yaş olarak kabul edilerek hesaplama yapılması gerekmektedir.
Buna göre; davacı ... için, öncelikle yüksek öğrenim görüp görmediği araştırılarak, yüksek öğrenim görmüyorsa 22 yaşının sonuna kadar destekten yoksun kalma hesabının yapılması gerekirken, 20 yaşına kadar hesaplama yapılması doğru görülmemiştir.
4- Borçlar Kanunu'nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı'nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar, kusur durumu ve meydana gelen zararın ağırlığı dikkate alındığında, davacılar için takdir olunan manevi tazminatın bir miktar az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
5-Davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı, aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak; maddi tazminat yönünden her bir davacı yönünden reddedilen kısım üzerinden ayrı ayrı, kendisini vekille temsil ettiren davalılar lehine tek vekalet ücreti takdir edilmesi gerekmektedir.
Somut olayda; mahkemece reddedilen maddi tazminat miktarları yönünden,davacıların ihtiyari dava arkadaşı oldukları gözetilmeden reddedilen miktarın tamamı üzerinden davalılar lehine tek vekalet hükmedilmesi doğru görülmemiş ise de davalı tarafın bu konuda bir temyizi bulunmadığından bu husus temyiz edenin sıfatına göre aleyhe bozma kapsamında olduğundan bozma nedeni yapılmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... ve ... İletişim ve Loj. Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz dilekçesinin ... lehine hükmedilen maddi tazminat hükmünün kesin olması nedeniyle REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... İletişim ve Loj. Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen tüm, davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (3) ve (4) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 3.883,74 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... ve ... İletişim ve Loj Dağ. San. Tic. Ltd. Şti. alınmasına 17/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.